Świnoujście

Z Wikipedii

Współrzędne: 53°55' N 14°15' E53.9166667 14.25 (Świnoujście)

Świnoujście
Herb Świnoujścia Flaga Świnoujścia
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	miasto na prawach powiatu
Gmina  - rodzaj	Świnoujście miejska
Założono	XII wiek
Prawa miejskie	1765
Prezydent miasta	Janusz Żmurkiewicz (e-mail)
Powierzchnia	197,23 [1] km²
Położenie	53° 55' N 14° 15' E
Wysokość	5 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2007)  - liczba ludności  - gęstość	40 819 [1] 207 [1] os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	0 91
Kod pocztowy	72-600 do 72-612
Tablice rejestracyjne	ZSW
Położenie na mapie Polski Świnoujście
TERC10 (TERYT)	3263011
SIMC10	0979722
Miasta partnerskie	Palmela Ystad Swietłyj Nordenham
Urząd miejski3 ul. Wojska Polskiego 1/5 72-600 Świnoujście tel. (0 91) 321 27 80; faks (0 91) 321 59 95
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Świnoujście (do 1945 niem.: Swinemünde, kasz. Swina) – miasto na prawach powiatu, port morski, uzdrowisko w północno-zachodnim krańcu województwa zachodniopomorskiego, położone u ujścia Świny do Morza Bałtyckiego, jedyne w Polsce miasto położone na 3 dużych wyspach: Uznam, Wolin, Karsibór oraz na kilkudziesięcu (łącznie 44) małych, niezamieszkanych wysepkach. W 2007 r. miasto zamieszkiwało 40 819 osób^[1], co lokuje miasto na 5. pozycji w województwie pod względem ludności. Granice miasta obejmują powierzchnię 197,2 km² (2. miejsce w województwie i 8. w kraju), co wynika także z faktu, iż do powiatu miejskiego zostały włączone także obszary niezurbanizowane.

Spis treści 1 Geografia 2 Historia 3 Architektura 3.1 Zabytki 3.2 Obiekty 3.3 Pomniki 3.4 Zieleń miejska 4 Turystyka 4.1 Uzdrowisko Świnoujście 5 Kultura 5.1 Miejski Dom Kultury 5.2 Sceny na otwartym powietrzu 5.3 Cyklicznie organizowane imprezy 5.3.1 Kalendarium 5.3.2 Opisy 5.4 Lokalne media 5.4.1 Prasa 5.4.2 Telewizja 5.4.3 Radio 6 Sport 6.1 OSiR "Wyspiarz" 7 Edukacja 7.1 Szkoły podstawowe 7.2 Gimnazja 7.3 Szkoły średnie 7.4 Szkoły artystyczne 7.5 Szkoły policealne 7.6 Szkoły językowe 7.7 Szkoły wyższe 7.8 Inne 8 Kościoły 9 Gospodarka morska 10 Handel i usługi 11 Komunikacja 11.1 Transport morski 11.2 Transport drogowy 11.3 Komunikacja miejska 11.4 Transport kolejowy 11.5 Transport lotniczy 12 Administracja 12.1 Współpraca zagraniczna 12.2 Europejskie wyróżnienia dla miasta 13 Osoby związane ze Świnoujściem 14 Przypisy 15 Zobacz też 16 Linki zewnętrzne

[edytuj] Geografia

Miasto położone jest u ujścia Świny do Morza Bałtyckiego, leży 3 na dużych wyspach:

• Uznam (Śródmieście, Wydrzany, os. Matejki, os. Posejdon, os. Zachodnie, os. Rycerska, Dzielnica Nadmorska)
• Wolin (Warszów, Ognica, Przytór, Łunowo)

między którymi istnieje stałe i bezpłatne połączenie promowe

• wyspie Karsibór (z dzielnicą Karsibór) połączonej z Wolinem Mostem Piastowskim

Oraz wyspie Mielino, a także na 40 małych, niezamieszkanych wysepkach leżących w delcie wstecznej Starej Świnie.

Granice miasta obejmują powierzchnię 197,2 km², jednak obszar miejski jest znacznie mniejszy. Jest to spowodowane włączeniem do powiatu miejskiego obszarów niezurbanizowanych. Co roku powierzchnia miasta powiększa swój obszar poprzez nanoszenie piasku na plaży przez prądy morskie^[2].

Na wyspie Wolin znajdują się także: port morski (z Terminalem Promowym Świnoujście zapewniającym regularne połączenia do Skandynawii: Kopenhaga, Ystad, Trelleborg i latem Rønne), stacja kolejowa i stocznia remontowa.

Świnoujście jest uzdrowiskiem (solanki) i kąpieliskiem morskim z szeroką plażą dochodzącą w niektórych miejscach do 100 m szerokości.

Istniały tu dwa piesze/rowerowe/autobusowe przejścia graniczne do Niemiec.: do Seebad Ahlbeck oraz, od 24 kwietnia 2007, do Garz, dnia 21 grudnia 2007 zostały one zlikwidowane na mocy Układu z Schengen.

Przy miejscowości Garz znajduje się w odległości 13 km od centrum Świnoujścia regionalny port lotniczy Heringsdorf.

Miasto zajmuje powierzchnię 197,23 km², co plasuje je na 8. miejscu w kraju. Miasto ma autobusową komunikację miejską, łącznie z linią do sąsiednich kąpielisk w Niemczech.

Świnoujście należy także do grona najbogatszych miast w Polsce, dochód na 1 mieszkańca wynosi 4137,17 zł, co stawia miasto na 2 miejscu wśród miast na prawach powiatu pod względem dochodów w kraju.^[3]

[edytuj] Historia

W 1170 i 1173 na obu brzegach Świny założono gródki strażnicze zniszczone najazdem duńskim w 1177 i odbudowane w latach 1181-1182. W latach 1185-1227 Świnoujście z całym Pomorzem Zachodnim stało się lennem Danii.

W 1628 wojska cesarskie opanowały ujście Świny i wybudowały umocnienia broniące dostępu na Świnę od strony morza.

24 czerwca 1630 na wyspie Uznam wylądowały wojska szwedzkie. Król Szwecji Gustaw II Adolf pięć dni spędził w Karsiborze. Kończący wojnę trzydziestoletnią (1618-48) pokój westfalski pozostawił miasto wraz z całym Pomorzem Zachodnim Szwecji do 1720, kiedy to Prusy odkupiły wyspy Wolin i Uznam za sumę 10 mln talarów w złocie.

W latach 1738-40 wobec konieczności wnoszenia wysokich opłat za przepływanie cieśniną Peenestrom (ten akwen razem z Wolgast należał do Szwecji do 1815) rząd pruski postanowił umożliwić żeglugę Świną do Szczecina i rozpoczął pogłębianie jej głównego koryta. W 1743 na północ od wioski Swine powstało osiedle o nazwie Swinemünde, oficjalnie ogłoszone portem morskim w 1747 roku. Świnoujście uzyskało prawa miejskie od Fryderyka Wielkiego w 1765.

Ujście Świny ujęto w latach 1818-23 w dwa kamienne falochrony a w latach 1875-1890 w celu usprawnienia żeglugi pomiędzy Szczecinem a Bałtykiem w południowo-wschodniej części wyspy Uznam przekopano Kanał Piastowski.

W 1824 miasto stało się kurortem, a w 1895, po odkryciu źródeł solanki i borowiny – uzdrowiskiem. W drugiej połowie XIX wieku uzyskało połączenie kolejowe z Berlinem (zniszczone w 1945 stacje Świnoujście Główne, Świnoujście Nieradków i Świnoujście Port).

W czasie II wojny światowej funkcjonowała mała stocznia, port przeładunkowy oraz baza zaopatrzenia floty wojennej (okręty podwodne, kutry). Miasto i port zostały zniszczone głównie podczas nalotów alianckich 12 marca i 16 kwietnia 1945. Liczba ofiar przekroczyła 23 tysiące. Miasto poddało się Armii Czerwonej 5 maja 1945. Po zakończeniu II wojny światowej, na mocy układu poczdamskiego Świnoujście zostało najbardziej na zachód położonym polskim portem.

Zimą 1945/1946 na skutek spiętrzenia kry na Świnie zerwane zostało jedyne drogowe połączenie lądowe z resztą Polski. Wówczas też w mieście doszło do mordów pozostałej na miejscu niemieckiej ludności cywilnej. IPN ocenia liczbę ofiar na ponad 40. Zdarzyły się też gwałty, pobicia i kaleczenia. Sprawcami tych zajść byli funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa i MO^[4].

Na przełomie lat 40. i 50. powstało PPDiUR "Odra". Część uzdrowiskowa miasta zajmowana była przez wojska radzieckie do 1957, a do przełomu lat 80. i 90. w Świnoujściu istniała baza radzieckich okrętów wojennych wraz z zapleczem.

W grudniu 2006 podjęto decyzję o budowie w Świnoujściu na wyspie Wolin portowego terminalu LNG.

[edytuj] Architektura

Miasto posiada specyficzną zabudowę wynikająca z morskiego charakteru miasta. Znajdują się tu zabytkowe budowle portowe, ale także i kamienice, liczne pensjonaty, hotele. Ukształtował się tutaj także drugi układ urbanistyczny dzielnicy nadmorskiej położonej pomiędzy świnoujską promenadą a oddzielającym ją od śródmieścia pasem zieleni.

[edytuj] Zabytki

Zabytki chronione prawnie w Świnoujściu:

• układy urbanistyczne z XVIII-XIX w.^[5], układ urbanistyczny śródmieścia wybudowany w latach 20. XVIII w. oraz układ urbanistyczny dzielnicy nadmorskiej z lat 40. XIX w.,
• wieża kościoła luterańskiego z 1904 r. (ul. Paderewskiego 7)
• zespół fortów nad rzeką Świną, wybudowanych w latach 1848-1859 i 1877-1900:
  • fort I (wyspa Wolin i prawy brzeg Świny),
  • fort II (wyspa Wolin i prawy brzeg Świny),
  • fort III (wyspa Uznam i lewy brzeg Świny),
  • fort IV (wyspa Uznam i lewy brzeg Świny),
• Park Zdrojowy z XIX wieku,
• kamienica przy ul. Armii Krajowej 13 z ok. 1904,
• kamienica przy ul. Bolesława Chrobrego 21 z 1908 r.,
• zabytkowe kamienice przy ul. Hołdu Pruskiego ^[6]
• pensjonat „Posejdon” przy ul. Kasprowicza 15 z końca XIX,
• willa szachulcowa przy ul. Konopnickiej 2 z 1920 r.,
• gimnazjum przy ul. Narutowicza 10 wybudowana w latach 1922-1927, obecnie Szkoła Podstawowa nr 1,
• gmach poczty przy ul. Piłsudskiego 1, budynek z czerwonej cegły wybudowany w 1878 r., następnie przebudowany w 1900 r.,
• budynek zarządu miasta z 1805 r., obecnie Muzeum Rybołówstwa Morskiego na Placu Rybaka, znajdują się tu zbiory prezentujące historię rybołówstwa, dzieje miasta i regionu, stare przyrządy nawigacyjne, okazy fauny morskiej, miejsce wielu wystaw.
• wille przy ul. Sienkiewicza 3, 4,
• kamienica z 2 oficynami na Placu Słowiańskim z 1906 r.,
• dawny szpital miejski przy ul. Wyspiańskiego 34a, z lat 1914-19 i 1927-29, obejmujący budynek główny, budynek oddziału zakaźnego, park leśny
• pensjonat, ul. Żeromskiego 14 z 1905,
• willa drewniana przy ul. Żeromskiego 28 wybudowany po 1920 r.,
• zespół rzeźni przy ul. Kościuszki 15 z 1911 r., obejmujący kotłownię z maszynownią, halę uboju zwierząt, wieżę ciśnień, budynek administracyjny (obecnie mieszkalny) przy ul. Kościuszki 13,
• zespół stoczni z lat 1897-1903 przy Wybrzeżu Władysława IV, obejmujące 2 budynki administracyjne, halę warsztatową (później magazyn), 3 magazyny , wieżyczkę wodowskazową, nabrzeża Basenu Północnego z urządzeniem dźwigowym oraz kolejową wieżę ciśnień, zbudowaną w 1898 z czerwonej cegły i czerwonego granitu, znacznie uszkodzona podczas bombardowań portu w 1945 r.

Zabytki w dzielnicach Świnoujścia:

Karsibór

• kościół filialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP z XV w. przebudowany w 1826 r.,
• cmentarz ewangelicki (nieczynny) przy ul. Kwiatowa, część A z połowy XIX w., część B z lat 1910-1914,
• dom szachulcowy (chata rybacka) przy ul. Wierzbowa 7 z początku XIX w.,

Przytór

• kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, ul. Sąsiedzka 3, 1901-02,

Warszów

• latarnia morska, ul. Bunkrowa, wybudowany w latach 1854-57,

[edytuj] Obiekty

Ta sekcja wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w niej poprawić: zintegrować z sekcjami. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdziesz na stronie dyskusji tego artykułu. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.

(alfabetycznie):

• basen U-bootów.

• falochrony:
  • Falochron Zachodni ze Stawą "Młyny" - o długości ok. 350 m, wybudowany w latach 1818-1923, na końcu plaży na wyspie Uznam przy ujściu Świny do Bałtyku. Stawa "Młyny" jest symbolem Świnoujścia.
  • Falochron Wschodni - budowany w latach 1818 - 1923, na prawobrzeżnej części miasta na wyspie Wolin przy ujściu Świny o długości przeszło 1400 metrów w głąb morza (najdłuższy falochron kamienny w Europie).
• kościoły:
  • kościół Chrystusa Króla zbudowany w latach 1788-1792, wzniesiony na miejscu gotyckiej świątyni w centrum miasta przy Placu Kościelnym (Słowiańskim). W nawie głównej zwisa ze stropu drewniany model korwety żaglowej. Znajdują się tu także zabytkowe organy. Od połowy maja do połowy września w sobotnie wieczory odbywają się tutaj Świnoujskie Wieczory Organowe.
  • neogotycki kościół Matki Boskiej "Stella Maris" z końca XIX wieku, we wnętrzu znajdują się witraże o dużej wartości artystycznej.
  • gotycki kościół Najświętszej Marii Panny w Karsiborzu z XV wieku, z ołtarzem z XV wieku i amboną z XVII wieku.
  • wieża widokowa po byłym kościele garnizonowym Marcina Lutra z 1905, zniszczonym pod koniec II wojny światowej przy ulicy Paderewskiego 7. Możliwe jest nocne oglądanie gwiazd.
• Kapitanat Portu z 1870, wybudowany wówczas szybkiego rozwoju i rozbudowy portu. W okolicy ulokowana jest zabytkowa kotwica.

• Latarnia Morska Świnoujście z 1858, najwyższa nad Bałtykiem; 68 m wysokości; znajduje się w dzielnicy Warszów przy ujściu Świny.
• muszla koncertowa na promenadzie w dzielnicy nadmorskiej nieopodal plaży. Odbywają się tu koncerty, festyny i letni festiwal studencki FAMA.

• Twierdza Świnoujście- XIX-wieczne fortyfikacje:
  • Fort Anioła wybudowany w latach 1845-1858 na wzór Mauzoleum Hadriana, dzisiejszy Zamek Św. Anioła w Rzymie.
  • Fort Zachodni wybudowany w latach 1843-1863, wielokrotnie modernizowany, po wojnie do 1962 stacjonowały tu wojska radzieckie.
  • Fort Gerharda (Fort Wschodni). W pomieszczeniach fortu oglądać można ekspozycję dotyczącą świnoujskich fortyfikacji, eksponaty znalezione na ich terenie.

[edytuj] Pomniki

• pomnik poświęcony lotnikom RAF-u zestrzelonym w kwietniu 1945 podczas nalotu dywanowego na port.
• Pomnik wystawiony "Tym, którzy nie powrócili z Morza",
• Tablica Pamiątkowa "50 lat Polskiego Świnoujścia",
• Tablica ku czci prześladowanych, zmarłych, pomordowanych ofiar komunizmu w Polsce w latach 1939-1989
• schron - "Miasto wczoraj i dziś". Historia miasta na zdjęciach i wiele innych eksponatów związanych z miastem przy ul. Wyspiańskiego 51.

[edytuj] Zieleń miejska

• lasy i zieleń miejska, w tym:
  • Park Zdrojowy - założony w latach 1826-1827 przez Piotra Józefa Lenne. Zajmuję powierzchnię 40 ha poprzecinanych 17 kilometrami alejek i ścieżek. Rosną tutaj rzadkie okazy drzew, głównie śródziemnomorskich.
  • promenada nadmorska - przedwojenny bulwar graniczący z dzielnicą uzdrowiskową.
  • park przy ul.Chopina.
• rezerwat przyrody Karsiborska Kępa na wyspie Karsibór; gnieździ się tutaj około 140 gatunków ptaków.
• Świdny Las - las mieszany z przewagą sosny w okolicy przejścia granicznego z Seebad Ahlbeck.
• Dąb Latarników - pomnik przyrody w centrum Warszowa: drzewo 18 m wysokości i ponad 6 m w obwodzie.
• delta wsteczna Świny - cenny przyrodniczo obszar, skupiający wiele rzadkich i chronionych gatunków roślinności wśród nich: zbiorowiska solniskowe, szuwary kłociowe, wielopostaciowy szuwar trzcinowy.
• wydma szara i wydma biała wzdłuż brzegu morskiego m.in. na półwyspie Przytorskim.

[edytuj] Turystyka

W Świnoujściu funkcjonują całoroczne punkty informacji turystycznej, jeden z nich znajduję się na Wybrzeżu Władysława IV (przy miejskiej przeprawie promowej), drugi zaś przy byłym przejściu granicznym Świnoujście-Ahlbeck. Sezonowy punkt informacji turystycznej działa przy marinie żeglarskiej.

[edytuj] Uzdrowisko Świnoujście

W 1824 Świnoujście zostało ogłoszone kąpieliskiem morskim. W 1897 zostały odkryte na terenie miasta źródła leczniczej solanki, wówczas zbudowane tutaj zostały odpowiednie urządzenia przyrodolecznicze. Współcześnie Uzdrowisko Świnoujście SA to jedno z największych i najbardziej znaczących uzdrowisk w kraju i za granicą. Znajduję się tutaj najnowocześniejsza baza zabiegowa. Wykorzystywane są określone właściwości lecznicze surowców naturalnych, borowiny nizinnej oraz solanki bromkowo-jodkowo-sodkowej. Zatrudniona tutaj jest wysoko wykwalifikowana kadra lekarska, jak również specjaliści w dziedzinie rehabilitacji. Uzdrowisko specjalizuję się w leczeniu schorzeń: kardiologicznych, narządów ruchu, endokrynologicznych, pulmonologicznych, reumatologicznych, laryngologicznych, dermatologicznych jak i: rehabilitacją po mastektomii, wczesną rehabilitacją kardiologiczną, leczeniem otyłości. Wykonywane jest również ponad 40 rodzajów zabiegów z zakresu hydroterapii, światłolecznictwa, elektolecznictwa, kinezyterapii.^{[potrzebne źródło]}

[edytuj] Kultura

[edytuj] Miejski Dom Kultury

Głównym ośrodkiem kulturalnym jest Miejski Dom Kultury, w którym odbywają się różnorodne imprezy kulturalne^{[potrzebne źródło][styl do poprawy]}. Od niedawna przy MDK-u istnieje Kino "Pegaz"^{[potrzebne źródło]}. Działa tutaj również Uniwersytet III wieku, pod honorowym patronatem Prezydenta Świnoujścia. Miejski Dom Kultury ma również swoję filię w Przytorze, na Warszowie oraz w Karsiborzu. W Miejskim Domu Kultury organizowane są także różnego typu wystawy i przedstawienia teatralne.

[edytuj] Sceny na otwartym powietrzu

Istotnymi punktami kulturalnymi są muszla koncertowa przy promenadzie i amfiteatr.

[edytuj] Cyklicznie organizowane imprezy

Najbardziej popularne i najczęściej odwiedzane imprezy to wydarzenia organizowane cyklicznie, niektóre o charakterze ogólnopolskim.^{[potrzebne źródło]}

[edytuj] Kalendarium

Impreza	Kiedy
Święto Śledzia	maj
Obchody Święta 3 Maja, w tym Bieg Konstytucji 3 Maja	3 maja
Dni Morza - Świnoujścia	czerwiec
Regaty Dni Morza	czerwiec
Ekstremalny Rajd Orła Bielika	czerwiec
Regaty Gryfa Pomorskiego	czerwiec/lipiec
Ludowy Plener Rzeźbiarski	lipiec
Festiwal Artystyczny Młodzieży Akademickiej - FAMA	lipiec
Świnoujskie Wieczory Organowe	lipiec/sierpień
Etapowe Regaty Turystyczne	lipiec
Plażowe Mistrzostwa w Budowaniu Czegoś z Piasku	sierpień
Festiwal Viva la Musica	sierpień
Maraton Świnoujście - Wolgast	wrzesień
Morskie Dni Kultury	wrzesień
Międzynarodowy Pływający Festiwal Piosenki Morskiej "Wiatrak"	wrzesień
Morskie Regaty z okazji festiwalu "Wiatrak"	wrzesień
Tydzień Kultury Czterech Zakątków	wrzesień
Przegląd amatorskiej twórczosci filmowej "Świnokino"	listopad

[edytuj] Opisy

• Festiwal Artystyczny Młodzieży Akademickiej, znany jako FAMA, w którym od lat młodzież akademicka z całej Polski prezentuje swoje artystyczne umiejętności w muszli koncertowej.
• Dni Morza - Świnoujścia - cykl imprez artystycznych i sportowych nawiązujących do morskiego charakteru miasta: Neptunalia, Noc Świętojańska, liczne wystawy okolicznościowe oraz Święto Marynarki Wojennej.
• Międzynarodowy Festiwal Piosenki Morskiej "Wiatrak" – festiwal z wieloletnią tradycją, składający się z przeglądu konkursowego szant, wieczoru ballad, nocnego śpiewania, rejsu promem po Bałtyku. Dodatkowo organizowane są morskie regaty "Wiatrak" jako impreza towarzysząca.
• Regaty Czterech Zakątków - impreza międzynarodowa, ściągająca nie tylko żeglarzy, ale również turystów. Udział biorą załogi jachtów ze Szwecji, Danii, Polski i Niemiec. Regaty odbywają się pomiędzy Ystad, Rønne, Sassnitz i Świnoujściem. Podczas postoju w świnoujskiej przystani odbywa się żeglarski piknik dla turystów i mieszkańców.
• Świnoujskie Wieczory Organowe – koncerty w kościele Chrystusa Króla na organach z 1927 z udziałem wybitnych organistów krajowych i zagranicznych.
• Ekstremalny Rajd Orła Bielika – odbywa się na terenie wysp Wolin i Uznam. Rozgrywany jest w limicie czasu 24 godzin. Trasa rajdu liczy blisko 200 km.

Oprócz wymienionych powyżej imprez cyklicznych w Świnoujściu organizowanych jest szereg mniejszych: przedstawienia teatralne, koncerty, wystawy, turnieje piłki siatkowej, plażowej, tenisa ziemnego, piłki nożnej, oraz inne imprezy sportowe.

[edytuj] Lokalne media

[edytuj] Prasa

• Nowy Wyspiarz
• Wyspiarz niebieski - tygodnik ukazujący się w Świnoujściu, Międzyzdrojach i w Wolinie
• Głos Szczeciński - oddział w Świnoujściu
• Głos Świnoujścia
• Kurier nad Morzem - dwutygodnik bezpłatny

[edytuj] Telewizja

• Telewizja "Słowianin"
• Telewizja Świnoujście

[edytuj] Radio

• Oddział Polskiego Radia Szczecin

[edytuj] Sport

Miasto ma będący obecnie podczas prac modernizacyjnych stadion, na którym w sezonie 2007/08 rozgrywane są mecze III ligi piłkarskiej. Stadion należy do klubu piłkarskiego MKS Flota Świnoujście, obecnie stadion Floty jest w przebudowie, przebudowywane są trybuny oraz zmieniana i polepszana i poszerzana jest nawierzchnia płyty boiska, a w przerwie zimowej ma być wybudowana skocznia, rzutnia oraz nowa szersza bieżnia. Powstaną też małe boiska do siatkówki i koszykówki. Nad trybuną stanie tzw. wiata techniczna z systemem nagłośnienia. Stadion docelowo będzie spełniał funkcję obiektu wielofunkcyjnego dla potrzeb piłkarzy jak i lekkoatletów. W ramach budowy Centrum Kultury i Sportu zostanie wyremontowany i przebudowany hotel, który będzie służył również na potrzeby przyjezdnych sportowców i VIP-ów. Przy ul. Piłsudskiego znajduje się hala sportowa, jednakże przy Gimnazjum nr 3 na Warszowie budowana będzie druga, nowocześniejsza^{[potrzebne źródło]}. Świnoujście ma także lodowisko, 4 korty tenisowe, 5 siłowni, fitnesklub, kryty basen oraz "Skatepark" dla fanów deskorolki i łyżworolek. W trakcie budowy jest również Centrum Kultury i Sportu, który to obiekt powstanie do 2010 r.^{[potrzebne źródło]} W Świnoujściu występuje także nieoficjalnie Uczniowski Klub Piłkarski Sporting Świnoujście.

Piłka nożna

Flota Świnoujście, Grom Świnoujście (już nie istnieje), Budowlani Świnoujście (już nie istnieje)

Żeglarstwo

Jacht Klub Marynarki Wojennej "Kotwica", Jacht Klub "Cztery Wiatry", UKS "Keja" (Przytór)

Siatkówka

MMKS "Maraton"

Lekkoatletyka

MKL "Maraton", Klub Biegacza "Jogging"

Tenis ziemny i stołowy

Świnoujskie Stowarzyszenie Tenisa Ziemnego "LOB"

Karate

ŚAK Kyokushin,

Taekwondo

ŚLKT WTF "Pomorze"

Kolarstwo

Klub "KS Świnoujście"

Taniec

Szkoła Tańca Jantar Anny Zjawińskiej

[edytuj] OSiR "Wyspiarz"

• Ośrodek Sportu i Rekreacji w Świnoujściu. Prowadzi zajęcia z cyklu aktywnego wypoczynku. Do ośrodka należą obiekty sportowe i rekreacyjne, w skład których wchodzą:

• hala tenisowa (przy ul.Matejki 17a), w której znajdują się dwa korty tenisowe ze sztuczną nawierzchnią. Obiekt wyposażony jest w przebieralnie, kabiny prysznicowe, hala zaś ma oświetlenie.

• Hala sportowa, umożliwiająca rozgrywanie meczów piłki siatkowej i koszykowej, z widownią na 144 miejsca. Hala jest wyposażona w 2 szatnie z prysznicami, własne nagłośnienie oraz saunę.

• Pełnowymiarowe boisko piłkarskie z nawierzchnią syntetyczną. Boisko jest wyposażone w oświetlenie, są także przebieralnie, łazienki i prysznice.

• Marina jachtowa, znajdująca się w Basenie Północnym. Marina oferuje w cenie postoju energię elektryczną, wodę oraz korzystanie z sanitariatów. Na terenie mariny działa stacja benzynowa oraz tawerna żeglarska. Jest także możliwość dodatkowego skorzystania z parkingów samochodowych.

• Kryta pływalnia, która umożliwia korzystanie z dużego i małego basenu. Obiekt ma parking dla samochodów osobowych. Oprócz pływania rekreacyjnego pod okiem doświadczonych instruktorów prowadzone są szkółki pływackie, aerobik oraz szkoła nurkowania.

[edytuj] Edukacja

W mieście znajduje się 1 złobek miejski, 6 przedszkoli, 8 szkół podstawowych.

Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

[edytuj] Szkoły podstawowe

• Społeczna Szkoła Podstawowa Społecznego Towarzystwa Szkoły Gimnazjalnej
• Szkoła Podstawowa im. św. Jadwigi Królowej
• Szkoła Podstawowa nr 1 im. Marynarki Wojennej R.P.
• Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Majora Henryka Sucharskiego, posiadającą także swoją filię
• Szkoła Podstawowa nr 4 z Oddziałami Integracyjnymi, im. kpt. ż.w. Mamerta Stankiewicza
• Szkoła Podstawowa Nr 6 im. Mieszka I
• Szkoła Podstawowa Nr 9 im. Jana Pawła II
• Szkoła podstawowa SOSW

[edytuj] Gimnazja

• Gimnazjum dla Dorosłych w Zespole Szkół
• Gimnazjum dla dorosłych Wojewódzkiego Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Świnoujściu
• Gimnazjum Fundacji "LOGOS"
• Gimnazjum im. św. Jadwigi Królowej
• Gimnazjum Integracyjne, im. kpt. ż.e. Mamerta Stankiewicza
• Gimnazjum przy Liceum Ogólnokształcącym Społecznego Towarzystwa Szkoły Gimnazjalnej
• Gimnazjum Publiczne nr 1
• Gimnazjum Publiczne nr 2
• Gimnazjum Publiczne nr 3
• Gimnazjum SOSW

[edytuj] Szkoły średnie

• I Liceum Ogólnokształcące Towarzystwa Oświatowo-Promocyjnego Business-Pro
• I Liceum Społeczne Fundacji "LOGOS"
• Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. św. Jadwigi Królowej
• Liceum Ogólnokształcące Centrum Edukacyjnego Szczecińskiej Fundacji "Talent-Promocja-Postęp"
• Liceum Ogólnokształcące dla dorosłych Centrum Edukacyjnego Szczecińskiej Fundacji "Talent-Promocja-Postęp"
• Liceum Ogólnokształcące dla dorosłych im. św. Jadwigi Królowej
• Liceum Ogólnokształcące Nr 1 Szczecińskiego Centrum Edukacyjnego Spółka z o.o.
• Liceum Ogólnokształcące Nr 2 Szczecińskiego Centrum Edukacyjnego Spółka z o.o.
• Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi, im. Mieszka I
• Społeczne Liceum Ogólnokształcące Społecznego Towarzystwa Szkoły Gimnazjalnej
• Technikum Ekonomiczne w Zespole Szkół
• Technikum Elektryczne w Świnoujściu Wojewódzkiego Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Szczecinie
• Technikum Hotelarskie w Zespole Szkół
• Technikum Ortopedyczne
• Technikum Uzupełniające w Świnoujściu WZDZ w Szczecinie na podbudowie Szkoły Zasadniczej
• Technikum Zawodowe Nr 4 Szczecińskiego Centrum Edukacyjnego w Świnoujściu
• Technikum Zawodowe Nr 5 Szczecińskiego Centrum Edukacyjnego w Świnoujściu
• Technikum Żywienia i Gospodarstwa Domowego w Zespole Szkół
• Szkoła Zawodowa SOSW
• Zasadnicza Szkoła Zawodowa w Świnoujściu Wojewódzkiego Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Szczecinie
• Zespół Szkół Morskich, obejmujące uzupełniające liceum ogólnokształcące, liceum profilowane, technikum morskie, zasadniczą szkołę zawodowa

[edytuj] Szkoły artystyczne

• Państwowa Szkoła Muzyczna I Stopnia

[edytuj] Szkoły policealne

• Business College Studium Policealne Centrum Edukacyjnego Szczecińskiej Fundacji "Talent-Promocja-Postęp"
• Medyczne Studium Zawodowe
• Policealna Szkoła Biznesu Towarzystwa Oświatowo-Promocyjnego Business-Pro

[edytuj] Szkoły językowe

• Szkoła Języków Obcych "Contact"
• Szkoła Języków Obcych "Lecto"
• Ośrodek Szkolenia Kursowego "EFFECT"

[edytuj] Szkoły wyższe

• Akademia Morska w Szczecinie - Ośrodek Dydaktyczny w Świnoujściu
• Uniwersytet Szczeciński - punkt wykładowy
• Zachodniopomorska Szkoła Biznesu - Wydział Przedsiębiorczości w Świnoujściu
• Wyższa Szkoła Collegium Balticum - punkt informacyjno-rekrutacyjno-wykładowy w Świnoujściu
• Wyższa Szkoła Humanistyczna w Szczecinie - filia w Świnoujściu
• Nauczycielskie Collegium Języków Obcych

[edytuj] Inne

• Klub i szkoła nurkowania "Wielki Błękit"
• Świnoujska Akademia Karate "Kyokushin"

[edytuj] Kościoły

• Kościół Rzymskokatolicki
• Kościół Ewangelicznych Chrześcijan - zbór w Świnoujściu
• Kościół Chrześcijan Baptystów - zbór MaranaTha

[edytuj] Gospodarka morska

Główny ciężar działalności gospodarczej w Świnoujściu, skupia się w prawobrzeżnej, silnie zindustrializowanej części miasta w dzielnicy Warszów. To tam zlokalizowane są główne świnoujskie przedsiębiorstwa, nie tylko związane z branżą morską. Głównymi przedsiębiorstwami gospodarki morskiej w mieście są:

• Morska Stocznia Remontowa
• Morski Ośrodek Szkoleniowy
• Port Handlowy Świnoujście Sp. z o.o.
• Polskie LNG
• Terminal Promowy Świnoujście
• Unity Line Sp. z o.o.
• Polska Żegluga Bałtycka
• Polferries - Linie promowe
• Euro-Terminal sp.z o.o.
• PORT-HOL S.A
• VGN Polska Szczecin Świnoujście Terminal Kontenerowy
• Wolny Obszar Celny
• Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście
• Graniczny Inspektorat Weterynarii

[edytuj] Handel i usługi

Miasto ma rozwiniętą bazę handlową, wykorzystywaną również przez mieszkańców okolicznych miejscowości, w tym miast po niemieckiej części wyspy Uznam^{[potrzebne źródło]}.

W mieście znajdują się 3 duże centra handlowe^[7] oraz 2 pasaże handlowe^[8] oraz wiele dyskontów spożywczych i sklepów.

[edytuj] Komunikacja

[edytuj] Transport morski

Terminal Promowy Świnoujście jest największym i najnowocześniejszym terminalem promowym w Polsce. Regularnie kursują stąd promy do Szwecji i Danii: do Kopenhagi, Trelleborga i Ystad. Latem raz w tygodniu dodatkowo prom kursuje do Rønne na Bornholmie.

Lista armatorów realizujących rejsy:

• Polferries
• Euroafrica Linie Żeglugowe
• Unity Line

Do Świnoujścia zawijają również liczne statki spacerowe i wycieczkowe umożliwiające rejsy do szeregu okolicznych kąpielisk i portowych miejscowości w Polsce i w Niemczech. Rejsy te organizuje głównie niemiecki armator Adler-Schiffe. Od kwietnia 2008 kursuje wodolot do/z Szczecina.

[edytuj] Transport drogowy

Świnoujście leży na początku DK3 (planowanej drogi ekspresowej S3), która jest częścią trasy europejskiej E65, wiodącej z północy na południe Europy – od Malmö, przez Ystad, dalej promem do Polski; od Świnoujścia przez Szczecin, Gorzów Wlkp., Zieloną Górę do Jakuszyc, następnie przez Czechy, Słowację, Węgry, Chorwację, Macedonię, Grecję do miejscowości Kalamata, a dalej promem przez Morze Kreteńskie na Kretę.

Łunowo z byłym przejściem granicznym Świnoujście-Garz łączy droga krajowa nr 93.

Dworzec autobusów dalekobieżnych znajduje się w pobliżu dworca kolejowego PKP Świnoujście.

[edytuj] Komunikacja miejska

Obsługiwana jest poprzez Komunikację Autobusową Sp. z o.o. Komunikacja miejska realizuje przewozy na terenie miasta Świnoujścia, zarówno na wyspie Wolin jak i Uznam, oraz na terenie Międzyzdrojów. Od 2004 w mieście uruchomiono autobusową linię europejską łączącą Świnoujście z niemieckimi kurortami Ahlbeck, Heringsdorf, Bansin.

Komunikację pomiędzy obiema wyspami przez całą dobę zapewniają promy "Karsibór", kursujące co 30 minut. Promy "Bielik" w centrum miasta pływają co 20 minut.

Od wielu lat planowne jest wybudowanie tunelu drogowego pod Świną, jednak projekt ten pozostaje raczej w sferze obietnic rządowych.

[edytuj] Transport kolejowy

Obecnie miasto ma dwie stacje kolejowe i trzy przystanki. Cztery z nich znajdują sie na wyspie Wolin. Główna stacja to Świnoujście a przystanki to: Świnoujście Odra, Świnoujście Przytór i Świnoujście Port (obok Terminalu Promowego Świnoujście). Z miasta kursują pociągi regionalne do Szczecina jak również pociągi dalekobieżne (pospieszne, Ex oraz TLK) do różnych miast m.in do Krakowa, Warszawy, Wrocławia, Poznania, Katowic, Kielc czy Lublina. W sezonie letnim PKP znacznie zwiększa liczbę połączeń.

Natomiast, w sprawie powrotu kolei do miasta na wyspie Uznam, w listopadzie 2005 został podpisany list intencyjny między prezydentem miasta a Uznamską Koleją Uzdrowiskową (UBB), a 24 lipca 2006 przekazano w 30-letnią dzierżawę grunt pod inwestycję, dzięki czemu do końca 2007 Niemcy przedłużą o 1,5 km linię UBB do centrum Świnoujścia, i zostanie wybudowana, a właściwie odtworzona sprzed wojny, stacja Świnoujście Nieradków (pod nazwą Świnoujście Centrum). UBB stworzy szybkie połączenie kolejowe Świnoujścia z Berlinem. Podróż nową linią do stolicy Niemiec zajmie 2 godziny i 10 minut, czyli prawie o 2 godziny mniej, niż obecnie. Realizacja tego projektu ma się odbywać w dwóch etapach:

• I etap: budowa torów od granicy do centrum Świnoujścia wraz z budową stacji kolejowej
• II etap: budowa łuku na odcinku Świnoujście - Garz i połączenie z siecią kolei niemieckich Deutsche Bahn, w wyniku czego miasto odzyska połączenie kolejowe z Berlinem.

Inwestycja ta o wartości 1,8 mln € finansowana będzie z kredytów Unii Europejskiej.^{[potrzebne źródło]}

[edytuj] Transport lotniczy

W odległości 13 km od centrum miasta po niemieckiej stronie granicy znajduje się port lotniczy Heringsdorf, który obsługuje sezonowe letnie połączenia z 6 miastami w Niemczech (Brema, Dortmund, Dűsseldorf, Kolonia/Bonn, Monachium, Frankfurt nad Menem).

W granicach Polski, port lotniczy Szczecin-Goleniów znajduje się ok. 80 km od Świnoujścia i obecnie obsługuje całoroczne rejsowe połączenia z Dublinem, Londynem, Rygge k. Oslo i Warszawą.

[edytuj] Administracja

Świnoujście ma status powiatu grodzkiego. Mieszkańcy Świnoujścia wybierają do swojej Rady Miasta 21 radnych. Organem wykonawczym władz jest prezydent miasta. Siedzibą władz miasta jest Urząd Miasta przy ul. Wojska Polskiego.

Miasto posiada 3 jednostki pomocnicze gminy. Są to sołectwo Karsibór oraz 2 osiedla Przytór-Łunowo oraz Warszów. Osiedla takie wyłaniają rady osiedlowe, a te z kolei zarząd osiedla.

Prezydenci Świnoujścia:

• Janusz Żmurkiewicz (od 2002 r.)

Świnoujście jest członkiem Związku Miast Polskich, Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pomerania, Zwiazku Miast i Gmin Morskich, Związku Powiatów Polskich, Związku Portów i Przystani Morskich Województwa Zachodniopomorskiego.

W Świnoujściu znajdują się 4 biura poselskie: Joachim Brudziński (PiS), Longin Komołowski (niezależny), Arkadiusz Litwiński (PO), Masłowska Mirosława (PiS). Parlamentarzyści zostali wybrani z okręgu wyborczego Szczecin.

[edytuj] Współpraca zagraniczna

Miasto dzięki aktywnej^{[styl do poprawy]} współpracy wraz ze swymi miastami partnerskimi stwarza sprzyjające warunki dla wymiany gospodarczej, turystycznej, kulturalnej czy naukowej^{[potrzebne źródło]}. Aktywne jest również uczestnictwo miasta w euroregionie Pomerania, dzięki czemu pełni rolę ważnego i rozpoznawalnego ośrodka w regionie^{[potrzebne źródło]}. Dzięki swemu nadmorskiemu położeniu nad Bałtykiem gospodarka i kultura jest trwale związana jest z państwami nadbałtyckimi. Przykładem takiej współpracy jest program "Cztery Zakątki" promujący wzajemną turystykę, oraz dający możliwość wymiany kulturalnej i młodzieżowej pomiędzy Południową Skanią w Szwecji, duńską wyspą Bornholm, niemiecką Rugią i Świnoujściem.

Miasto	Kraj	Data podpisania umowy
Swietłyj	Rosja	14 maja 1993
Palmela	Portugalia	1996
Ystad	Szwecja	25 stycznia 1990
Nordenham	Niemcy	13 sierpnia 1992
Powiat Wschodnie Przedpomorze	/  Niemcy	29 październik 1998
Seebad Heringsdorf	Niemcy	3 wrzesień 2007

[edytuj] Europejskie wyróżnienia dla miasta

27 czerwca 2002 w Pałacu Europy w Strasburgu miasto otrzymało Dyplom Europejskiego Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, za promocję idei europejskich, wkład w rozwój Euroregionu Pomerania oraz za współpracę z miastami partnerskimi. Kolejnym ważnym dla miasta wyróżnieniem jest Flaga Honorowa Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, przyznana w kwietniu 2005. Flagę wręczył podczas uroczystej sesji miasta Wilfried Böhm, członek honorowy Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.

[edytuj] Osoby związane ze Świnoujściem

• Marcin Adamski - piłkarz (reprezentant Polski)
• Theodor Fontane - pisarz niemiecki
• Lechosław Goździk - polityk
• Robert Kalicki- muzyk
• Bohdan Kopczyński - poseł
• Stanisław Możejko - radny
• Jacek Nieżychowski - artysta kabaretowy
• Andrzej Smolik - muzyk
• Marzena Cieślik - Miss Polonia

Przypisy

[edytuj] Zobacz też

• powiat woliński
• porty nad Morzem Bałtyckim
• synagoga w Świnoujściu
• ludność Świnoujścia

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa Miasta Świnoujścia

• Mapy: Autopilot • Google Maps • Szukacz • Targeo • Zumi

• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi