Jerzy Wilhelm Goltz
Z Wikipedii
Jerzy Wilhelm von Goltz (vel Golcz) herbu Goltz (ur. ? Golczewo - zm. 24 kwietnia 1767) – generał-lejtnant (od 1760) i generał-major (od 1750) wojsk koronnych, marszałek konfederacji toruńskiej w 1767, starosta tucholski i tolkmicki. Miał dwóch braci generałów Wojsk Koronnych: Henryka i Stanisława Augusta.
Od młodości służył w regimencie pieszym im. Królewicza Wojsk Koronnych
Od 1748 jako pułkownik był szefem 2. Regimentu Pieszego Koronnego. W roku 1750 uzyskał patent generała majora, a w 1760 generała lejtnanta jako dowódca tegoż regimentu. W czasie wojny siedmioletniej w 1763 był wysłannikiem Augusta III Sasa do Berlina jako jego konsyliarz gabinetowy i poseł. Jako działacz luterański poparł w 1764 kandydaturę Stanisława Augusta Poniatowskiego, zalecaną przez króla Prus Fryderyka II. Do historii wszedł jako polityk realizujący dywersyjne zamierzenia Rosji i wieloletni jej jurgieltnik. Przeciwnik reform "Familii" Czartoryskich. Z inspiracji Rosji poparł elekcję Stanisława Augusta. Gdy biskupi polscy sprzeciwili się dostępowi innowierców do izby poselskiej i senatorskiej, wydał ostry manifest protestacyjny. Przy wsparciu wojsk rosyjskich Katarzyny II, został obwołany w Toruniu marszałkiem konfederacji różnowierczej, zrzeszających protestantów w Koronie i stawiającej sobie za cel równouprawnienie wyznaniowe. Rychła jego śmierć przerwała jego dzieło, co prawda słuszne ale wówczas służące Rosji. Jego dzieło kontynuowali bracia, zwłaszcza Stanisław August. Był zwolennikiem oderwania Prus Królewskich od Rzeczypospolitej.
[edytuj] Bibliografia
- Władysław Konopczyński Jerzy Wilhelm Goltz, w : Polski Słownik Biograficzny, t. VIII, 1959-1960, s. 235-236
- H. P Kosk Generalicja polska t. 1 wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks" Pruszków 1998.