Hafiz al-Assad

Z Wikipedii

Hafiz al-Assad, Hafez al-Assad (ur. 6 października 1930, zm. 10 czerwca 2000), polityk syryjski, pełnił urząd prezydenta w latach 1971-2000. Po obejmowaniu władzy zmienił swoje nazwisko z Wahsz (co z arabskiego oznacza potwór) na Al-Asad (co z arabskiego oznacza lew) Pochodzi z biednej rodziny zamieszkałej na wybrzeżu Morza Śródziemnego w wiosce Al-Qardaha.

Spis treści 1 Młodość 2 Wejście do rządu 3 Prezydent 3.1 Bunt Braci Muzułmańskich 3.2 Nieudany pucz w 1984 4 Polityka zagraniczna 5 Śmierć

[edytuj] Młodość

Urodził się w biedniej rodzinie w miejscowości Qardaha, leżącej koło Latakii. Jako pierwszy członek swojej rodziny ukończył szkołę średnią. W 1946 wstąpił do Partii Baas. Po ukończeniu szkoły wstąpił do Akademii Wojskowej, ponieważ jako jedyna nie była płatna. Tam wykazywał się zdolnościami, co zaowocowało wysłaniem Assada na szkolenie do Związku Radzieckiego.

Był przeciwny powstaniu Zjednoczonej Republiki Arabskiej, państwa powstałego w wyniku połączenia się Syrii i Egiptu. Uważał, że zbyt dużo władzy mają ludzie związani z Naserem. Został za to na krótko uwięziony.

[edytuj] Wejście do rządu

W 1966 r., po puczu Assad został mianowany ministrem obrony. Miał jednak duży wpływ na politykę rządu. Po wojnie sześciodniowej i wypędzeniu organizacji Czarny wrzesień z Jordanii (Syria wspierała grupę), rząd stanął na krawędzi konfliktu we własnych szeregach. O niepowodzenia został oskarżony Assad, a kierownictwo partyjne miało zamiar pozbawić go wszelkich stanowisk. Assad ubiegł jednak swoich przeciwników organizując w 1970 r. pucz, po którym objął władzę.

[edytuj] Prezydent

Objął urząd 22 lutego 1971 r. Wprowadził wiele reform społecznych i gospodarczych mających poprawić byt ludności, jak np. program powszechnej edukacji. Na Eufracie zbudowano elektrownie wodną, która do dziś produkuje najwięcej elektryczności. Sekularyzm jego rządów, sprawiał, że mniejszości religijne jak Druzowie, Alawici i Chrześcijanie, popierali go, bojąć się powrotu dyskryminacji jakie miały miejsce przed Assadem. Nacisk na arabizację sprawił, że niearabska ludność była dyskryminowana. Szczególnie Kurdowie najbardziej oponowali tej polityce i tylko represje sprawiły, że nie doszło do otwartego buntu.

Władza w państwie była i jest zdominowana przez Alawitów, odłam islamu stanowiącym mniejszość w Syrii. Państwo stawało się coraz bardziej autorytarne, a Assad zaczął wprowadzać kult jednostki, który przedstawiał go jako mądrego i sprawiedliwego władcę Syrii i w ogóle świata arabskiego.

[edytuj] Bunt Braci Muzułmańskich

Na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, Sunnici czując się marginalizowani, zaczęli domagać się reform gospodarczych i społecznych. Wielu z nich przyłączyło się do Braci Muzułmańskich. Ci krytykowali strategiczny sojusz Syrii ze ZSRR (szczególnie po inwazji na Afganistan w 1979), a Assada przedstawiali jako heretyka, ateistę, a nawet Maronitę (w owym czasie bojówki maronickie walczyły z Sunnitami w Libanie).

26 czerwca 1980 r. miał miejsce zamach na Assada. Wystrzelono do niego salwę z karabinu maszynowego, której uniknął i rzucono dwa granaty. Jeden odrzucił prezydent, a wybuch drugiego wziął na siebie ochroniarz. Sam Assad był lekko ranny. Zaledwie kilka godzin później dokonano rzezi islamistów, osadzonych w więzieniu Tadmor koło Palmiry. Bracia muzułmańscy odpowiedzieli nasileniem ataków terrorystycznych. Punktem kulminacyjmhym był bunt w mieście Hama w lutym 1982 r. Bracia Muzułmańscy ogłosili Hamę miastem wyzwolonym i wezwali Syryjczyków do powstania przeciwko "niewiernemu" przywódcy. Reakcja władz była zdecydowana i brutalna. Assad wysłał do miasta siły specjalne pod dowództwem swojego brata Rifaata by stłumić powstanie. Po dwóch tygodniach ciężkich walk, miasto opanowano. Po zdobyciu miasta miały miejsce masowe tortury i egzekucje prawdziwych bądź domniemanych bojowników, w wyniku których zginęło co najmniej kilkanaście tysięcy osób

[edytuj] Nieudany pucz w 1984

W 1983 r. Hafez al-Assad doznał ataku serca. Na czas swojej nieobecności powołał sześcioosobową radę na czele której stanął minister obrony i wieloletni przyjaciel Assada, Mustafa Tlass. Co ciekawe, wszyscy członkowie rady byli sunnitami, co miało wyeliminować prawdopodobieństwo puczu. Mimo to krążyły plotki, że Assad zmarł lub jest bliski śmierci. Wykorzystał to brat prezydenta Rifaat. Mając pod swym dowództwem 50000 żołnierzy, a także czołgi i samoloty, ustawił blokady wokół Damaszku. Napięcia między ludźmi lojalnym wobec prezydenta a zwolennikami Rifaata omal nie doszło do wojny. Pucz upadł, keidy chory Assad przemówił do narodu. Rifaat został następnie wygnany z kraju.

[edytuj] Polityka zagraniczna

Niechęć do Izraela była jednym z głównych czynników kstałtujących politykę zagraniczną Syrii. W 1973 Syria wraz z Egiptem, dokonała inwazji na Izrael (Wojna Jom Kippur). Co prawda Syria doznała sporych strat, ale odzyskano częściowo Wgórza Golan, co przedstawiano jako sukces. Assad długo odmawiał uznania państwa Izrael, ale upadek ZSRR i nacisk USA sprawił, że podjął rozmowy z Izraelem. Zakończyły się one jednak fiaskiem.

Syria natomiast wyrażała werbalne wsparcie dla sprawy palestyńskiej, co nie przekładało się na dobre stosunki z organizacjami palestyńskimi. Assad dość podejrzliwie traktował je, ponieważ chciał użyć sprawy palestyńskiej dla własnych celów politycznych. Szczególnie nie cierpiał Jasera Arafata. Syria w 1983 wsparła bunt jednego z przywódców OWP Saida al-Muraghi. Popierając tą i inne frakcje palestyńskie, Syria usiłowała podważyć pozycję Arafata w OWP.

[edytuj] Śmierć

Hafez al-Assad zmarł na atak serca w 2000 r. Na stanowisku prezydenta zastąpił go młodszy syn Baszar al-Assad