Dysocjacja (psychologia)
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
ICD-10 |
Zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne) |
Kod ICD-10F44
|
F44.0 Amnezja dysocjacyjna F44.1 Fuga dysocjacyjna F44.2 Osłupienie dysocjacyjne (stupor dysocjacyjny) F44.3 Trans i opętanie F44.4 Dysocjacyjne zaburzenia ruchu F44.5 Drgawki dysocjacyjne F44.6 Dysocjacyjne znieczulenia i utrata czucia zmysłowego F44.7 Mieszane zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne) F44.8 Inne zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne) F44.9 Zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne), nie określone |
DSM IV |
Zaburzenie konwersyjne |
Kod DSM IV300.11
|
Zaburzenia dysocjacyjne, dysocjacja (łac. dissociatio, rozdzielenie), zaburzenia konwersyjne, konwersja (łac. conversio, odwrócenie) - jeden z ostrzejszych mechanizmów obronnych, znany w psychologii. Pojęcie dotyczy zaburzeń określanych niegdyś jako histeryczne.
Jest to generowanie przez nieświadomość rozmaitych (pozornych lub rzeczywistych) dolegliwości fizycznych w celu uzasadnienia niepodejmowania działań przez jednostkę lub odwrócenia jej uwagi od niechcianych myśli i uczuć. Polega na pojawieniu się objawów uszkodzenia fizycznego lub utraty kontroli, czasowej drastycznej modyfikacji cech osobowości albo poczucia tożsamości, w celu uniknięcia przykrych uczuć i myśli.
Niektóre odmiany:
- amnezja dysocjacyjna,
- fuga dysocjacyjna,
- osłupienie dysocjacyjne,
- trans i opętanie,
- dysocjacyjne zaburzenia ruchu,
- osobowość naprzemienna.
W sensorycznych reakcjach konwersyjnych mogą brać udział wszystkie zmysły, najpowszechniejsze formy to:
- anestezja - zanik wrażliwości czucia,
- hipestezja - częściowy zanik wrażliwości,
- hiperstezja - nadwrażliwość,
- analgezja - zanik wrażliwości na ból,
- parestezja - niezwykłe odczucia (łaskotanie, gorąco).
Konwersja jest mechanizmem charakterystycznym dla osobowości histerycznej, lecz występuje sporadycznie także u ludzi nie wykazujących cech histeryka.
- Przykład 1: Nagły wrzask w celu zwrócenia na siebie uwagi.
- Przykład 2: Pracownik ma zostać zwolniony. Zaczyna go boleć noga. Kiedy znajdzie nową pracę, noga przestaje boleć.
- Przykład 3 (fuga): Osoba uciekająca z domu i następnie tracąca pamięć, żeby w ten sposób uniknąć przebywania z nielubianymi domownikami.