Chrystian Rakowski
Z Wikipedii
Chrystyjan Rakowśkyj znany również jako Christian Rakowski, ukr. Християн Георгійович Раковський, bułg. Кръстьо Георгиев Станчев, pseud. Christew, Іnsarow (ur. 26 sierpnia 1873, zm. 11 września 1941 pod Orłem) - rumuński i ukraiński działacz komunistyczny, trockista, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych USRR (1919-23).
Urodził się w zamożnej rodzinie w południowej Dobrudży. W 1890 roku wyjechał do Szwajcarii, gdzie związał się z rosyjskim ruchem lewicowym, później studiował we Francji. W 1904 roku zakładał Socjalistyczną Partię Rumunii, dziesięć lat później Zjednoczoną Partię Socjalistyczną Bałkanów.
W 1915 roku aresztowany przez władze rumuńskie i uwięziony w Jassach, w 1917 roku uwolniony przez wojska rosyjskie przystąpił do ruchu bolszewickiego. Wziął udział w negocjacjach pokojowych w Brześciu Litewskim. 25 stycznia 1919 roku mianowany przewodniczącym Rady Komisarzy Ludowych USRR i ministrem spraw zagranicznych Ukrainy.
Początkowo niechętnie nastawiony do polityki ukrainizacji - w 1922 roku wszedł jednak w konflikt z komisarzem Stalinem, krytykując mieszanie się RFSRR w wewnętrzne sprawy republiki. W trakcie powoływania ZSRR domagał się zachowania uprawnień republik w dziedzinie polityki zagranicznej i handlowej. Na XII zjeździe RKP(b) w 1923 roku skrytykował Stalina za uleganie rosyjskiemu nacjonalizmowi i promowanie centralizacji, za co w połowie 1923 roku usunięto go z urzędu premiera Ukrainy i skierowano na placówkę ambasadorską do Austrii, a później do Francji, z której wydalono go w 1927 roku za ingerowanie w wewnętrzne sprawy kraju.
Związany z ruchem trockistowskim został w 1928 roku usunięty z partii i zesłany do Astrachania. Wrócił do Moskwy w 1934 roku po napisaniu listu z przeprosinami do Stalina, stanął na czele delegacji Czerwonego Krzyża w Japonii. W 1936 roku ponownie aresztowany i skazany na 20 lat więzienia - nie dożył swojego uwolnienia i został rozstrzelany pod Orłem po wybuchu wojny radziecko-niemieckiej.
Poprzednik - |
Przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych (radnarkomu) Ukraińskiej SRR 1919-1923 |
Następca Włas Czubar |