Commodore PET

Z Wikipedii

Commodore PET
Typ	Komputer domowy
Rozpoczęcie produkcji	1977
Zakończenie produkcji	1982
Procesor	MOS 6502 @ 1 MHz
Pamięć	4 KB - 96 KB
System operacyjny	Microsoft BASIC 1.0~4.0

PET (Personal Electronic Transactor) to jeden z wczesnych komputerów domowych (osobistych) produkowany przez firmę Commodore International pod koniec lat 70.

W porównaniu z późniejszymi produktami Commodore'a takimi jak VIC-20 czy Commodore 64, PET nie zyskał wielkiej popularności na rynkach światowych, ale był dość powszechnie używanym komputerem edukacyjnym w Kanadzie, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych.

Spis treści 1 Historia 2 Wersje produkcyjne 2.1 PET 2001 2.2 CBM 3000 2.3 CBM 4000 2.4 CBM 8000 2.5 SP9000 3 Grafika 4 Magazyn "Cursor" 5 "Killer poke" 6 Dane techniczne 6.1 Seria PET 20001, 2001-N i -B, CBM 3000 6.2 Seria PET 4000, CBM 8000 6.3 SuperPET 9000 7 Urządzenia peryferyjne 8 Zobacz też 9 Linki zewnętrzne

[edytuj] Historia

PET powstał po zakupie przez Commodore'a firmy MOS Technology, Inc. która właśnie stworzyła procesor 6502. Jeden z pracowników MOS-a, Chuck Peddle zaprojektował wtedy hobbystyczny komputer KIM-1 który miał być sprzedawany w częściach do złożenia w domu. Peddle'owi udało się przekonać ówczesnego szefa Commodore'a Jacka Tramiela, że nie ma już przyszłości w kalkulatorach, w których wówczas specjalizował się Commodore i należy skoncentrować się na budowie "prawdziwych" komputerów, których sprzedaż przyniesie znacznie większe zyski. Tramiel zgodził się pod warunkiem, że Peddle wraz z synem Tramiela, Leonardem, zaprojektują nową maszynę w ciągu sześciu miesięcy na nadchodzące targi COMDEX.

[edytuj] Wersje produkcyjne

[edytuj] PET 2001

Pierwsza wersja produkcyjna PET-a miała 4 lub 8 kB RAM-u, do generowania obrazu używała chipa MOS 6545 który wyświetlał obraz na wbudowanym monitorze o rozdzielczości 40*25 znaków. Komputer miał także wbudowany magnetofon i raczej niewygodną, bardzo małą klawiaturę.

Komputer sprzedawał się nieźle, ale często krytykowano jego klawiaturę w wyniku czego Commodore wprowadził na rynek nowe wersje 2001-N i 2001-B, w których magnetofon nie stanowił już integralnej części obudowy co pozwoliło na użycie większej i wygodniejszej klawiatury. Dodatkowo wprowadzono także zmiany na płycie głównej i produkowano modele z powiększoną pamięcią 2001-N-8, -N-16 oraz -N-31 (z kolejno 8, 16 i 32 kilobajtami pamięci).

[edytuj] CBM 3000

Trzy modele CBM 3000 to europejskie wersje PET-a 2001 (Commodore nie mógł użyć nazwy "PET" która była zastrzeżona przez Phillipsa), w tej serii sprzedawano trzy komputery 3008, 3016 i 3032 (odpowiedniki 2001-N-8, -N-16 oraz -N-31).

[edytuj] CBM 4000

Ostatnia wersja "klasycznego" PET-a, wewnętrznie identyczna z 2001, ale z większym monitorem monochromatycznym i z nowszą wersją BASIC-a, podobnie jak poprzednie modele sprzedawana była w trzech odmianach 4008, 4016 i 4032. W tym czasie Commodore zorientował się, że wiele osób kupowało tańsze modele, z mniejszą pamięcią i powiększało RAM we własnym zakresie i aby temu zapobiec modele 4008 i 4016 miały wycięte dziury w płycie głównej w miejscu, gdzie można było zamontować dodatkową pamięć. Model 4032 był bardzo popularny w szkołach do czego przyczyniła się także jego bardzo solidna konstrukcja i wytrzymała, metalowa obudowa oraz łącze IEEE 488, które pozwalało na budowanie prostych sieci i wykorzystywanie przez wiele komputerów jednej drukarki czy stacji dysków.

[edytuj] CBM 8000

CBM 8000 został wyposażony w nowy układ graficzny o rozdzielczości 80*25 znaków co jednak powodowało liczne problemy z kompatybilnością i model ten nie zdobył znacznej popularności. Pierwsza wersja 8032 została wyposażona w 32kB pamięci z możliwością jej rozszerzenia o 64kB, druga wersja 8096 miała 96kB pamięci montowanej fabrycznie.

Późniejsze modele znane jako SK i Execudesk miały osobną klawiaturę i monitor.

[edytuj] SP9000

Ostatnia wersja PET-a SP9000 znana także jako SuperPET i MicroMainframe bazowała na wersji CBM 8000 i została wyprodukowana na zamówienie University of Waterloo, gdzie komputer ten używany był do nauki programowania. Komputer został wyposażony w drugi mikroprocesor (Motorola 6809), a w pamięci ROM umieszczono dodatkowe języki programowania – BASIC dla 6502 i APL, COBOL, Fortran i Pascal dla 6809 (dodatkowo na dyskietce dostępny był asembler dla 6809).

SP9000 mogły służyć jako "inteligentne terminale" i były podłączone do komputerów mainframe - po napisaniu i przetestowaniu programów na SP9000 można je było załadować na mainframe.

[edytuj] Grafika

W porównaniu z komputerami, które ukazały się na rynku wkrótce po nim (np. Apple II, Atari 400/800, a w szczególności następny projekt Commodore'a VIC-20) PET miał bardzo ubogie możliwości graficzne - ograniczenia układu graficznego sprawiały, że nie mógł on wyświetlać grafiki rastrowej, ale jedynie znaki graficzne zdefiniowane w ROM-ie, które nie mogły być w żaden sposób zmodyfikowane. Dostępny zbiór znaków PET-a znany jako PETSCII (rozszerzenie ASCII) był co prawda dość bogaty, ale nie mógł on konkurować z komputerami z grafiką rastrową czy nawet z maszynami, które pozwalały na zdefiniowanie nowych znaków graficznych.

[edytuj] Magazyn "Cursor"

Pod koniec lat 70. ukazywał się dostępny tylko przez prenumeratę magazyn "Cursor" zawierający programy dla Peta. Był to niezwykle nowatorski jak na tamte czasy projekt, bowiem magazyn ukazywał się w postaci kompatybilnej z PET-em kasety magnetofonowej.

[edytuj] "Killer poke"

We wczesnych modelach PET-a zmiana wartości jednej z komórek (używając BASICowej komendy POKE - stąd nazwa) znacznie przyspieszała wyświetlanie obrazu na ekranie i była to często używana sztuczka. Po wejściu na rynek nowszej wersji PET-a z nieco zmienionym układem graficznym okazało się, że ta sama sztuczka nieodwracalnie uszkadzała wbudowany monitor. Jest to jeden z bardzo rzadkich przypadków tzw. "killer poke" - programowalnego uszkodzenia sprzętu komputerowego.

[edytuj] Dane techniczne

[edytuj] Seria PET 20001, 2001-N i -B, CBM 3000

• procesor: 6502, 1MHz
• RAM: 4, 8 lub 16kB / 8, 16 lub 32 kB
• ROM: 18 kB,z BASIC-iem 1.0, 20 kB z BASIC-iem 2.0
• grafika: MOS 6545, 9-calowy monitor monochromatyczny, rozdzielczość 40*25 znaków

[edytuj] Seria PET 4000, CBM 8000

• procesor: 6502, 1MHz
• RAM: 8, 16 lub 32 kB, 32 lub 96 kB
• ROM: 20kB z BASIC-iem 4.0
• grafika: MOS 6549 z 9" lub 12", rozdzielczość 40*25 lub 80*25 znaków

[edytuj] SuperPET 9000

• procesor: 6502 i Motorola 6809, 1MHz
• RAM: 96kB
• ROM: 48kB z kilkoma językami programowania
• grafika: MOS 6549 z 12" monitorem monochromatycznym, rozdzielczość 80*25 znaków
• interfejsy: MOS 6520 PIA, MOS 6522 VIA, MOS 6551 ACIA, RS-232, 2 porty magnetofonowe, IEEE 488

[edytuj] Urządzenia peryferyjne

Firma Commodore produkowała szereg urządzeń peryferyjnych dla PET-a wykorzystujących interfejs IEEE 488:

• Commodore 2031 – pojedyncza stacja dysków
• Commodore 4040 – podwójna stacja dysków
• Commodore 8050 – podwójna stacja dysków
• Commodore 8250 – podwójna stacja dysków o poczwórnej gęstości (quad density)
• Commodore 8280 – podwójna stacja dysków 8"
• Commodore SFD-1001 – pojedyncza stacja dysków o poczwórnej gęstości
• Commodore 9060 – dysk twardy o pojemności 5MB
• Commodore 9060 – dysk twardy o pojemności 7,5MB

[edytuj] Zobacz też

• PET Transfer Protocol
• Killer poke

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Zdjęcia komputerów produkowanych przez CBM
• "On the Edge: The Spectacular Rise and Fall of Commodore" – książka opisująca powstanie PET-a
• Oficjalna wersja historii Commodore'a