Francis Herbert Bradley
Z Wikipedii
Francis Herbert Bradley | |
Urodzony | 30 stycznia 1846 Clapham |
Zmarł | 18 września 1924 Oksford |
Zawód | filozof |
Francis Herbert Bradley (30 stycznia, 1846 r. – 18 września, 1924 r.) Brytyjski filozof, idealista.
Spis treści |
[edytuj] Życie
Urodził się w Clapham, Surrey, Anglia (dziś część Wielkiego Londynu). Był synem Charlesa Bradleya, ewangelikańskiego pastora i Emmy Linton, drugiej żony Charlesa. Pobierał nauki w Cheltenham College oraz Marlborough College. Jako nastolatek czytał Krytykę czystego rozumu Immanuela Kanta. W 1865 r. wstąpił do University College, Oxford. W 1870 r. rozpoczął pracę w Merton College gdzie pozostał do śmierci w 1924 r. Został pochowany na cmentarzu Holywell w Oxfordzie.
W czasie swojego życia Bradley był jednym z najbardziej szanowanych filozofów na Wyspach Brytyjskich, wielokrotnie przyznawano mu tytuł doctor honoris causa. Był pierwszym brytyjskim filozofem odznaczonym Orderem Zasługi. Jego praca w Merton College nie pociągała za sobą konieczności prowadzenia wykładów, co pozwalało mu swobodnie poświęcać się pisaniu. Znany był ze swego pluralistycznego podejścia do filozofii. Taki punkt widzenia pozwalał przekraczać podziały pomiędzy logiką, metafizyką i etyką.
Jakkolwiek reputacja filzoficzna Bradleya spadła zdecydowanie po jego śmierci. Brytyjski idealizm był atakowany przez George Edward Moore oraz Bertrand Russella. Powszechnie znana jest też krytyka Alfreda Julesa Ayera zawarta w Language, Truth and Logic. Zarzuca on Bradleyowi wygłaszanie sądów nie spełniających wymagań weryfikowalności.
[edytuj] Filozofia
Bradley odrzucił utylitarystyczne i empirystyczne tendencje panujące w filozofii angielskiej reprezentowane przez Johna Locke, Davida Hume i Johna Stuarta Milla. Bradley był czołowym przedstawicielem trendu filzoficznego znanego jako idealizm brytyjski, inspirowanego silnie przez Immanuela Kanta, Johanna Fichtego, Friedricha Schellinga i G.W.F. Hegla, choć Bradley starał się bagatelizować znaczenie tych wpływów. Myśl Bradleya bywa niekiedy porównywana z filozofią Adi Shankara.
Jedną z cech charakterystycznych metod Bradleya jest technika ukazywania wieloznaczności w języku, szczególnie zaś w pojedynczych słowach. Metodę tę postrzegać można jako antycypację późniejszych osiągnięć w filozofii języka. Sformułował też koherencyjną koncepcję prawdy
[edytuj] Dzieła
- Appearance and Reality, London : S. Sonnenschein ; New York : Macmillan , 1893. (1916 edition)
- Essays on Truth and Reality, Oxford: Clarendon Press, 1914.
- The Principles of Logic, London:Oxford University Press, 1922. (Volume 1)/(Volume 2)
- Ethical Studies, 1876, Oxford: Clarendon Press, 1927, 1988.
- Collected Essays, vols. 1-2, Oxford: Clarendon Press, 1935.
- The Presuppositions Of Critical History, Chicago: Quadrangle Books, 1968.
[edytuj] Ciekawostki
- Wykładowca literatury A. C. Bradley był jego młodszym bratem.
- Poeta T. S. Eliot napisał doktorat na temat prac Bradleya ale nie uzyskał nigdy tytułu.
- Istnieje szkoła jego imienia w Huntersville, North Carolina: Francis Bradley Middle School.