Grzegorz z Sanoka

Z Wikipedii

Grzegorz z Sanoka

Herb

Data wyboru	1451
Urodzony	ok. 1407
Zmarł	29 stycznia 1477

Grzegorz z Sanoka herbu Strzemię (ur. ok. 1407 w okolicach Sanoka, zm. 29 stycznia 1477 w Rohatynie) – polski duchowny katolicki, profesor Akademii Krakowskiej, arcybiskup lwowski w latach 1451-1477, pierwszy przedstawiciel humanizmu w Polsce, krytyk scholastyki i poeta.

Znany z biografii napisanej przez Filipa Kallimacha.

[edytuj] Życiorys

Dokładną relację dotyczącą życia i działalności Grzegorza z Sanoka podaje Adam Fastnacht w swej pracy Pochodzenie społeczne studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego z diecezji przemyskiej w latach 1400-1642. Wg niej; Grzegorz jako 12-letni chłopiec uciekł z domu i po trwających 10 lat wędrówkach dotarł aż za Łabę.Około roku 1421 rozpoczął naukę w Krakowie. Zajmował się m.in. przepisywaniem rękopisów, śpiewem i muzyką. W 1428 r. zapisał się na Akademię Krakowską,uzyskując stopień bakałarza. W 1433 r. został profesorem poezji rzymskiej. Następnie w latach (1433-1437) był wychowawcą synów Jana Tarnowskiego- wojewody krakowskiego, później synów króla Polski Kazimierza Jagiellończyka. Przed rokiem 1437 przyjął święcenia kapłańskie. Na dalsze studia wyjechał do Włoch, gdzie przebywał trzy lata. W kancelarii papieża Eugeniusza IV powierzono mu obowiązki muzyka i kopisty. Po powrocie do Krakowa uzyskał w 1439 roku stopień magistra artium. Następnie w Akademii Krakowskiej wykładał poezję klasyczną. Z kolei po pobycie we Włoszech osiadł w Wieliczce jako proboszcz, utrzymując ścisły kontakt z krakowskim środowiskiem naukowym. Studiował na zachodzie Europy.W 1440 roku został proboszczem w Wieliczce, ufundował szpital dla ubogich w Brzesku. Jako kapelan króla Władysława III Warneńczyka i notariusz kancelarii królewskiej, wziął udział w wyprawie węgierskiej (1440) i warneńskiej (1444). W latach 1440-1450 przebywał na Węgrzech, gdzie przez pewien czas był wychowawcą synów Jana Hunyadyego i przebywał na dworze humanisty biskupa Jana Viteza. Po powrocie do kraju w roku 1451, Grzegorz został arcybiskupem lwowskim, i stworzył w swojej rezydencji w Dunajowie pierwszy w Polsce dwór humanistyczny. Za namową Andrzeja Odrowąża wojewody ruskiego zgodził się na sprowadzenie do Lwowa bernardynów.