Johanna Sinisalo
Z Wikipedii
Johanna Sinisalo (ur. 1958) - fińska pisarka, krytyk, redaktor antologii i scenarzystka programów telewizyjnych, autorka powieści science fiction i fantasy.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
Sinisalo studiowała komaparatystykę i sztuki dramatyczne na uniwersytecie w Tampere, pracowała w reklamie. Jako pisarka zadebiutowała opowiadaniami w późnych latach 80. Zyskała dzięki nim popularność i zdobyła sześciokrotnie fińską nagrodę literacką w dziedzinie fantastyki, Atorox Prize[1]. Za swoją debiutancką powieść Ennen päivänlaskua ei voi (Nie przed zachodem słońca) otrzymała nagrodę Finlandia Prize[2], najważniejszą nagrodę literacką przyznawaną w Finlandii. Powieść ta została przełożona na kilka języków, w tym na polski. Jej angielskie wydanie otrzymało Nagrodę Jamesa Tiptree Jr. w 2004.
[edytuj] Twórczość
[edytuj] Powieści
- Ennen päivänlaskua ei voi, wyd. Tammi, 2000;(wyd. angielskie Not Before Sundown, Owen Publishers, Londyn 2003, przeł. Herbert Lomas; USA: Troll: A Love Story, Wyd. Grove/Atlantic, 2004, przeł. Herbert Lomas; wyd. polskie Nie przed zachodem słońca, Wyd. Słowo/obraz terytoria 2005, przeł. S. Musielak; ISBN 83-7453-710-8)
- Sankarit, wyd. Tammi, 2003
- Kädettömät kuninkaat ja muita häiritseviä tarinoita, wyd. Teos 2005, zbiór opowiadań
- Lasisilmä, wyd. Teos 2006
[edytuj] Opowiadania (opublikowane po polsku)
- Do pracy potrzebna doświadczona dziewica (Czas Kultury 5/2005), tłum. S. Musielak
- Baby Doll (w antologii Kroki w nieznane 9 (2007), tłum. S. Musielak
[edytuj] Nie przed zachodem słońca
- Miejsce i czas akcji: akcja powieści toczy się współcześnie w mieście Tampere w Finlandii.
- Fabuła: W świecie stworzonym przez Sinisalo trolle są dzikim zwierzętami,które przeszły ewolucję paralelną do ludzkiej; wg oficjalnego stanowiska nauki są mniej więcej na podobnym poziomie rozwoju, co szympansy. Główny bohater, Mikael, zwany Angel, jest gejem, niezależnym fotografem. Niedawno zerwał ze swoim partnerem, weterynarzem Spidermanem, bo zakochał się w jednym ze swoich zleceniodawców, Martesie. Pewnego dnia, wracając z nieudanej randki, przepędza z podwórza grupę wyrostków, pastwiących się nad młodym trollem, po czym zabiera zmaltretowaną istotę do domu. Opieka nad trollem, któremu nadaje imię Pessi, z jednej strony oddala go coraz bardziej od środowiska, w którym się obracał (Angel próbuje za wszelką cenę ukryć przed znajomymi i sąsiadami posiadanie trolla), z drugiej - pozwala mu poznać Palomitę, pochodzącą z Filipin żonę jednego z sąsiadów, dręczoną i terroryzowaną przez męża, która dzieli z nim jego tajemnicę. Im silniejsza jest jego więź z trollem, przekształcająca się z początkowej opiekuńczości w zakochanie, tym bardziej Angel odsuwa się od ludzi. W końcu, kiedy w wyniku konfrontacji między Pessim a kochankiem Angela, Eckem, ten ostatni ginie, Angel decyduje się na ucieczkę z Pessim w lasy, gdzie, w ostatnich scenach powieści orientuje się, że stanowisko ludzkiej cywilizacji wobec trolli jest mylne, są one bowiem gatunkiem inteligentnym.
- Forma literacka i narracja: powieść ma narrację pierwszoosobową, z kilkoma narratorami (Angel, Ecke, Martes, Spiderman, Palomita), których głosy się przeplatają; passusy w I osobie przeplecione są dodatkowo z paradokumetalnymi fragmentami fikcyjnej literatury, folkloru, dokumentów i newsów, dotyczących historii relacji ludzi z trollami.
