Chiński ruch demokratyczny
Z Wikipedii
Chiński ruch demokratyczny (uproszczone pismo chińskie: 中国民主运动, tradycyjne pismo chińskie: 中國民主運動; pinyin: Zhōngguó Mínzhǔyùndòng) – luźno zorganizowany ruch polityczny przeciwko jednopartyjności Komunistycznej Partii Chin (KPCh). Ruch rozpoczął się podczas wiosny pekińskiej w roku 1978 i rozgrywał istotną rolę podczas protestu na placu Tiananmen w roku 1989. W latach 90. zaczął zanikać zarówno w Chinach jak i poza nimi. Obecnie wielu naukowców wyklucza by był poważnym zagrożeniem dla rządu Chińskiej Republiki Ludowej.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Początki ruchu należy umiejscowić w ruchu liberalnym znanym jako Pekińska Wiosna, który nastąpił zaraz po Rewolucji Kulturalnej. Dokumentem zatwierdzającym powstanie jest manifest Piątej Modernizacji napisany przez Wei Jingshenga, który za ten czyn spędził piętnaście lat w więzieniu. Wnoszono w nim, że Partia Komunistyczna jest kontrolowana przez reakcjonistów i jedyną drogą by ich obalić to mobilizacja pracującej masy zmagającej się w krwawej walce.
Przez lata 80. owa idea rozpowszechniała się zwłaszcza wśród studentów. Brak poprawy sytuacji, wzrastająca korupcja, ekonomiczna niestabilność a także reformy Sowiet Union i Zachodniej Europy doprowadziły do wydarzeń w roku 1989 na placu Tiananmen. Jako wsparcie dla ruchu prodemokratycznego powstało kilkanaście organizacji studenckich popierających chińską sprawę zza oceanem. Do najważniejszego należy China Support Network (CSN).
Jednym z pierwszych ich zadań było przekazanie światu wiadomości o masakrze na placu Tiananmen. CSN ogłosiło, że całe to wydarzenie było w interesie chińskiego ministra propagandy by w taki sposób zredukować w państwie działalność wywrotową niby na rozkaz chińskiego ludu. Chińskie władze podają jedynie setki zabitych przy czym MSM (USA kanał informacyjny), do którego dołączył CSN, szacuje liczbę ofiar na 3000.
[edytuj] Obecna sytuacja
W latach 90. ruch demokratyczny zarówno w Chinach jak i na zewnątrz zaczął zanikać. Można to tłumaczyć ograniczonym przyzwoleniem rządu chińskiego do wolności słowa, oraz ogólnym ekonomicznym i socjalnym reformom, które nastąpiły w ostatnich latach. Innym czynnikiem jest spór pomiędzy organizacjami promującymi demokrację takimi jak China Alliance for Democracy, Federation for a Democratic China czy Independent Federation of Chinese Students and Scholars. Przez ich podział i brak współpracy ich głosu nie jest dostrzegany przez zachodniego a tym bardziej rodzimego obserwatora.
Cenzura w Chinach nadal istnieje nawet jeśli chodzi o Internet. Nowa generacja Chińczyków ma utrudnioną możliwość poznania swojej historii. W tym momencie możliwe są techniki, którymi można to ominąć, ale nie każdy to robi.
Zaczęto zauważać konflikt pomiędzy starszymi działaczami demokratycznymi a nowymi, którzy urodzili się po rewolucji kulturalnej. Studenci, którzy dopiero rozpoczęli studia zauważyli, że ich poprzednia generacja była zbytnio proamerykańska zamiast prodemokratyczna. Młodzi prezentują postawę bardziej nacjonalistyczną otrzymując cały czas wsparcie Komunistycznej Partii Chin. Umiejscowienie Chin jako państwa uprzywilejowanego przez prawo handlowe Stanów Zjednoczonych dodatkowo sprawiło, że ruch wymiera. Tacy czołowi działacze demokratyczni jak Harry Wu i Wei Jingsheng w naturalnej selekcji przestali mieć znaczenie wobec rozwijającego się ekonomicznego prosperity jak i rozwijającej się kontroli politycznej w środku państwa.
[edytuj] Stanowisko rządu
Ideologicznie pierwszą reakcją rządu było skupienie się na zachowaniu głównych aktywistów i sprawdzaniu czy posiadają wsparcie innego kraju. W latach 90. zaczęto używać bardziej efektywnych argumentów zainspirowanych przez chiński neokonserwatyzm czy autora Edmunda Burke'a. Podstawowym celem rządu był ekonomiczny wzrost, który możliwy był tylko dzięki stabilizacji politycznej. Ruch demokratyczny podupadał, gdyż był zbyt radykalny i rewolucyjny i stwarzał niebezpieczeństwo dla zagranicznych inwestorów i poprawnego rozwoju handlu i gospodarki. Według rządu Chiny winny najpierw osiągnąć rozwój ekonomiczny a później liberalizację władzy (przykład azjatyckie tygrysy).
W celu ustabilizowania władzy wykonano trzy zabiegi. Pierwszym była deportacja działaczy, którzy byli znani na Zachodzie takich jak Wei Jingsheng, Fang Lizhi, Wang Dan. Jako drugi krok osadzono w więzieniach pomniejszych działaczy. Ostatnim etapem było poparcie rządu dla ruchu demokratycznego co w znacznym stopniu ograniczyło go. Odseparowani od swoich przywódców przestali mieć siłę przebicia na demokratyczne zmiany,
[edytuj] Współczesny ruch demokratyczny
Wielu prodemokratycznych sympatyków zaznacza, że Chiny umiejętnie przezwyciężyły przeciwności i zbudowały ekonomiczny kapitalizm na komunistycznym gruncie. Z tego też względu nie ma obaw na dalsze reperkusje polityczne. Dochodzą glosy aby demokracje dopuścić, zwłaszcza ze względu na walkę z korupcją w gospodarce a także pozwoli to na poszerzenie gamy produktów wytwarzanych dla potrzeby ludności. Wielu twierdzi, że Chiny już nie potrzebują używać siły dla uzyskania swoich celów nawet jeśli gospodarczy rozwój nie odniósłby sukcesu. Mówi się też, że Chiny odmówiłyby przystąpienia do WTO gdyby nakazano im zachodnią demokrację.
Obecnie protesty, które się odbywają Chinach są pojedynczymi manifestacjami, które rząd toleruje jako nieszkodliwe. Z drugiej strony liberalne frakcje pragną zmian bez obalania Chińskiej Partii Komunistycznej. Rozważają nawet czy nie wstąpić w jej szeregi, coś na wzór wewnętrznej koalicji. Dzięki tym poglądom liberałowie cieszą cię o wiele większą tolerancją niż demokratyczni działacze. Poza Chinami ruch religijny Falun Gong działa aktywniej w celu obalenia komunistycznej władzy niż większość organizacji demokratycznych. Czynnikiem im na to zezwalającym są stałe wysokie fundusze na walkę o sprawę. Z tego też względu niektórzy demokratyczni działacze pragną zjednoczyć się z Falun Gong, gdyż daje lepsze perspektywy rozwoju. Mimo cichego pragnienia połączenia większość jednak i tak pozostaje w dystansie nie chcąc by ich ruch wiązano np. z handlem ludzkimi organami.
