Dwunastnica

Z Wikipedii

Przewód pokarmowy, z zaznaczoną dwunastnicą

Dwunastnica (łac. duodenum) u człowieka to rurowaty organ długości 25-30 cm, wychodzący z żołądka i stanowiący początkowy odcinek jelita cienkiego. Początkowy odcinek dwunastnicy łączy się z odźwiernikiem żołądka, końcowy przechodzi w jelito czcze. Dwunastnica leży na wysokości pierwszego kręgu lędźwiowego. Z kształtu przypomina literę C, a raczej podkowę zwróconą wypukłą częścią ku stronie prawej, wklęsły obwód obejmuje głowę trzustki. Do zstępującego odcinka dwunastnicy uchodzą wspólnie przewód żółciowy i przewód trzustkowy.

[edytuj] Części

Dwunastnica jest zazwyczaj dzielona na cztery części. Idąc od strony żołądka są to:

najwyższa część nazywana także opuszką dwunastnicy. Jest to jedyny fragment posiadający krezkę, dzięki której większą swobodę ruchów ma żołądek.
część zstępującą dwunastnicy (tutaj uchodzą przewody i wpadają enzymy trawienne wraz z żółcią do światła dwunastnicy).
część poprzeczna (horyzontalna).
część wstępująca.

Dwunastnica posiada również trzy zakręty:

górny - pomiędzy żołądkiem a częścią zstępującą.
dolny - pomiędzy częścią zstępującą a horyzontalną.
dwunastniczo-czczy - na granicy z jelitem czczym, dochodzi do niego więzadło Treitza.

[edytuj] Funkcja

Miazga pokarmowa przechodzi z żołądka do dwunastnicy i tu miesza się z wydzieliną trzustki (sokiem trzustkowym), wątroby (żółcią) oraz dwóch typów gruczołów jelitowych:

gruczołów dwunastniczych Brunnera
gruczołów jelitowych Lieberküha

W dwunastnicy przebiega dalszy etap trawienia i absorpcji składników pokarmowych pożywienia. Przewód trzustkowy i wątrobowy kończą się wspólnie w dwunastnicy, gdzie tworzą w jej świetle małą wyniosłość, zwaną brodawką Vatera (papilla Vateri).

[edytuj] Unaczynienie i unerwienie

Dwunastnica jest zaopatrywana w krew głównie z dwóch tętnic: tętnicy trzustkowo-dwunastniczej górnej (od tętnicy żołądkowo-dwunastniczej oraz tętnicy trzustkowo-dwunastniczej dolnej (od tętnicy krezkowej górnej). Warto zauważyć, że ten narząd unaczyniony jest zarówno z gałęzi pnia trzewnego jak i tętnicy krezkowej. Krew żylna odpływa do żyły wrotnej jednoimiennymi żyłami. Unerwienie pochodzi od nerwu błędnego (część przywspółczulna) oraz od zwoju współczulnego.

[edytuj] Choroby

Najczęstszym schorzeniem dwunastnicy jest wrzód trawienny w przebiegu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Wrzody te mogą być powodem znacznych dolegliwości, a także niebezpiecznych krwawień z przewodu pokarmowego, a niekiedy perforacji jelita, która powoduje groźne powikłanie nazywane zapaleniem otrzewnej.