Jadwiga Bornsteinowa
Z Wikipedii
Jadwiga Bornsteinowa (ur. 8 grudnia 1877 w Warszawie, zm. 10 kwietnia 1971 w Warszawie), zasłużona bibliotekarka polska.
Pochodziła z rodziny inteligenckiej, była córką Jerzego Goldmana, dziennikarza, uczestnika powstania styczniowego, zesłanego na Ural oraz Emilii z Paprockich. Jej kuzynem był współpracownik Traugutta Henryk Wohl. W 1907 wyszła za mąż za Benedykta Bornsteina, późniejszego profesora filozofii w Wolnej Wszechnicy Polskiej (1915-1939) i na Uniwersytecie Łódzkim (od 1945), zmarłego w 1948.
Ukończyła gimnazjum w Warszawie oraz kurs rysunków technicznych. Pracowała jako rysowniczka w biurze wodociągów i kanalizacji oraz w prywatnym biurze architektonicznym, była przez rok nauczycielką gimnazjum żeńskiego, wykonywała także pracę chałupniczą. Podczas kilkuletniego pobytu na wsi zajmowała się tłumaczeniem i opracowywaniem artykułów przyrodniczych dla "Nauki i Życia" (dodatku do "Nowej Gazety"). W czasie I wojny światowej zatrudniła się w warszawskiej Bibliotece Publicznej.
Przez 6 lat prowadziła tzw. katalog dziesiętny w Bibliotece Publicznej, była także sekretarzem Towarzystwa Czytelń miasta Warszawy. Zorganizowała Bibliotekę Muzeum Pedagogicznego. W 1922 przeszła do pracy w Głównym Urzędzie Statystycznym, gdzie była początkowo bibliotekarką, następnie kierowniczką referatu statystyki życia kulturalnego i oświaty pozaszkolnej. Przeszła na emeryturę - po raz pierwszy - w 1939, krótko przed wybuchem wojny. W czasie okupacji ukrywała się.
Powróciła do pracy zawodowej po śmierci męża. W 1949 została kustoszem Centralnej Biblioteki Pedagogicznej w Łodzi, a od października 1950 do 1958 pracowała w Instytucie Bibliografii Biblioteki Narodowej w Warszawie. Współpracowała z redakcją "Przewodnika Bibliograficznego". Działała w Związku Bibliotekarzy Polskich i Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich.
W 1925 zgłosiła w Związku Bibliotekarzy Polskich wniosek w sprawie zakładania bibliotek dziecięcych, co doprowadziło do otwarcia pierwszej w Warszawie biblioteki dla dzieci. Była autorką szeregu publikacji z dziedziny bibliotekarstwa, m.in. Jak urządzić bibliotekę szkolną i domową (1927). Wiele artykułów poświęciła statystyce bibliotecznej i klasyfikacji dziesiętnej. Niektóre z nich:
- Biblioteki naukowe w Polsce w oświetleniu statystycznym ("Przegląd Biblioteczny", 1928)
- Biblioteki wyższych zakładów naukowych ("Kwartalnik Statystyczny", 1930)
- O statystyce bibliotek w Polsce ("Przegląd Biblioteczny", 1933)
- Zasady klasyfikacji dziesiętnej. Podręcznik bibliotekarski (1925)
- System dziesiętny katalogowania działowego i jego strony dodatnie ("Wiedza i Życie", 1926)
- Uniwersalna Klasyfikacja Dziesiętna (1969)
Była odznaczona m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i Honorową Odznaką Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
Źródła:
- Irena Morsztynkiewiczowa, Klasyfikacja dziesiętna, bibliotekarstwo, statystyka życia kulturalnego - Jadwiga Bornsteinowa, w: Portrety bibliotekarzy polskich, Wrocław 1980
- Hanna Tadeusiewicz, Jadwiga Bornsteinowa, w: Słownik pracowników książki polskiej. Suplement, Warszawa-Łódź 1986
