Edward Westminster

Z Wikipedii

Edward Westminster (ur. 13 października 1453 w Westminsterze, zm. 4 maja 1471 pod Tewkesbury), książę Walii, następca tronu z dynastii Lancasterów, jedyny syn króla Anglii Henryka VI i Małgorzaty, córki Rene, księcia Andegawenii. Jedyny w historii książę Walii, który zginął w bitwie.

Król Henryk VI cierpiał na zaburzenia psychiczne i na kilka miesięcy przed narodzinami Edwarda popadł w obłęd. Odzyskał zmysły w okolicach Bożego Narodzenia 1454 r. 30 grudnia oznajmiono publicznie, że Henryk uznał swojego syna. Według innego przekazu, kiedy przyniesiono mu dziecko, król miał ze zdumienia podnieść ręce do góry i orzekł, że musi to być syn Ducha Świętego^[1]. W kraju również nie wierzono w ojcostwo Henryka. Mówiono, że Edward jest podrzutkiem lub synem któregoś z zauszników królowej - hrabiego Wiltshire lub księcia Somerset^[2].

W 1454 r. Edward otrzymał tytuł księcia Walii, zwyczajowy tytuł następcy angielskiego tronu. Jego pozycja była jednak zagrożona. Kraj ogarniała wojna między stronnikami królowej, a stronnikami królewskiego kuzyna, księcia Yorku. Wprawdzie York jako regent Królestwa złożył w 1453 r. przysięgę na wierność Edwardowi, to jednak z biegiem czasu zaczął walczyć o koronę dla siebie. W 1460 r. pokonał wojska lancasterskie pod Northampton i zawarł ugodę z pojmany królem Henrykiem. W myśl jej postanowień Edward został pozbawiony prawa do tronu, który po śmierci Henryka miał przypaść księciu Yorku.

Reakcja matki Edwarda była natychiastowa. Na czele zebranej w Szkocji armii wkroczyła do Anglii. Yorkiści zostali pokonani pod Wakefield, a książę Yorku stracił życie. Fortuna jednak rychło odwróciła się od Lancasterów. W 1461 r. zostali pobici pod Towton. Królem Anglii został syn Yorka, Edward IV, a Henryk, Małgorzata i Edward uciekli do Szkocji. Następnie schronili się w Walii, by ostatecznie uciec do Francji.

Małgorzata wychowywała Edwarda w nienawiści i dążeniu do odwetu. Książę wyrósł na aroganckiego i zarozumiałego młodzieńca^[3]. Ambasador Mediolanu pisał o nim w 1466 r.: Ten chłopiec, choć ma zaledwie lat trzynaści, nie mówi o niczym tylko o ścinaniu głów i wojowaniu, jakby wszystko było w jego rękach albo jakby sam był bogiem wojny^[4]. Książę wraz z matką przebywali w darowanym im przez króla Ludwika XI Amboise. W 1470 r. postanowiono o małżeństwie Edwarda z córką dotyczasowego wroga jej matki, hrabiego Warwick - Anną.

Ślub Edwarda i Anny odbył się 13 grudnia 1470 r. Udzielił go wikariusz generalny Bayeux, po uzyskaniu dyspensy od patriarchy Jerozolimy. Małżeństwo to najprawdopodobniej nie zostało skonsumowane^[5]. Nazajutrz po zaślubinach małżonkowie wraz matkami wyjechali do Paryża. Tam przygotowywano się do powrotu do Anglii, gdzie hrabia Warwick pokonał Edwarda IV i przywrócił tron Henrykowi VI.

Edward wraz z matką i żoną przybył do Anglii w Niedzielę Wielkanocną 1471 r. Następnego dnia po wylądowaniu nadeszły wieści o zwycięstwie Edwarda IV pod Barnet i śmierci Warwicka. Lancasterowie wydali Edwardowi IV bitwę 4 maja 1471 r. pod Tewkesbury. Zakończyła się ona całkowitą klęską Lancasterów. Edward zginął podczas ucieczki z pola bitwy^[6]. Został pochowany w opactwie Tewkesbury. Wdowa po nim poślubiła Ryszarda, księcia Gloucester, późniejszego króla Ryszarda III.

Przypisy

[edytuj] Bibliografia

• Paul Murray Kendall, Ryszard III, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, 1980, ISBN 83-06-00406-X, tłum. Krystyna Jurasz-Dąmbska

Poprzednik Henryk Monmouth

Książę Walii 1454-1471

Następca Edward York