Józef Gembart
Z Wikipedii
Józef Gembart (ur. 19 marca 1743, zm. grudzień 1821), kapłan, biskup gnieźnieński.
Ukończył szkołę i kolegium jezuitów w Kaliszu, po czym kontynuaował naukę za granicą. Czując powołanie do życia zakonnego wstąpił do Towarzystwa Jezusowego, gdzie, jak mówią zapisy, odznaczał się skromnością, pobożnością, niepospolitymi zdolnościami oraz pięknym dowcipem. Po kasacji owego zakonu został kapłanem świeckim i proboszczem parafii Malanów. Nie wiadomo jak długo nim był, jednak z zachowanych dokumentów wyniki, że w 1780 roku, dzięki ks. Józefa Korytkowskiego, kanonika gnieźnieńskiego, został przeniesiony do Gniezna.
W 1783 roku, w setną rocznicę bitwy pod Wiedniem, delegowany przez arcybiskupa Ostrowskiego celebrował mszę św. w kolegiacie kaliskiej.
Po śmierci biskupa Ignacego Bardzińskiego kapituła gnieźnieńska pomiędzy trzema kandydatami na osieroconą po nim sufraganię na pierwszym miejscu przedstawiła na początku 1814 roku właśnie księdza Gembarta. Jak pisze w dokumentach: zamiast odpoczynku z zbliżającym się sędziwym wiekiem większe daleko i ważniejsze czekały go dla dobra Kościoła urzędy i wysługi. Arcybiskup Raczyński z radością wybrał go i przedstawił do zatwierdzenia Stolicy Apostolskiej jako męża nieskazitelnego żywota, zacnego charakteru, głębokiem nauki, rzadkiego doświadczenia oraz innych pięknych zalet i przymiotów. W owym czasie nominat liczył już ponad 70 lat oraz 46 lat kapłaństwa.
W dniu 20 listopada 1814 roku arcybiskup Raczyński konsekrował go w Warszawie w kościele św. Krzyża, a godność biskupa gnieźnieńskiego objął 15 grudnia tego roku. Godność tę sprawował przez 7 lat, aż do końca 1821 roku, w którym to czasie Pan Bóg powołał go do lepszego żywota i po nagrodę za liczne jego zasługi.
Ciało jego złożono wśród powszechnego żalu w grobach pod kaplicą św. Krzyża katedry gnieźnieńskiej.
