Henryk Łowmiański
Z Wikipedii
Henryk Łowmiański (ur. 22 sierpnia 1898 w Daugadzie k. Wiłkomierza, zm. 4 września 1984 w Poznaniu) – polski historyk, mediewista, autor m.in. monumentalnych Początków Polski (w sześciu tomach, tom VI wydano już po śmierci autora).
Doktoryzował się w 1924 r. pracą Wchody miast litewskich w XVI wieku (promotor prof. Kazimierz Chodynicki). Był to pierwszy doktorat z historii na odnowionym Uniwersytecie Wileńskim. Habilitował się w 1932 pracą Studia nad początkami państwa polskiego. Od 1938 członek Akademii Umiejętności. Po 1945 r. przeniósł się najpierw do Łodzi, a później Poznania. Od 1956 członek Polskiej Akademii Nauk. W latach 1951-1957 kierownik katedr historycznych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza,a w latach 1957-1968 dyrektorem Instytutu Historii UAM.
Jego uczniami byli: prof. Juliusz Bardach, prof. Artur Kijas, prof. Marceli Kosman, doc. Józef Morzy, prof. Jerzy Ochmański, prof. Barbara Topolska, prof. Leonid Żytkowicz.
Zginął tragicznie 4 września 1984.
Inne prace Łowmiańskiego:
- Studia nad początkami społeczeństwa i państwa litewskiego (1931-32)
- Podstawy gospodarcze formowania się państw słowiańskich (1953)
- Zagadnienia roli Normanów w genezie państw słowiańskich (1957)
- Geneza państwa ruskiego jako wynik procesu wewnętrznego (1962)
- Religia Słowian i jej upadek (w. VI-XII) (1979)
- Studia nad dziejami Wielkiego Księstwa Litewskiego (1983)
- Studia nad dziejami Słowiańszczyzny, Polski i Rusi w wiekach średnich (1986)
- Prusy - Litwa - Krzyżacy (1989)
- Zaludnienie państwa litewskiego w wieku XVI: zaludnienie w roku 1528 (1998)
- Polityka Jagiellonów (1999)
Zobacz:
- Dariusz Matelski, Henryk Łowmiański (1898-1984). Wspomnienie, „Gazeta Wyborcza Poznań”, nr 209 (4621) z 6 września 2004, s. 8.
- Dariusz Matelski, Grabież dóbr kultury w wojnach Rzeczypospolitej Obojga Narodów (1569-1795). Książka dedykowana pamięci kierowników Katedry Historii Wschodu Europy Uniwersytetu Poznańskiego - prof. Józefowi Paczkowskiemu (1861-1933), prof. Kazimierzowi Chodynickiemu (1890-1942) i prof. Henrykowi Łowmiańskiemu (1898-1984), (Poznań 2005).
