Gwiazda wielokrotna
Z Wikipedii
Gwiazda wielokrotna
Tym terminem określa się układ gwiazd, które znajdują się w niedalekiej odległości w przestrzeni (układy fizycznie wielokrotne) lub na nieboskłonie (układy optycznie wielokrotne). Większość gwiazd na niebie należy do grupy gwiazd wielokrotnych (ponad 50%).
- Najczęściej w układzie znajdują się dwie gwiazdy (3/5 gwiazd z powyższej grupy)
- Układy trzech gwiazd to około 3/10, a
- pozostałe układy czterech lub więcej gwiazd to 1/10 tej grupy.
Spis treści |
[edytuj] Układy optycznie wielokrotne
To grupa gwiazd, które, gdy oglądamy je na niebie, wydają się znajdować tuż obok siebie. Przykładem takich gwiazd są Alkor i Mizar w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy.
[edytuj] Układy fizycznie wielokrotne
W tej grupie znajdują się:
[edytuj] Układy zaćmieniowe
Gwiazda okresowo zmienia blask, w trakcie gdy jeden ze składników przechodzi przed innym (względem Ziemi) i zasłania go.
Przykładem jest Algol w Perseuszu.
[edytuj] Układy astronometrycznie podwójne
To układy, które można wykryć tylko przez dokładny pomiar ruchu. Trasa ruchu gwiazdy okrążanej przez niewidzialnego towarzysza przypomina wykres sinusoidalny. Taką gwiazdą jest na przykład Syriusz w Wielkim Psie.
[edytuj] Układ potrójny
Układ potrójny to układ w skład którego wchodzą trzy gwiazdy związane ze sobą grawitacyjnie. W zależności od tego, jak daleko od siebie znajdują się poszczególne składniki, mogą one oddziaływać na siebie w sposób nieraz dramatyczny - siły pływowe zdolne są "wysysać" materię gwiazdy o mniejszej masie w kierunku gwiazdy o większej masie. Orbity takich układów są często bardzo skomplikowane. (zob. HD 188753 Ab - pierwsza planeta odkryta w układzie potrójnym).
[edytuj] Układy spektroskopowo wielokrotne
W tych układach gwiazdy krążą tak blisko siebie i są tak odległe, że trudno wykryć poszczególne składniki, nawet przez potężne teleskopy. Jedynym sposobem, aby ocenić, czy gwiazda może być wielokrotna, jest analiza spektroskopowa. Obecność towarzysza (-y) objawia się regularną zmianą prążków w widmie gwiazdy. Przykładem takiej gwiazdy jest Capella w Woźnicy.
