Goździk siny

Z Wikipedii

Goździk siny
Goździk siny dziko rosnący
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	goździkowce
Rodzina	goździkowate
Rodzaj	goździk
Gatunek	goździk siny
Nazwa systematyczna
'Dianthus gratianopolitanus Vill.
Synonimy
Dianthus caesius Sm.
Kategoria zagrożenia w Polsce (CzK) EX EW CR EN VU LR Kategoria: narażony
Galeria zdjęć i grafik

Goździk siny (Dianthus gratianopolitanus Vill.) – gatunek rośliny należący do rodziny goździkowatych. Pochodzi ze środkowej i zachodniej Europy. W Polsce jest uprawiany jako roślina ozdobna, ale występuje także w naturalnym środowisku.

Spis treści 1 Rozmieszczenie geograficzne 2 Morfologia 3 Ekologia 4 Ochrona 5 Zastosowanie 6 Zobacz też 7 Przypisy 8 Bibliografia

[edytuj] Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w Europie. W Polsce głównie w południowo-zachodniej części kraju, na niżu, jako rodzimy gatunek krajowej flory. Jest u nas gatunkiem rzadkim. Występuje na nielicznych tylko stanowiskach na Śląsku, na Wyżynie Wielkopolskiej i w Wielkopolsce. Przez Polskę przebiega północna i wschodnia granica jego zasięgu^[1].

[edytuj] Morfologia

Pokrój

Bylina tworząca luźne darnie. Cała roślina ma charakterystyczne sine zabarwienie, od którego pochodzi gatunkowa nazwa rośliny.

Łodyga

Wzniesiona, prosta i przeważnie nie rozgałęziająca się. Ma wysokość 10-25 cm, posiada kolanka, jest naga i pokryta woskiem.

Kłącze

Posiada gęsto rozgałęziające się, cienkie kłącze, za pomocą którego roślina stopniowo rozkrzewia się.

Liście

Ulistnienie naprzeciwległe, liście równowąskie, ostro zakończone, 3-5 nerwowe. Mają szerokość do 2 mm i podobnie jak łodyga siny kolor i również są delikatnie woskowane.

Kwiaty

Zazwyczaj na szczycie łodygi występuje pojedynczy kwiat o średnicy 1,5-3 cm u dziko rosnącego gatunku i do 5 cm u odmian ogrodowych. Silnie i przyjemnie pachnie. Pod kielichem występują łuski podkielichowe 2-4 razy krótsze od kielicha. 5 różowych płatków korony, które w gardzieli są nieco brodate, zaś na zewnętrznym końcu są ząbkowane co najwyżej do ¼ długości płatka. U typowego gatunku dziko rosnącego kwiaty mają jasnoróżowy kolor, u odmian ogrodowych kwiaty mają kolor od białego do czerwonego. Kwitnie od maja do czerwca. Kwiaty przedprątne, zapylane przez owady.

Owoc

Torebka otwierająca się 4-ząbkami.

[edytuj] Ekologia

Biotop, wymagania: Skaliste lub piaszczyste miejsca, suche zbocza, świetliste lasy. Chamefit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Seslerio-Festucion duriusculae^[2]

[edytuj] Ochrona

Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Zagrożony jest z powodu rzadkiego występowania, a także wskutek niszczenia jego siedlisk. Na poszczególnych stanowiskach występuje zwykle w niedużej ilości (po kilkanaście osobników)^[1].

Kategorie zagrożenia gatunku:

• Kategoria zagrożenia w Polsce wg Czerwonej listy roślin i grzybów Polski^[3]: E (wymierający, krytycznie zagrożony).
• Kategoria zagrożenia w Polsce wg Polskiej Czerwonej Księgi Roślin: VU (vulnerable, narażony).

[edytuj] Zastosowanie

Roślina ozdobna : dzięki swoim pięknym i pachnącym kwiatom jest często uprawiany. Ale nawet wtedy, gdy nie kwitnie jest rośliną ozdobną, gdyż jego sinozielony kolor dobrze prezentuje się na tle innych roślin. Istnieją odmiany o kwiatach białych i w różnych odcieniach koloru różowego i czerwonego, jak również odmiany z kwiatami pełnymi. Istnieją też mieszańce z goździkiem postrzępionym. ^[4]

• Sposób uprawy: rozmnażany jest przez podział kłącza oraz przez nasiona. Wymaga przepuszczalnej gleby, słonecznego stanowiska. Źle znosi suszę, wymaga też częstego plewienia, gdyż łatwo zarasta chwastami. Szczególnie groźny jest perz, gdyż trudno go mechanicznie usunąć tak, by nie uszkodzić korzeni i kłączy goździka.

[edytuj] Zobacz też

• Rezerwat przyrody Goździk Siny w Grzybnie

[edytuj] Przypisy

1. ↑ ^{1,0 1,1} Halina Pięknoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2. 
2. ↑ Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
3. ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5. 
4. ↑ Rutkowski Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8

[edytuj] Bibliografia