Jan Zeh
Z Wikipedii
Jan Zeh, syn Joachima i Krystyny (ur. 2 lipca 1817 w Łańcucie, zm. 25 stycznia 1897 w Borysławiu) - pionier przemysłu naftowego, jedyny posiadacz uprawnień przetwarzania ropy naftowej w Galicji.
Po ukończeniu gimnazjum i odbyciu praktyki aptekarskiej w Samborze studiował na Uniwersytecie Wiedeńskim, uzyskując 8 sierpnia 1846 tytuł magistra farmacji. Podjął pracę w aptece P. Mikolascha we Lwowie, gdzie prowadził doświadczenia w wyniku których wynalazł destylat naftowy który świecił w lampach naftowych skonstruowanych lwowskim blacharzem Adamem Bratkowskim oraz 27 maja 1853 złożył wniosek o nadanie przywileju pierwszeństwa w zakresie przetwarzania ropy naftowej. Uprawnienia otrzymał 2 grudnia 1853 przedłużone następnie do 2 grudnia 1859. Był posiadaczem p.p. na przetwarzanie oleju skalnego i ozokerytu. We własnej rafinerii we Lwowie, od 1853 r. do początku lat 60. XIX w., na podstawie zezwolenia władz austriackich produkował naftę, smary, świece parafinowe, a wytworzone produkty sprzedawał w sklepie przy ul. Krakowskiej we Lwowie, w całym kraju oraz zagranicą. Osiągnięcia na niwie naftowej opublikował w relacji "Pierwsze objawy przemysłu naftowego w Galicji". Był dotknięty osobistą klęską i złamany nieszczęściem tragedii 12 lutego 1858 po śmiertelnym wypadku jego żony i jej siostry, które zginęły w pożarze sklepu z produktami naftowymi. Potem, w latach 60., wycofał się z dalszej działalności naftowej, nie zadbał o rozgłos i sławę lecz pogrążony w skromności powrócił do wyuczonej profesji wśród nafciarzy Borysławia.
[edytuj] Literatura
- T. Estreicher, Jan Zeh zapomniany pionier przemysłu naftowego
- J. Pilecki,Studia i materiały z dziejów nauki polskiej
- (Mykulycz O.) Микулич О. Зег Йоган (Ян)
- Dokumenty Urzędu Patentowego w Wiedniu