Grupa hydroksylowa

Z Wikipedii

Grupa hydroksylowa
Ogólne informacje
Nazwa systematyczna	hydroksyl
Inne nazwy	oksydanek (grupa oksydankowa) wodorotlenek (grupa wodorotlenowa)
Wzór sumaryczny	OH-, HO-
SMILES	[O-]
Masa molowa	17,0078886 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	14280-30-9
Podobne związki
Inne kationy	wodorotlenek potasu woda amoniakalna wodorotlenek magnezu wodorotlenek wapnia
Pochodne alkohole i fenole	metanol etanol propanol izopropanol fenol hydrochinon

Grupa hydroksylowa, grupa wodorotlenowa (-OH) w chemii organicznej jest to grupa funkcyjna alkoholi i fenoli.

W chemii nieorganicznej grupa hydroksylowa jest często nazywana wodorotlenową i występuje ona w zasadach i hydroksysolach, związana z jonem metalu wiązaniem jonowym. W roztworze wodnym występuje jako anion wodorotlenowy i ma zupełnie inne właściwości niż grupa hydroksylowa o wiązaniu kowalencyjnym lub spolaryzowanym występująca w alkoholach, a szczególnie w fenolach (grupa kwasowa odszczepiająca jon wodorowy)

Jeśli grupa -OH połączona jest z tetraedrycznym atomem węgla, to związek taki nosi nazwę alkoholu. W cząsteczkach alkoholi wielowodorotlenowych grupy -OH muszą być związane z różnymi atomami węgla. Układ zawierający dwie grupy -OH związane z tym samym atomem węgla są zazwyczaj nietrwałe i nazywa się je półacetalami. Tracą one cząsteczkę wody, przechodząc w związki zawierające wiązanie karbonylowe (>C=O).

Jeśli grupa -OH jest przyłączona do atomu węgla połączonego wiązaniem podwójnym z innym atomem węgla (oprócz układów aromatycznych), to wówczas takie połączenia nazywa się enolami. Enole są jednak bardzo nietrwałe i ulegają przegrupowaniu do związków zawierających grupy karbonylowe.

Związki, w których występują grupy hydroksylowe i jeszcze inne grupy funkcyjne, nazywa się przez dodanie przedrostka hydroksy-. Np. hydroksykwas, hydroksyamina itd.