Jan V Wielkoduszny

Z Wikipedii

Jan V Wielkoduszny, port. Joāo V o Magnânimo (ur. 22 października 1689, zm. 31 lipca 1750), król Portugalii z dynastii Bragança. Objął tron po ojcu Piotrze II w grudniu 1706. Jego matką była Maria Zofia von Pfalz-Neuburg.

W październiku 1708 poślubił swoją siostrę cioteczną - Marię Annę, córkę cesarza Leopolda I, aby wzmocnić sojusz z Habsburgami. Para miała razem 6 dzieci: 5 synów i córkę - Marię Barbarę, przyszłą królową Hiszpanii. W 1709 chcąc powstrzymać wyludniającą metropolię emigrację do Brazylii, wprowadził zakaz wyjazdów.

Portugalia była członkiem wymierzonej przeciwko Francji Ludwika XIV Ligi Augsburskiej, co pociągnęło za sobą niefortunne zaangażowanie w wojnę o sukcesję hiszpańską, zakończone pokojem w Utrechcie z Francją w 1713, później Hiszpanią w 1715. Kraj uzyskał jedynie drobne korekty granic.

W czasie jego panowania pogłębiał się upadek rodzimego przemysłu włókienniczego, spowodowany podpisanym przez jego ojca w 1703 angielsko-portugalskim traktatem Methuena. W państwie znacznie wzrosły wpływy Kościoła, bowiem król sprzyjał klerowi, obsadzając urzędy państwowe jego członkami. Z rosnących wpływów do skarbu (eksploatacja bogatych złóż srebra w Brazylii) finansował wiele barokowych budowli, m.in. klasztor w Mafrze, pozbawiając jednak w ten sposób państwo ogromnych sum pieniędzy.

W 1742 doznał paraliżu, który do śmierci uniemożliwiał mu realne sprawowanie rządów. W 1748 papież Benedykt XIV nadał choremu królowi i jego następcom tytuł Najwierniejszego Króla. Zmarł w 1750, przekazując tron najstarszemu synowi, Józefowi.