HSK Orion
Z Wikipedii
| HSK Orion | |
| Historia | |
|---|---|
| Położenie stępki | 1930 |
| Wodowanie | 1930 |
| Oddanie do służby | 9 grudnia 1939 |
| Status okrętu | zatopiony 4 maja 1945 po kilkukrotnym trafieniu bombami, gdy był w drodze do Kopenhagi |
| Stocznia | Blohm + Voss, Hamburg |
| Wcześniejsza nazwa | Kurmark |
| Następna nazwa | Hektor |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność | 15 700 ton (7 021 GRT) |
| Długość | 148 m |
| Szerokość | 18,6 m |
| Zanurzenie | 8,2 m |
| Napęd | turbiny parowe (Blohm + Voss) (silniki używane wcześniej na liniowcu "New York"), jedna śruba, 4 kotły, 6 200 shp (4.557 MW) |
| Prędkość | 14,8 knots |
| Zasięg | 18 000 mil morskich przy prędkości 10 węzłów |
| Załoga | 356 (zmienna) |
| Uzbrojenie | (1939) 6 × 15cm L/45 C13 (zdjęte z pancernika "Schleswig-Holstein") 1 x 7,5 cm L/33 Schneider/Creuznot 2 x 3.7 cm 4 x 2 cm 6 x 53.3 cm wyrzutnie torped, 228 min EMC |
| Wyposażenie lotnicze | 1 Arado Ar 196 A-1 |
HSK Orion (HSK1, "Schiff 36") – niemiecki krążownik pomocniczy (rajder) Kriegsmarine okresu II wojny światowej. Zbudowany w latach 1930-31 jako frachtowiec "Kurmark" został zarekwirowany przez Kriegsmarine w momencie wybuchu II wojny światowej i przerobiony na krążownik pomocniczy "Orion". Wszedł do służby 9 grudnia 1939. Royal Navy nadała mu oznaczenie Raider A.
Spis treści |
[edytuj] Budowa i przebudowa
Budowa "Orion" rozpoczęła się w 1930 roku w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu jako frachtowca dla HAPAG, Hamburg-America Line. By zaoszczędzić pieniądze ponownie użyto silniki z liniowca "New York". To okazało się być złą decyzją i statek do końca służby był trapiony przez problemy z napędem.
Po wybuchu wojny niemieckie dowództwo morskie (German Seekriegsleitung) stwierdziło że jest źle przygotowane do wojny rajderskiej. Operacje niemieckich krążowników pomocniczych w czasie I wojny światowej były oceniane i rozważane jako wielki sukces wpływający na zakłócenia w brytyjskim ruchu statków na całym świecie. Jednak stwierdzono że ich wpływ na nowy konflikt będzie mniejszy i wprowadzono jedynie mały projekt przeróbki statków handlowych na pomocnicze krążowniki. Wprowadzanie w życie tego projektu rozpoczęto go 5 września 1939.
Pierwszymi dwoma statkami zarekwirowanymi do tego celu były "Kurmark" (przyszły "Orion") i "Neumark" (przyszły "Widder"). Przebudowę rozpoczęto natychmiast.
[edytuj] Służba jako rajdera
Jako jeden z pierwszych niemieckich rajderów "Orion" opuścił Niemcy 6 kwietnia 1940, pod dowództwem Korvetten Kapitana (KK) (later Fregatten Kapitana (FK)) Kurta Weyhera. Szedł kursami południowymi na Atlantyku udając neutralną jednostkę. W drodze zaatakował i zatopił "Haxby".
W maru 1940 "Orion" okrążył przylądek Horn i przeszedł na Pacyfik. Wszedł na wody otaczające Nową Zelandię w czerwcu 1940 i położył miny w pobliżu Auckland w nocy 13/14 czerwca 1940, z których jedna zatopiła liniowiec pasażerski "Niagara" pięć dni później.
Dwa inne statki, dwa trawlery i pomocniczy trałowiec weszły na miny postawione przez "Oriona".
Raider następnie działał na Oceanie Indyjskim i Pacyfiku atakując kolejne 4 jednostki. Jedną wysłał do okupowanej Francji jako pryz, inne zatopił.
20 października 1940 spotkał się z rajderem "Komet" i statkiem zaopatrzeniowym "Kulmerland". Operując razem zaliczyły one zatopienie kolejnych 7 statków, z których największy był liniowiec "Rangitane" zanim rozdzieliły się.
Kolejne 6 miesięcy spędzone na Oceanie Indyjskim zaowocowały tylko jedną dalszą ofiarą: SS "Chaucer" w lipcu 1941.
"Orion" wrócił do Bordeaux w okupowanej Francji 23 sierpnia 1941. Po 510 dniach rejsu, w trakcie którego przepłynął 127 337 mile morskie, zatopił 10 statków o łącznym tonażu 62 915 t i dwa kolejne (razem 21.125 t) we współpracy z "Komet".
[edytuj] Dalsza służba
Wycofany ze służby jako rajder, jednostkę przemianowano na "Hektor" w 1944 i używano jako okręt szkolenia artylerzystów. W styczniu 1945 ponownie zmieniono nazwę na "Orion" i używano do transportu uchodźców z niemieckich wschodnich prowincji (Prusy Wschodnie) przez Bałtyk do portów północnych Niemiec i okupowanej Danii. W drodze do Kopenhagi 4 maja 1945 statek został trafiony bombami koło Swinemünde (Świnoujścia) i zatonął. Z ponad 4000 ludzi którzy wtedy byli na pokładzie wszystkich poza 150 uratowano. Kadłub złomowano w 1952.
[edytuj] Zatopienia
Zatopione przez "Oriona":
- 24.04.1940 "Haxby" 5 207 GRT
- 19.06.1940 "Tropic Sea" 8 750 GRT
- 16.08.1940 "Notou" 2 489 GRT
- 20.08.1940 "Turakina" 9 691 GRT
- 14.10.1940 "Ringwood" 7 203 GRT
- 29.07.1941 "Chaucer"
Zatonęły na minach położonych przez "Oriona":
- 19.06.1940 "Niagara" 13 415 GRT
- czerwiec 1940 "Puriri" 927 GRT
- czerwiec 1940 "Port Bowen" 8 276 GRT
- czerwiec 1940 "Britannic" 1 500 GRT
We współudziale z "Komet":
- 25.11.1940 "Holmwood" 546 GRT
- 27.11.1940 "Rangitane" 16 712 GRT
- 06.12.1940 "Triona" 4 413 GRT
- 07.12.1940 "Vinni" 5 181 GRT
- 07.12.1940 "Komata" 3 900 GRT
- 08.12.1940 "Triadic" 6 378 GRT
- 08.12.1940 "Triaster" 6 032 GRT
[edytuj] Bibliografia
- August K. Muggenthaler: Das waren die deutschen Hilfskreuzer 1939–1945. Stuttgart: Motorbuch Verlag. ISBN 3-87943-261-9.
- August Karl Muggenthaler: German Raiders of World War II. 1977. ISBN 0 7091 6683 4.
- Paul Schmalenbach: German Raiders 1895–1945. 1977. ISBN 0 85059 351 4.
- Stephen Roskill: The War at Sea 1939–1945 Volume I. 1954.
- New Zealand Official War History: The German raider Orion
[edytuj] Linki zewnętrzne
|
"Orion" (HSK-1) • "Atlantis" (HSK-2) • "Widder" (HSK-3) • "Thor" (HSK-4) • "Pinguin" (HSK-5) • "Stier" (HSK-6) • "Komet" (HSK-7) • "Kormoran" (HSK-8) • "Michel" (HSK-9) • "Coronel" (HSK-10) • "Hansa" (HSK-11)
|
|
