Chamedafne północna

Z Wikipedii

Chamedafne północna
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	wrzosowce
Rodzina	wrzosowate
Rodzaj	chamedafne
Gatunek	chamedafne północna
Nazwa systematyczna
Chamaedaphne Moench
Chamaedaphne calyculata (L.) Moench
Kategoria zagrożenia w Polsce (CzL) EX EW E [E] V [V] R Kategoria: zagrożony
Kategoria zagrożenia w Polsce (CzK) EX EW CR EN VU LR Kategoria: zagrożony
Galeria zdjęć i grafik

Chamedafne północna (Chamaedaphne calyculata (L.) Moench) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny wrzosowatych. Jest jedynym przedstawicielem rodzaju chamedafne (Chamaedaphne Moench).

Spis treści 1 Rozmieszczenie geograficzne 2 Morfologia 3 Biologia 4 Ekologia 5 Zagrożenia i ochrona 6 Ciekawostki 7 Przypisy 8 Bibliografia

[edytuj] Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w borealnej strefie półkuli północnej – na północy Ameryki Północnej, w północnej Azji i północno-wschodniej Europie. Jest bardzo pospolita na dalekiej północy, np. na Syberii i w Skandynawii. W Polsce jest reliktem polodowcowym i jest bardzo rzadka, występuje jedynie w nielicznych miejscach w północno-wschodniej części kraju. Przez Polskę przebiega południowa granica jej zasięgu, najdalej na południe wysunięte są jej dwa stanowiska w Kampinoskim Parku Narodowym.

[edytuj] Morfologia

Pokrój

Zimozielona krzewinka o wzniesionych pędach długości do 100 cm.

Liście

Ulistnienie skrętoległe, liście eliptyczne lub podługowate, ostro zakończone, drobno ząbkowane, podobne do liści wierzby kruchej. Mają szerokość 5–15 mm i na spodniej stronie pokryte są brązowymi łuskami. Są skórzaste i zimozielone.

Kwiaty

Zebrane w jednostronne, zwieszające się z gałązek grona. Wyrastają pojedynczo na krótkich szypułkach w kątach liści. Kwiaty obupłciowe, 5-krotne, o niezrośniętych działkach kielicha. Korona zrosłopłatkowa, beczułkowatego kształtu, biała, o długości 4–7 mm. Pylniki 10 pręcików otwierają się szczeliną na dzióbku. Słupek pojedynczy, górny. Roślina kwitnie od kwietnia do czerwca.

Owoc

Pękająca 5 klapami torebka.

[edytuj] Biologia

Roślina trująca.

[edytuj] Ekologia

Występuje na torfowiskach wysokich i w rzadkich, podmokłych lasach. Roślina kwasolubna. Występuje w częściowo zacienionych miejscach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku zespołów (All.) Oxycoco-Empetrion^[1].

[edytuj] Zagrożenia i ochrona

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Jest bardzo rzadka, występuje tylko na nielicznych stanowiskach (w 2006 r. doliczono się ich 9 ^[2]), na których przeważnie utworzono rezerwaty przyrody. Jej populacje liczą od kilkudziesięciu do kilkuset osobników. Jest jedną z głównych osobliwości przyrodniczych Drawieńskiego Parku Narodowego. Kategorie zagrożenia gatunku:

• Kategoria zagrożenia w Polsce wg Czerwonej listy roślin i grzybów Polski^[3]: V (narażony na wyginięcie).
• Kategoria zagrożenia w Polsce wg Polskiej Czerwonej Księgi Roślin: EN (endangered, zagrożony wyginięciem).

Głównym zagrożeniem dla tej rośliny jest osuszanie torfowisk. Ochrona musi polegać na wyłączniu torfowisk, na których występuje z użytkowania gospodarczego.

[edytuj] Ciekawostki

• Najdalej na zachód wysuniętym stanowiskiem chamedafne jest torfowisko Sicienko (dawniej zwane Sarnim Bagnem)w Drawieńskim Parku Narodowym, na którym rośnie ok. 3 tys. okazów tej rzadkiej rośliny. Krzewinkę odkryto na tym terenie w 1973 r. Początkowo objęto ją ochroną rezerwatową, a po utworzeniu Drawieńskiego Parku Narodowego rezerwat przekształcono w obszar ochrony ścisłej. Badania przekroju wykazały, że rośnie ona tutaj nie dawniej niż od 100–200 lat.

Przypisy

[edytuj] Bibliografia