Grupa Tyranobójców

Z Wikipedii

Grupa Tyranobójców, dwa posągi umieszczone ok. 506 p.n.e. na ateńskiej agorze, przedstawiające Harmodiosa i Aristogejtona, zabójców syna tyrana Aten, Pizystrata. Grupa uważana jest za pierwszy pomnik historyczny w Atenach. Stanowiła symbol wolności ludu ateńskiego.

Pierwszy pomnik, autorstwa Antenora, wykonany był prawdopodobnie z marmuru. Wywiózł go do Suzy władca Persji Kserkses, po zdobyciu w 480 p.n.e. Aten. Aleksander Wielki, po podboju Persji, zwrócił rzeźby ateńczykom. Zostały one ustawione na Akropolu, gdyż pierwotne miejsce zajął pomnik wykonany na przełomie 477/476 p.n.e. przez Kritiasa i Nesiotesa, uczniów Antenora.

Wykonana z brązu grupa prawdopodobnie była wzorowana na pierwszym pomniku. Tyranobójcy przedstawieni zostali jako nadzy herosi, jeden (Aristogejton), z długą brodą. Ich postacie uchwycone w dynamicznej pozie nacechowane były siłą i energią. Proporcje ciała zostały wyidealizowane. Grupa Tyranobójców powstała w okresie uznawanym za przejściowy między poźnoarchaiczną a wczesnoklasyczną sztuką grecką, zwiastuje wspaniałe dzieła okresu klasycznego.

Z wersji Antenora znamy jedynie fragment jednej z rzeźb, dzięki rzymskiej kopii głowy jednego z zamachowców. Nowsza wersja pomnika jest znana dzięki rekonstrukcji rzymskiej kopii Grupy, znajdującej się w Muzeum Narodowym w Neapolu.