Etyn

Z Wikipedii

Etyn
Ogólne informacje
Nazwa systematyczna	Etyn
Inne nazwy	etin, acetylen
Wzór sumaryczny	C2H2
SMILES	C#C
Masa molowa	26,0373 g/mol
Wygląd	bezbarwny gaz o słabym eterycznym zapachu
Identyfikacja
Numer CAS	74-86-2
Właściwości
Gęstość i stan skupienia	0,0010967 g/cm3 ; gaz
Rozpuszczalność w wodzie	bardzo słaba, 1209 mg/m3 (20°C)
Temperatura topnienia	-84 °C (189,15 K)
Temperatura wrzenia	-80 °C (193,15 K)
Temperatura krytyczna	-36 °C (237,15 K)
Ciśnienie krytyczne	62 atm MPa
Budowa
Typ hybrydyzacji i VSEPR	sp - liniowa
Niebezpieczeństwa
Klasyfikacja UE	Treść oznaczeń: F+ - skrajnie łatwopalny
NFPA 704	4 0 3
Temperatura zapłonu	-17,8 °C (255,35 K)
Temperatura samozapłonu	305 °C (578,15 K)
Zwroty ryzyka	R5-6-12
Zwroty bezpieczeństwa	R2-9-16-33
Numer RTECS	AO9600000
Podobne związki
Podobne związki	propyn
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25°C, 1000 hPa)

Etyn, etin lub acetylen - to najprostszy węglowodór nienasycony z szeregu homologicznego alkinów o wzorze C₂H₂.

[edytuj] Właściwości

• kąty pomiędzy wiązaniami: 180°
• szerokie granice wybuchowości w powietrzu: 2,4% - 83% obj.
• wykazuje zazwyczaj nieprzyjemny zapach, pochodzący od zawartych w nim zanieczyszczeń (PH₃) - chemicznie czysty acetylen (zwany narcylenem) nie posiada zapachu
• gęstość 0,906 - względem powietrza
• bardzo słabo rozpuszczalny w wodzie i innych rozpuszczalnikach polarnych
• po osiągnięciu pewnego ciśnienia ulega wybuchowemu rozkładowi wg reakcji:

2C₂H₂ → 2C + H₂

• wobec węgla aktywnego jako katalizatora ulega reakcji polimeryzacji najpierw do winyloacetylenu a później benzenu
• Na powietrzu (zawierającym 21% tlenu) spala się niecałkowicie ze względu na bardzo dużą procentową zawartość węgla w cząsteczce (92,3%):

2C₂H₂ + O₂ → 4C + 2H₂O

Ze względu na to w spawalnictwie, w palnikach tlenowo-acetylenowych stosuje się czysty tlen aby reakcja spalania była całkowita

[edytuj] Otrzymywanie

• hydroliza karbidu (węgliku wapnia):

CaC₂ + 2H₂O → C₂H₂ + Ca(OH)₂

Niewielkie ilości tego gazu powstają również w łuku elektrycznym wytworzonym w atmosferze wodoru pomiędzy elektrodami grafitowymi:

2C + H₂ → C₂H₂

• termiczny rozpad CH₄

2CH₄ –^{T=2000 °C}→ C₂H₂ + 3H₂

[edytuj] Zastosowanie

• w palnikach acetylenowo-tlenowych do spawania i cięcia metali (acetylen w dużej ilości tlenu spala się w temperaturze 2700°C)
• w lampie acetylenowej do oświetlenia
• w przemyśle chemicznym (m. in. do produkcji tworzyw sztucznych)

---

Główne Alkiny: Etyn, Propyn, Butyn, Pentyn, Heksyn, Heptyn, Oktyn, Nonyn, Dekin