Jan Feliks Piwarski
Z Wikipedii
Jan Feliks Piwarski - (ur. przed 20 listopada[1] 1794 w Puławach[2], zm. 17 grudnia 1859 w Warszawie) - polski malarz i grafik, kustosz Gabinetu Rycin przy Uniwersytecie Warszawskim (1918-1932), profesor Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie (1844-1848). Jeden z pierwszych polskich litografów. Ojciec Adolfa Piwarskiego, miniaturzysty i rysownika.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
Wywodził się z rodziny rzemieślniczej. Malarstwa uczył się w pracowni Józefa Richtera. W 1816 osiadł na stałe w Warszawie gdzie rozpoczął karierę urzędniczą jako kancelista w Komisji Sprawiedliwości, w 1818 został mianowany kustoszem gabinetu rycin przy bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego oraz sekretarzem uniwersyteckiej Biblioteki Publicznej. W 1819 odbył podróż do Wiednia jako stypendysta Komisji Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Tam poznawał techniki graficzne pracują w Cesarskim Gabinecie Rycin u Adama von Bartscha. Po powrocie w 1820 jako kustosz Gabinetu Rycin zajmował się porządkowaniem, powiększaniem i opracowywaniem zbiorów. W latach 1821-22 współpracował z "Gazetą Literacką" pisząc o sztuce i historii. Na zlecenie W okresie 1820-30 z polecenia Towarzystwa Przyjaciół Nauk został sekretarzem i kierownikiem artystycznym wydawnictwa Monumenta Regnum Poloniae Cracoviensis. Wspólnie z Sewerynem Oleszczyńskim rozpowszechnił nową technologię litograficzną - cynkografię. W 1825 wyjechał do Berlina i Drezna w celach naukowych: poznawał tamtejsze zbiory sztuki i pogłębiał doświadczenia muzealnicze. Po upadku powstania listopadowego, w latach 1832-34 pracował przy likwidacji Gabinetu Rycin oraz Biblioteki Publicznej: skonfiskowane zbiory zostały wywiezione do Petersburga.
Piwarski zajął się twórczością, pisaniem o sztuce i pracą pedagogiczną. Napisał podręcznik "Wzory i nauka rysunków", który został opublikowany w 1840-41 i wielokrotnie wznawiany w ciągu kilkudziesięciu lat. Od 1842 był członkiem korespondentem Towarzystwa Naukowego w Krakowie. Brał czynny udział w powstaniu warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych: w 1844 objął w niej katedrę rysunku i malarstwa krajobrazowego, którą kierował aż do przejścia na emeryturę w 1848. Jego zasługą jest wprowadzenie studiów plenerowych, które były nowością na polskim gruncie. Kilka miesięcy przed śmiercią został kierownikiem artystycznym Tygodnika Ilustrowanego, z jego inicjatywy powstała przy czasopiśmie pracownia drzeworytnicza.
[edytuj] Twórczość
Wypowiadał się głównie przez rysunek w różnorodnych technikach i litografię, oprócz tego malował olejne obrazy pejzażowo-rodzajowe. Na rysunkach przedstawiał charakterystyczne typy ludowe, widoki miast oraz aktualne wydarzenia m.in. z powstania listopadowego. W malarstwie ukazywał życie polskiej wsi w sposób sentymentalny, przejawiając etnograficzne zacięcie w odtwarzaniu lokalnych strojów i zwyczajów.
Był propagatorem piękna polskiej ziemi i zabytków: w pracach stosował wyłącznie polskie motywy. Wywarł znaczny wpływ na młode pokolenie malarzy warszawskich. Do jego uczniów należeli m.in.: Wojciech Gerson, Ignacy Gierdziejewski, Franciszek Kostrzewski, Henryk Pillati, Józef Simmler i Józef Szermentowski.
Zdaniem Ewy Micke-Broniarek, jego prace nie reprezentują wysokiego poziomu artystycznego, jednak spełniły ważną rolę jako prekursorskie dla nurtu ludowego i rodzajowego, charakterystycznego dla polskiego realizmu. Jego prace znajdują się w wielu polskich muzeach, zaś największą kolekcje obrazów olejnych posiada Muzeum Narodowe w Warszawie.
[edytuj] Źródła
- Jan Feliks Piwarski (wspomnienie pośmiertne) Tygodnik Ilustrowany nr 13. Warszawa 12-21 grudnia 1859
- Od starożytności do współczesności - Malarstwo i rzeźba, Wydawnictwo Naukowe PWN S.A., Warszawa 2006 (Płyta CD dołączona do czasopisma "Cztery Kąty")
- Malarstwo Polskie. Realizm, naturalizm, Ewa Micke-Broniarek, Wydawnictwo "Arkady", Warszawa 2005, 2007, ISBN 83-213-4412-3
- Kultura polska: Jan Feliks Piwarski, Ewa Micke-Broniarek
