Giovanni Gentile
Z Wikipedii
Giovanni Gentile (ur. 30 maja 1875 w Castelvetrano, zm. 15 kwietnia 1944 we Florencji) - obok Benedetta Crocego najwybitniejszy filozof neoidealizmu włoskiego, twórca idealizmu aktualnego. Prowadził rozległą działalność społeczną i naukową, był pedagogiem, historykiem, propagatorem kultury włoskiej, wydawcą, ministrem edukacji w rządzie Mussoliniego. Idealizm aktualny stanowił filozoficzną podbudowę faszyzmu. Głosił, że podział na podmiot i przedmiot jest jedynie konstruktem umysłu i że "duch jest czystym aktem" objawiającym się w procesie edukacji.
Inaczej niż wielu intelektualistów włoskich do końca zachował wierność Mussoliniemu. Zamordowany przez partyzantów komunistycznych.
Spis treści |
[edytuj] Życie
Urodził się 30 maja 1875 w Sycylia sycylijskim miasteczku Castelvetrano jako syn farmaceuty Giovanniego Gentile i Teresy Curti, córki notariusza. Dzieciństwo spędził w Campobello di Mazara, następnie uczęszczał do liceum Ximenes w Trapani.
[edytuj] Myśl
Myśl Gentilego ma typowy dla filozofii włoskiej charakter historystyczny i eklektystyczny - stanowi syntezę poglądów poprzedników. Spośród ważniejszych trzeba wymienić filozofię aktu i możności św. Tomasza i inspirowaną przez niego wczesną fazę nauczania społecznego Kościoła (zob. korporacjonizm), myślicieli włoskich XIX w. (Giuseppe Mazzini, Rosmini, Gioberti i Spaventa), od których zapożyczył koncepcję autoctisi (samotworzenia), Nietzschego i humanistów włoskich, których zbieżne koncepcje nadczłowieka i l'uomo universale przekształcił w koncepcję l'uomo fascista, a przede wszystkim filozofów niemieckich, Marxa, Hegla i Fichtego i jego koncepcji teorii wiedzy (Wissenschaftslehre).
[edytuj] Dzieła wszystkie Gentilego według edycji Le Lettere
[edytuj] Dzieła systematyczne
I-II. Sommario di pedagogia come scienza filosofica. (Vol. I: Pedagogia generale; vol. II: Didattica). III. Teoria generale dello spirito come atto puro. IV. I fondamenti della filosofia del diritto. V-VI. Sistema di logica come teoria del conoscere (voll. 2). VII. La riforma dell'educazione. VIII. La filosofia dell'arte. IX. Genesi e struttura della società.
[edytuj] Dziełą historyczne
X. Storia della filosofia. Dalle origini a Platone. XI. Storia della filosofia italiana (fino a Lorenzo Valla). XII. I problemi della Scolastica e il pensiero italiano. XIII. Studi su Dante. XIV Il pensiero italiano del Rinascimento. XV. Studi sul Rinascimento. XVI. Studi vichiani. XVII. L'eredità di Vittorio Alfieri. XVIII-XIX. Storia della filosofia italiana dal Genovesi al Galluppi (voll. 2). XX-XXI. Albori della nuova Italia (voll. 2). XXII. Vincenzo Cuoco. Studi e appunti. XXIII. Gino Capponi e la cultura toscana nel secolo decimonono. XXIV. Manzoni e Leopardi. XXV. Rosmini e Gioberti. XXVI. I profeti del Risorgimento italiano. XXVII. La riforma della dialettica hegeliana. XXVIII. La filosofia di Marx. XXIX. Bertrando Spaventa. XXX. Il tramonto della cultura siciliana. XXXI-XXXIV. Le origini della filosofia contemporanea in Italia. (Vol. I: I platonici; vol. II: I positivisti; voll. III e IV: I neokantiani e gli hegeliani). XXXV. Il modernismo e i rapporti fra religione e filosofia.
[edytuj] Opere varie
XXXVI. Introduzione alla filosofia. XXXVII. Discorsi di religione. XXXVIII. Difesa della filosofia. XXXIX. Educazione e scuola laica. XL. La nuova scuola media. XLI. La riforma della scuola in Italia. XLII. Preliminari allo studio del fanciullo. XLIII. Guerra e fede. XLIV. Dopo la vittoria. XLV-XLVI. Politica e cultura (voll. 2).
[edytuj] Fragmenty
XLVII-XLVIII. Frammenti di estetica e di teoria della storia (voll. 2). XLIX-L. Frammenti di critica e storia letteraria. LI-LII. Frammenti di filosofia. LIII-LV. Frammenti di storia della filosofia.
[edytuj] Listy
I-II. Carteggio Gentile-Jaja (voll. 2) III-VII. Lettere a Benedetto Croce (voll. 5) VIII. Carteggio Gentile-D'Ancona IX. Carteggio Gentile-Omodeo X. Carteggio Gentile-Maturi XI. Carteggio Gentile-Pintor XII. Carteggio Gentile-Chiavacci XIII. Carteggio Gentile-Calogero XIV. Carteggio Gentile-Donati
[edytuj] Rzadkie i niepublikowane
1. Eraclito. Vita e frammenti. 2. La filosofia della storia. Saggi e inediti.
