Julian Nowicki
Z Wikipedii
Julian Nowicki (ur. 12 stycznia 1912 w Barcinie, zm. 8 czerwca 1936 w Toruniu), komunista, robotnik, członek KPP.
Był najstarszym z piątki dzieci Jana (bednarza) i Wiktorii z Salamonów. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Barcinie, a następnie do Państwowego Gimnazjum w Inowrocławiu. Po maturze (1930) wyjechał do Gdańska, ale nie udało mu się zrealizować zamiaru studiów na politechnice (Technische Hochschule). Nawiązał natomiast kontakt ze środowiskami komunistycznymi, który kontynuował po powrocie do Barcina w 1932. Działał w Towarzystwie Uniwersytetów Robotniczych, od 1934 należał do Komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej. Pod wpływem Leona Porażyńskiego, redaktora radykalnego pisma lewicowego "Klasowiec", wstąpił w 1934 w Bydgoszczy do Komunistycznej Partii Polski.
Pod koniec 1934 został sekretarzem Związku Zawodowego Robotników Rolnych, w lutym 1935 przewodniczącym Rady Klasowych Związków Zawodowych w Toruniu. W związku z tą ostatnią funkcją przeniósł się na stałe do Torunia, gdzie organizował komitety bezrobotnych oraz redagował i publikował na łamach komunistycznego miesięcznika "Pionier". W lutym 1936 był jednym z głównych organizatorów dużej demonstracji bezrobotnych w Toruniu i współautorem petycji do władz. W tymże roku organizował także manifestację pierwszomajową. Kolejną demonstrację Nowicki organizował 8 czerwca 1936, wobec braku reakcji władz na wcześniejsze żądania. W czasie marszu robotników w kierunku Urzędu Wojewódzkiego doszło do starcia z policją, a Nowicki poniósł śmierć od kuli policjanta, biorącego udział w demonstracji w przebraniu robotniczym. Wobec planów manifestacyjnego pogrzebu Nowicki został pochowany w tajemnicy przez policję na cmentarzu przy ul. Grudziądzkiej.
Ma swój pomnik na jednym z głównych placów w Toruniu, odsłonięty w 1956. W okresie PRL był również patronem jednej z toruńskich ulic i uchodził za symbol walki robotniczej w regionie Kujaw.
[edytuj] Źródła
- Witold Pronobis, Julian Nowicki (1912-1936), działacz robotniczy, w: Wybitni ludzie dawnego Torunia (pod redakcją Mariana Biskupa), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Toruń 1982
