Egon Bondy
Z Wikipedii
Egon Bondy właściwie Zbyněk Fišer (ur. 20 stycznia 1930 w Pradze, zm. 9 kwietnia 2007 w Bratysławie), czeski pisarz, poeta, prozaik i filozof.
Jego ojciec był generałem przedwojennych wojsk czechosłowackich. Matka zmarła kiedy miał 13 lat. Dzieciństwo spędził w Pradze. W 1948 zrezygnował z nauki w liceum na rzecz działalności w bibliotece KC. Z powodu problemów finansowych parał się żebractwem i przemytem za co był kilkakrotnie notowany i aresztowany. Przez pewien czas referent do spraw młodzieży w komitecie dzielnicowym Komunistycznej Partii Czechosłowacji.
Już na początku lat 50. XX wieku, stał się krytyczny wobec systemu komunistycznego i jako zagorzały marksista, którym pozostał do końca życia, przystąpił do opozycji. Na znak protestu przeciwko antysemickiej polityce komunistycznej Czechosłowacji, przyjął pseudonim Egon Bondy, nawiązujący do popularnego wśród Żydów w Czechach nazwiska . Od 1949 wspólnie ze znajomymi redagował Edycje Północ, uważaną obecnie za jedno z pierwszych podziemnych wydawnictw w kraju. Przyjaźnił się z plastykiem Vladimirem Boudnikiem i pisarzem Bohumilem Hrabalem który uwiecznił go w książce Czuły Barbarzyńca. W latach 1957-1961 studiował filozofię i psychologię na Uniwersytecie Karola. W swoich pracach filozoficznych m.in. porównywał filozofię Wschodu z tradycją zachodnią. Na początku lat 90. ukazało się sześć tomów jego "Uwag do historii filozofii”.
Od lat 60. był jedną z ciekawszych postaci praskiego undergroundu, po praskiej wiośnie publikował w samizdacie, podpisał się także pod Kartą 77. Jego wiersze wykorzystała grupa rockowa The Plastic People of the Universe przy tworzeniu swojej najgłośniejszej płyty Egon Bondy’s Happy Hearts Club Banned (Zakazany Klub Szczęśliwych Serc Egona Bondego).
W latach 90. przeniósł się wraz z żoną Julią z Pragi do Bratysławy i przyjął słowackie obywatelstwo. Wykładał filozofię i historię na tamtejszym Uniwersytecie im. Jana Amosa Komenskiego. Znany był jako alterglobalista i wróg konsumpcjonizmu w związku z czym nie miał w domu ani telefonu ani telewizora. Przez blisko 30 lat chorował na nowotwór jelita. W 2004 wyszło na jaw, że współpracował z czechosłowacką służbą bezpieczeństwa. Zmarł na skutek poparzeń - zasnął z papierosem w ręku, a jego piżama zapaliła się.
W Polsce ukazał się wybór jego wierszy Dzisiaj wypiłem dużo piw w tłumaczeniu Leszka Engelkinga oraz powieść Noga świętego Patryka.
[edytuj] Źródła
Artykuł Mariusza Szczygły „Egon Bondy. Zapaliło się łóżko” z „Gazety Wyborczej - Duży format”