Grądy-Woniecko
Z Wikipedii
| Grądy-Woniecko | |
| Województwo | podlaskie |
| Powiat | zambrowski |
| Gmina | Rutki |
| Sołtys | Stanisław Bastek |
| Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
1200 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
86 |
| Kod pocztowy | 18-312 |
| Tablice rejestracyjne | BZA |
Grądy-Woniecko – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie zambrowskim, w gminie Rutki.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego. Nazwa miejscowości pochodzi ze zlepku nazw miejscowości Grądy i niegdysiejszej koloni położonej nad rzeką Narew Woniecko. W latach 20-lecia międzywojennego główna część miejscowości znajdowała się w miejscu obecnie istniejącej remizy strażackiej i w znacznej części od budynku kotłowni po ogródki działkowe. Głównym zajęciem ludności w tym czasie była uprawa ziemi i pasterstwo bydła oraz eksploracja pokładów torfu na opał. W roku 1958 podjęto decyzję o zlokalizowaniu w Grądach Państwowego Przedsiębiorstwa Gospodarki Rolnej (PPGR) "Wizna" wcielając ww. jego obszar ponad półtora tysiąca hektarów okolicznych łąk i pastwisk jak również nieużytki bagienne. W większości były to ziemie w przeszłości należące do rolników z okolicznych miejscowości odebranych im na mocy reformy rolnej, jednak duży odsetek był nie użytkowany rolniczo wcale lub sporadycznie ze względu na podmokłe torfy i bagna. Na początku lat 60 melioracja i regulacja stosunków wodnych w tym rejonie umożliwiła rozwój rolniczy tych ziem. Pierwotna lokalizacja PGR przewidziana była bezpośrednio w okolicach Wizny jednak ze względu na upór okolicznych rolników i ich przywiązanie do ziemi odstąpiono od tego planu na rzecz Grądów. Po upadku PRL-u na początku lat 90 miejscowości podzieliła losy innych PGR-ów i aż praktycznie, do 1996 kiedy podjęto decyzje o zlokalizowaniu w Gradach wiezienia o złagodzonym rygorze, miejscowość znajdowała się w stanie postępującego rozpadu. W latach 2008 przewiduje się rozbudowę istniejącego bloku zaadaptowanego z byłego hotelu robotniczego o jeszcze jeden oddział. W pobliżu miejscowości znajdują się tereny archeologiczne jak i miejsca historyczne. Na wydmach nad rzeka Narew zlokalizowany jest bezcenny obszar (według klasyfikacji stosowanej do lat 70. XX w. był klasy zerowej), na którym odkryto narzędzia z epoki mezolitu stanowiące dowód istnienia tu osady z czasów kultury łużyckiej. Tuż za Grądami jadąc w stronę Wizny w miejscu potocznie zwanym "Kościółkiem" znajduje się zbiorowa anonimowa mogiła powstańców styczniowych upamiętniona przez proboszcza miejscowej parafii krzyżem. Najsłynniejsze a wszelako najbardziej pamiętne są stanowiska związane z obroną odcinka "Wizna" z września 1939r. To tutaj przebiegała skrajna część linii oporu jednostek polskich przed Niemcami nazwana później "polskimi Termopilami" ze względu na dzielność i waleczność obrońców strzegących naturalnej bramy na wschodnią część Polski.
