Historia Ostrowi Mazowieckiej
Z Wikipedii
Historia Ostrowi Mazowieckiej
Pierwsze wzmianki o Ostrowi Mazowieckiej pochodzą z 1410. W 1434 książę mazowiecki Bolesław IV nadał lokowanej na prawie chełmińskim wsi prawa miejskie.
Spis treści |
[edytuj] XVI wiek
W 1514 księżna Anna nadała miastu prawo odbywania rocznie 4 jarmarków rocznie i 1 targu tygodniowo, co przyspieszyło rozwój miasta. Liczba jarmarków była liczbą znaczną, ponieważ zwykle w przywilejach przyznawano prawo do 3. Daty jarmarków przedstawiały się następująco: święto nawrócenia świętego Pawła (25 stycznia), czwarta niedziela postu (między 1 marca i 4 kwietnia), Zielone Świątki (między 10 maja i 13 czerwca), święto Mateusza apostoła (21 września). Targi miały odbywać się co tydzień, początkowo jako dzień targów wyznaczono wtorek. Jednak w niedługim okresie, z przyczyn nieznanych, przeniesiono go na czwartek (obecnie targi odbywają się w poniedziałki).
Po włączeniu w 1526 przez Zygmunta I Mazowsza do Korony, miasto odczuło ożywienie handlu i kultury.
Podczas panowania Zygmunta Augusta, ostrowskie probostwo zostało nadane sekretarzowi królewskiemu, doktorowi obojga praw, Andrzejowi Patrycemu Nideckiemu. Miało to istotny wpływ na rozwój życia kulturalnego w mieście. Założone przez wyżej wspomnianego Bractwo Literackie przy kościele parafialnym, pozwoliło na połączenie życia religijnego z szeroko pojętym życiem towarzyskim.
[edytuj] XVI-XVII wiek
W II poł. XVI wieku, będąc siedzibą starostwa grodowego, Ostrów przekroczyła jak na owe czasy imponującą liczbę mieszkańców: 3 tysiące.
Wiek XVII w. i liczne wojny przyniosły kres dalszemu rozwojowi miasta. Następne lata to powolny okres dźwigania się z upadku. Pojawili się też pierwsi osadnicy żydowscy.
Mieszkańcy Ostrowi bardzo aktywnie uczestniczyli we wszystkich zrywach narodowowyzwoleńczych, od insurekcji kościuszkowskiej po powstanie styczniowe (duże bitwy z udziałem Ostrowiaków pod Nagoszewem i Stokiem).
[edytuj] Lata 1914-1945
I wojna światowa nie przyniosła miastu zniszczeń. Natomiast II wojna światowa była ogromnym ciosem dla miasta i jego mieszkańców. Okupacja to tragiczny okres dla miejscowej społeczności, głównie żydowskiej, poddawanej masowym egzekucjom, wywożonej do gett w Warszawie i Łomży, a następnie do obozu zagłady w Treblince. W 1941 w okolicznych Grądach i Komorowie Niemcy urządzili obozy dla jeńców radzieckich.
Na terenie powiatu ostrowskiego zorganizowano obwód AK "Opocznik", liczący w sierpniu 1943 prawie 2000 zaprzysiężonych. Jedną z najbardziej spektakularnych akcji był udany zamach na starostę powiatowego gr. Reinharda Ekerta, przeprowadzony w centrum miasta. Kończący się okres okupacji pozostawił miasto zniszczone w 60% z ok. 10 tys. mieszkańców.
[edytuj] Po 1945
Okres powojenny to odbudowa zniszczonego miasta, budowa zakładów przemysłowych (ZURAD, BUMAR, Zakład Mleczarski Ostrowia, Fabryka Mebli itp.).
Lata 90. to okres dynamicznych przemian i ekonomicznego rozwoju.
[edytuj] Geneza nazwy miasta Ostrów Mazowiecka
Etymolodzy spierają się, czemu miasto zawdzięcza swoją nazwę. Jedni uważają, że słowo ostrów lub ostrowa oznaczało bór, czyli 60 barci. Inni, że drabinkę przygotowaną z wierzchołka drzewa iglastego, po której bartnik dostawał się do barci, na tzw. podkur, lub po prostu znamię (signum), którym bartnicy oznaczali swe barcie. Nazwa miasta w toku dziejów ulegała zanczącym zmianom. Zaczynając od wieku XV kiedy to nazwa brzmiała Ostrowo, w akcie lokacyjnym Ostrowya 1434, poprzez Ostrowia, wieku XIX miasto zwano Ostrów Mazowiecki, Ostrów Łomżyński lub Ostrów w ziemi łomżyńskiej, w okresie międzywojennym używano dwóch nazw mianowicie: Ostrowia Mazowiecka i Ostrów Mazowiecki. W grudniu 1926 Ministerstwo Spraw Wewnętrznych przyjęło nazwę zaproponowaną przez językoznawcę – profesora doktora Kazimierza Nitscha – Ostrów Mazowiecka i tak pozostało do dziś.