Czara włocławska
Z Wikipedii
Czara włocławska - naczynie z X wieku, znajdujące się w Muzeum Narodowym w Krakowie i eksponowane w Galerii Rzemiosła Artystycznego.
Czara najprawdopodobniej pierwotnie był kielichem mszalnym. Została przypadkowo wyorana na polu pod Włocławkiem w 1909 roku i trafiła do Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku[1], skąd odkupiło ją na raty w 1910 roku Muzeum Narodowe w Krakowie[2].
Jest to naczynie pozbawione stopy, wykonane ze srebra, częściowo złocone i niellowane. Powierzchnia czary, wraz z czterema medialonami, które się na niej znajdują, zdobiona jest przedstawieniami wykonanymi w technice trybowania i rytowania. Łącznie umieszczonych jest osiem scen, przedstawiających dzieje Gedeona, pogromcy Madianitów, ze starotestamentowej Księgi Sędziów. Przedstawienion figuralnym towarzyszą ornamenty roślinne i geometryczne.
Czara włocławska powszechnie datowana jest na X wiek, należy więc do nielicznych w Polsce zabytków sztuki przedromańskiej. W starszej literaturze bywa także uznawana za dzieło XII-wieczne. Forma naczynia wywodzi się prawdopodobnie z Małej Azji i została przejęta w Europie w okresie sztuki karolińskiej i ottońskiej. Naczynie jest uznawane za dzieło szwabskie, być może związane z warsztatem z Sankt Gallen. Niewykluczone, że do Polski została przywieziona przez benedyktynów.
[edytuj] Przypisy
- ↑ http://www.knh.wwi.pl/news.php?id=138 (dostęp 21.10.07)
- ↑ Galeria Rzemiosła Artystycznego (dostęp 21.10.07)
[edytuj] Bibliografia
- Chrzanowski Tadeusz, Sztuka w Polsce Piastów i Jagiellonów, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993, ISBN 83-01-11171-2.
- Historia sztuki polskiej, t.I: Sztuka średniowieczna, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1965.
- Mroczko Teresa, Polska sztuka przedromańska i romańska, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i FIlmowe, 1988, ISBN 83-221-0307-7.
Literatura dodatkowa
- Górczyński Władysław, Czara włocławska, Sprawozdania Komisji Historii Sztuki IX, 1915.
- Skubiszewski Piotr, Czara włocławska: Studia nad spuścizną Wschodu w sztuce wczesnego średniowiecza, Poznań 1965, (Prace KHSz.; t. 7, z. 1).
- Sokołowski Marian, Uzupełnienie do pracy ks. Wład. Górczyńskiego: Czara włocławska, Sprawozdania Komisji Historii Sztuki IX, 1915.
- Stroner W., Czara włocławska, Sprawozdania Komisji Historii Sztuki IX, 1915.
