József Asbóth
Z Wikipedii
József Asbóth (ur. 18 września 1917 w Szombathely, zm. 22 września 1986 w Monachium), tenisista węgierski, zwycięzca międzynarodowych mistrzostw Francji, reprezentant w Pucharze Davisa.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Asbóth był tenisistą praworęcznym, najchętniej wykorzystującym swoje techniczne umiejętności na korcie ziemnym. Na tej właśnie nawierzchni osiągnął swój największy sukces - mistrzostwo Francji w grze pojedynczej w 1947 - co było zarazem pierwszym węgierskim triumfem w Wielkim Szlemie. W okresie apogeum swojej kariery zdominował tenis na Węgrzech, sięgając po siedem tytułów narodowego i sześć tytułów międzynarodowego mistrza kraju. Doczekał się także znakomitej kontynuatorki sukcesów wśród kobiet w osobie Zsuzsi Körmöczy.
Karierę rozpoczął jeszcze przed II wojną światową. W odróżnieniu od wielu swoich europejskich rywali, jako obywatel państwa sprzymierzonego z hitlerowskimi Niemcami, mógł uprawiać tenis także po wybuchu wojny (do ok. 1942). Przypłacił to czasową niemożliwością występów w pierwszym pełnym sezonie powojennym, kiedy Węgry znalazły się w gronie państw wykluczonych z Międzynarodowej Federacji Tenisowej. Po unormowaniu sytuacji w światowej federacji Asbóth powrócił na korty i w latach 1947-1948 zanotował najlepsze występy w karierze.
W 1947 został rozstawiony z numerem piątym na międzynarodowych mistrzostwach Francji. Turniej ten, podobnie jak rok wcześniej, rozegrano po Wimbledonie (później powrócono do tradycyjnej, przedwojennej odwrotnej kolejności imprez wielkoszlemowych na trawie i ziemi), pod koniec czerwca, przy panujących dużych upałach. Asbóth przechodził kolejne rundy stosunkowo łatwo, pierwszego seta stracił dopiero w ćwierćfinale z turniejową "czwórką", mistrzem Wimbledonu przed roku Francuzem Yvonem Petrą. W półfinale Węgier pokonał zdecydowanie - 6:2, 6:2, 6:1 - najwyżej rozstawionego Amerykanina Toma Browna (finalistę Wimbledonu 1947). Również finałowy mecz Asbóth rozstrzygnął na swoją korzyść, i ponownie w trzech setach, tym razem mając za przeciwnika Południowoafrykańczyka Erica Sturgessa.
Znaczący sukces Asbóth osiągnął również rok później, dochodząc do półfinału Wimbledonu, gdzie musiał uznać wyższość Australijczyka Johna Bromwicha. Wyniki wielkoszlemowe, a także osiągane w imprezach mniejszej rangi, zapewniły mu miejsce w czołowej dziesiątce nieoficjalnych rankingów światowych pisma "Daily Telegraph" za lata 1947-1948. W 1947 figurował na 9. miejscu, w 1948 na 8., będąc zarazem w obu przypadkach drugą rakietą Europy (za reprezentantem Czechosłowacji Jaroslavem Drobným). Do dyspozycji z tego okresu Węgier już nie powrócił, ale uczestniczył w amatorskich rozgrywkach do 1957. W 1958 przyjął status tenisisty zawodowego, pozostawał jednak poza gronem najlepszych graczy, wśród których prym wiedli w tym okresie Amerykanin Pancho Gonzalez czy Australijczycy Lew Hoad i Ken Rosewall.
W latach 1938-1957 występował w węgierskiej reprezentacji w Pucharze Davisa, będąc w pierwszych latach powojennych liderem ekipy. Miał m.in. znaczący udział w awansie do ćwierćfinału strefy europejskiej rozgrywek w 1948, a w samym spotkaniu ćwierćfinałowym pokonał w singlu silnych Szwedów Torstena Johanssona i Lennarta Bergelina, co jednak nie zapobiegło porażce Węgrów 2:3. Podobnie rok później Asbóth poprowadził zespół węgierski do półfinału strefy europejskiej Pucharu Davisa, a w półfinale pokonał Francuzów Marcela Bernarda (w rzadkim stosunku 3:6, 6:0, 6:0, 6:3) i Roberta Abdesselama, ale do finału awansowała ekipa francuska. Po 1952 Węgier grał w zespole narodowym już mniej skutecznie, osiągnąwszy zaawansowany jak na sportowca wiek. Przegrał wówczas m.in. z Duńczykiem Kurtem Nielsenem (1954) czy Chilijczykiem Luisem Ayalą (1955). Łączny bilans występów Józsefa Asbótha w reprezentacji narodowej w Pucharze Davisa zamknął się liczbą 24 zwycięstw przy 17 porażkach, z czego w grze pojedynczej 18 zwycięstw i 12 porażek.
Jednym z rywali Asbótha na europejskich kortach był Polak Władysław Skonecki. Zwycięstwo nad Węgrem jesienią 1947 było jednym z cenniejszych sukcesów u progu kariery Skoneckiego.
[edytuj] Osiągnięcia w turniejach wielkoszlemowych
- międzynarodowe mistrzostwa Francji
- gra pojedyncza - wygrana 1947
[edytuj] Finały singlowe w turniejach wielkoszlemowych
- międzynarodowe mistrzostwa Francji 1947 - 8:6, 7:5, 6:4 z Ericem Sturgessem
[edytuj] Źródła
- Bud Collins, Tennis encyclopedia, Visible Ink Press, Detroit 1997
- Zbigniew Dutkowski, T - jak tenis, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1979
- Jadwiga Jędrzejowska, Kazimierz Gryżewski, Urodziłam się na korcie, Wydawnictwo "Sport i Turystyka", Warszawa 1971
- Martin Hedges, The concise dictionary of tennis, Mayflower Books Inc, Nowy Jork 1978 (tu błędna data urodzenia: 1927)
[edytuj] Linki zewnętrzne
- József Asbóth sylwetka na stronie Pucharu Davisa (en)
- międzynarodowe mistrzostwa Francji 1947, gra pojedyncza mężczyzn (plik PDF)
- sylwetka w węgierskim leksykonie biograficznym (tu błędna data urodzenia: 1911)
