Intel 4004

Z Wikipedii

Intel 4004 to 4-bitowy mikroprocesor produkowany przez firmę Intel, pierwszy na świecie komercyjny (o wiele bardziej złożone układy wojskowe F14 CADC pojawiły się już 12 miesięcy wcześniej, jednak z powodu tajemnicy wojskowej ich istnienie ujawniono dopiero w 1998 r.) jednoukładowy procesor komputerowy.

4004 powstał w 1971 (patent nr 3,821,715) na zamówienie japońskiej firmy Busicom do użycia w ich kalkulatorach; razem z 4004 powstało także wiele dodatkowych chipów przeznaczonych do obsługi tego procesora, na przykład do obsługi pamięci ROM. Pierwsze 4004 miały ceramiczną obudowę DIP16 i zawierały 2300 tranzystorów. Był to pierwszy procesor komputerowy wyprodukowany przez firmę Intel, która do tej pory produkowała pamięć półprzewodnikową. Rok później powstał następca 4004: 8-bitowy 8008 (3300 tranzystorów).

Spis treści 1 Dane techniczne 2 Inne układy scalone rodziny 4004 3 Zobacz też 4 Kolekcjonerstwo 5 Linki zewnętrzne

[edytuj] Dane techniczne

• Maksymalna częstotliwość taktowania - 740 kHz.
• Osobna pamięć dla programu i danych (tzw. "architektura harwardzka").
• 46 instrukcji.
• 16 czterobitowych rejestrów.
• 3-poziomowy stos.
• 2300 tranzystorów (technologia produkcji 10 µm).

W przeciwieństwie do większości procesorów bazowanych na architekturze harwardzkiej, które mają osobne magistrale, 4004 używał tylko jednej, multipleksowanej szyny na transfer wszystkich danych. Główny projektant procesora Masatoshi Shima planował użycie obudowy z 40. wyprowadzeniami, jednak Intel, który do tej pory produkował tylko pamięci komputerowe, nie był w stanie wyprodukować chipów większych, niż DIP16 i DIP18 (z szesnastoma lub osiemnastoma wyprowadzeniami). Problem rozwiązał inny z projektantów 4004 Marcian "Ted" Hoff, który zaprojektował specjalny układ multipleksujący używający zaledwie czterech wyprowadzeń.

[edytuj] Inne układy scalone rodziny 4004

• 4001 – 256-bajtowy ROM z 4-bitowym portem I/O.
• 4002 – 40-bajtowy RAM (80 słów o wielkości 4 bitów) z jednym czterobitowym portem I/O.
• 4003 – 10-bitowy port szeregowy do obsługi urządzeń zewnętrznych (klawiatura, drukarka, wyświetlacz)
• 4008 – 8-bitowy przerzutnik typu "latch" służący do obsługi standardowych chipów pamięci.
• 4009 – specjalny konwerter I/O służący do obsługi standardowych układów scalonych z pamięcią.

Układ 4001 nie mógł być używany wspólnie z układami 4008 i 4009.

[edytuj] Zobacz też

• F14 CADC

[edytuj] Kolekcjonerstwo

4004 jest jednym z najbardziej poszukiwanych przez kolekcjonerów chipem komputerowym na świecie. Najdroższa odmiana 4004 to chipy o kolorze złoto-białym z widocznymi tzw. "szarymi śladami" na białej części procesora. W 2004 roku takie egzemplarze były sprzedawane na aukcji eBay po 400$. Nieco mniej cenione są chipy złoto-białe bez szarych śladów (200-300$). Procesory bez zaznaczonej daty produkcji, najwcześniejsze wersje, są wyceniane na nieco więcej. W roku 2005 procesory z "szarymi śladami" sprzedawano na eBay po 1000$, natomiast złoto-białe 500$-300$.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Historia powstania 4004
• Wywiad z Masatoshi Shima o procesie powstawania 4004
• Muzeum procesorów
• Strona kolekcjonerów starych systemów komputerowych
• Procesor w całej swojej okazałości
• Intel 4004 (wiele ciekawych informacji, łącznie z instrukcjami i4004)