Sambor (miasto)
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°27' N 22°57' E
Sambor | |||
|
|||
Państwo | Ukraina | ||
Obwód | lwowski | ||
Położenie | 49° 27' N 22° 57' E |
||
Ludność (2001) • liczba ludności |
36 556 |
||
Miasta partnerskie | Kostrzyn nad Odrą Oświęcim Ustrzyki Dolne Snina |
||
Położenie na mapie kraju
|
Sambor (ukr. Самбір/Sambir, węg. Szambirtól ) – miasto w zachodniej Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie samborskim. Ludność: 36 556 mieszkańców (2001). Leży nad rzeką Dniestr.
Spis treści |
[edytuj] Historia
W dokumentach pierwsze wzmianki o mieście pochodzą z 1241 r. W 1390 roku miasto założył na prawie magdeburskim Spytko z Melsztyna właściciel samborszczyzny. W latach 30. XVI w. wykupione przez królową Bonę.
W 1604 w pałacu wojewody Jerzego Mniszcha przebywał Dymitr I Samozwaniec. Orszak weselny Maryny Mniszech, ( po zawartym z przebywającym wtedy w Moskwie carem Dymitrem Samozwańcem, ślubie per procura - w Krakowie 22 września 1605 r.}, przybył do Sambora.
Jako powiat był jednostką administracyjna w okresie I Rzeczypospolitej, ziemia przemyska, województwo ruskie od XIV w. do 1772 r. Od 1772 w zaborze austriackim. Od 1919 do 1939 polskie miasto powiatowe. Od roku 1872 przez miasto prowadzi ważna linia kolejowa łączącą Lwów z Budapesztem tzw. Pierwsza Węgiersko-Galicyjska Kolej Żelazna.
W lecie 1941 roku z powodu przepełnienia lwowskich Brygidek NKWD skierowało do Sambora dużą liczbę aresztowanych. Byli oni przesłuchiwani i torturowani przez samborskie NKWD. W dniu wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej 22 czerwca 1941 roku zaprzestano przesłuchań i oprawcy z NKWD przystąpili do likwidacji więźniów. Wieczorem zamordowano około 300 więzionych. Tylko dzięki szybkiemu tempu posuwania się wojsk niemieckich i słowackich enkawudyści nie dokończyli swojego planu całkowitej likwidacji więźniów w Samborze. Po ucieczce strażników części więźniów udało się wyłamać drzwi i opuścić cele.
Szybka Grupa (Rýchla Skupina) zmechanizowanych wojsk słowackich, która poruszała się za nacierającymi jednostkami niemieckimi dotarła w okolice Sambora. 2 lipca 1941 połączyła się z dowództwem armii słowackiej, które przeniosło się do Sambora. Właśnie w Samborze dowództwo armii decydowało o dalszych działaniach Słowaków w wojnie niemiecko-sowieckiej. Sambor we wrześniu 1944 r. został wyzwolony przez 11 Dywizja Piechoty Podkarpackiej AK w ramach Akcji Burza.
[edytuj] Znane osoby
- Artur Sandauer – krytyk literacki, eseista, tłumacz i profesor Uniwersytetu Warszawskiego (ur. 14 grudnia 1913 w Samborze)
[edytuj] zobacz też
- 6 Pułk Strzelców Podhalańskich
- Adam Korczyński - polski fraszkopisarz XVII/XVIII w. Wspomina o Samborze we fraszce pochodzącej z jego dzieła "Złocista przyjaźnią zdrada".
[edytuj] Linki zewnętrzne
- (en) Oficjalna strona miasta
- Oryginalna wersja (uk)
- Zabytki Samboru (uk)
- zdjęcia z Sambora
- o Samborze w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (notka na 19 stron)
Rejony: brodzki • buski • drohobycki • gródecki • jaworowski • kamionecki • mościski • mikołajowski • przemyślański • pustomycki • radziechowski • samborski • skolski • sokalski • starosamborski • stryjski • turczański • złoczowski • żółkiewski • żydaczowski
Wydzielone miasta obwodu: Borysław • Drohobycz • Lwów • Morszyn • Nowy Rozdół • Sambor • Stryj • Truskawiec • Czerwonohrad