Ciemiernik

Z Wikipedii

Ciemiernik
Ciemiernik biały Helleborus niger
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Ranunculopsida
Rząd	jaskrowce
Rodzina	jaskrowate
Rodzaj	ciemiernik
Nazwa systematyczna
Helleborus L.
Sp.Pl.557, 1753
Galeria zdjęć i grafik

Ciemiernik (Helleborus L.) - rodzaj roślin wieloletnich należących do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). Liczy około 20 gatunków. Występuje szeroko w Europie (poza Europą północną): od Wysp Brytyjskich, poprzez Francję i Półwysep Iberyjski, Włochy, Karpaty i Alpy aż po Bałkany oraz w Azji: Azja Mniejsza, Kaukaz, Izrael. Występuje też na Dalekim Wschodzie poprzez oderwany systematycznie osobliwy gatunek H. thibetanus.

Spis treści 1 Charakterystyka 2 Systematyka 3 Zastosowanie 4 Przypisy 4.1 Bibliografia 4.2 Linki zewnętrzne

[edytuj] Charakterystyka

Pokrój 

Byliny kłączowe, dorasta do 70 cm wysokości.

Liście 

Grube, skórzaste, odziomkowe liście długoogonkowe.

Kwiaty 

O najczęściej pięciu trwałych, dużych i barwnych działkach okwiatu, uważanych czasami za działki kielicha, 8-12 miodnikach, będących przekształconymi płatkami korony i licznymi pręcikami, 2-15 słupków (najczęściej 5, natomiast u H. foetidus i H. dumentorum - 3).

Owoce

Wielonasienne mieszki, u niektórych gatunków nasiona zawierają elajosom.

Roślina trująca zawiera toksyczne alkaloidy - helleborynę i helleborydynę (stosowane też w medycynie), w smaku piekące.

[edytuj] Systematyka

Pozycja w systemie Reveala 

Gromada okrytonasienne, podgromada Magnoliophytina, klasa Ranunculopsida, podklasa jaskrowe, nadrząd Ranunculanae, rząd jaskrowce, podrząd Ranunculineae, rodzina jaskrowate, podrodzina Helleboroideae, plemię Helleboreae, rodzaj ciemiernik^[1].

Gatunki flory Polski^[2]

• ciemiernik czerwonawy, c. purpurowy (Helleborus purpurascens Waldst. & Kit.)
• ciemiernik zielony (Helleborus viridis L.)

Gatunki uprawiane^[2][3]

• ciemiernik abchaski (Helleborus abchasicus)
• ciemiernik biały (Helleborus niger L.)
• ciemiernik błękitnawy (Helleborus lividus)
• ciemiernik bośniacki (Helleborus bosniacus)
• ciemiernik cuchnący (Helleborus foetidus)
• ciemiernik gajowy (Helleborus dumetorum Waldst. & Kit.)
• ciemiernik istryjski (Helleborus istriacus)
• ciemiernik kaukaski (Helleborus caucasicus)
• ciemiernik korsykański (Helleborus corsicus)
• ciemiernik ogrodowy (Helleborus hybridus hort.)
• ciemiernik okrągłolistny (Helleborus cyclophyllus Boiss.)
• ciemiernik rdzawoczerwony (Helleborus atrorubens)
• ciemiernik serbski (Helleborus serbicus)
• ciemiernik tybetański (Helleborus thibetanus)
• ciemiernik wielodzielny (Helleborus multifidus)
• ciemiernik wonny (Helleborus odorus)
• ciemiernik wschodni (Helleborus orientalis)

Inne gatunki (wybór)

• Helleborus argutifolius
• Helleborus bocconei
• Helleborus cyclophyllus
• Helleborus vesicarius

[edytuj] Zastosowanie

• Roślina ozdobna : uprawiane są jako rośliny ozdobne: H. niger, H. viridis oraz mieszańce z udziałem H. orientalis.

• Roślina lecznicza : w Polsce (niegdyś w Bieszczadach) i na Słowacji ciemiernik purpurowy (H. purpurascens) stosowany był w medycynie ludowej w dolegliwościach sercowych. Ciemiernik kaukaski (sprzedawany pod rosyjską nazwą "moroznik") jest wykorzystywany jako lek oczyszczający organizm i wspomagający przy odchudzaniu.

Przypisy

[edytuj] Bibliografia

[edytuj] Linki zewnętrzne

• (en) Opis rodzaju