Jan Balliol

Z Wikipedii

Jan Balliol, znany również jako: Jan de Balliol (ur. ok. 1248, zm. ok. 25 listopada 1314) – od 1292 król Szkocji.

Urodził się w Barnard Castle, jako syn Devorguilli Balliol (zm. 1290), córki Alana, piątego lorda Galloway (zm. 1234). Jego ojcem był Jan, piąty baron Balliol i lord Barnard Castle (zm. 1269). W 1281 ożenił się z Izabelą de Warenne, córką Jana de Warenne, siódmego earla Surrey, i Alicji de Lusignan. Jej dziadkami od strony matki byli: Hugo X de Lusignan i Izabela d'Angoulême (wdowa po królu Anglii - Janie bez Ziemi). Para miała syna (i prawdopodobnie 4 innych dzieci):

• Edwarda Balliola, króla Szkocji (zm. 1364),
• księżniczkę Alinore Balliol,
• księżniczkę Annę Balliol,
• księżniczkę Agness Maud Balliol,
• księcia Henryka Balliola (zm. 16 grudnia 1332, w bitwie pod Annan).

[edytuj] Król Szkocji

Jako pra-prawnuk króla Dawida I (od storny matki), po bezpotomnej śmierci królowej Małgorzaty, zgłosił swoje pretensje do tronu Szkocji, w Berwick-upon-Tweed, 3 sierpnia 1291. Jego największym rywalem był wtedy Robert Bruce, piąty lord Annandale i dziadek późniejszego króla - Roberta I Bruce'a. Szkoci przegłosowali jego kandydaturę, w wielkiej sali zamku Berwick, 17 listopada 1292. 30 listopada 1292, w Scone został on uroczyście koronowany na króla Szkocji. Ufundował wtedy Balliol College na Uniwersytecie w Oksfordzie, jedną z pierwszych szkół w Oksfordzie.

Król Anglii - Edward I jednak również rościł sobie prawa do korony szkockiej i najechał na Szkocję, rozpoczynając tym samym pierwszą szkocką wojnę o niepodległość. Szkoci zostali pokonani w bitwie pod Dunbar, 27 kwietnia 1296, a Jan abdykował w zamku Montrose, 10 lipca 1296. Anglicy wywiezli go do Anglii i zamknęli w Tower of London.

[edytuj] Dalsze życie

Dzięki wstawiennictwu papieża Bonifacego VIII, Anglicy wypuścili go i pozwolili wyjechać, pod warunkiem, że będzie on teraz żył na ziemiach papieskich. Zgodził się więc. W 1301 (latem) znowu pozwolono mu wyjechać i tym razem osiadł razem z rodziną w Pikardii, w rodzinnych ziemiach swoich przodków, gdzie mieszkał do końca swojego życia.

Zmarł w 1314, w baronacie Hélicourt, we Francji. Jego syn Edward, odziedziczył po nim pretensje do tronu Szkocji, których nie omieszkał zgłosić.