Kacwin
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°22' N 20°17' E
Kacwin | |
Województwo | małopolskie |
Powiat | nowotarski |
Gmina | Łapsze Niżne |
Sołtys | Józef Szewczyk |
Powierzchnia | 24 km² |
Położenie | 49° 22' N 20° 17' E |
Wysokość | 530-980 m n.p.m. |
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności • gęstość |
980 40 os./km² |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
18 |
Kod pocztowy | 34-441 Niedzica |
Tablice rejestracyjne | KNT |
Położenie na mapie Polski
|
Kacwin (słow. Kacvín, węg. Szentmindszent, niem. Katz vinkel - koci zakątek), wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Łapsze Niżne przy granicy ze Słowacją, graniczy z Osturnią. Czynne piesze przejście graniczne Kacwin-Velka Frankova.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Jedna z najstarszych miejscowości Spiszu, wymieniana w dokumentach historycznych już w 1320 tu cytat z zachowanych dokumentów: W tym roku Magister Kokosz sprzedał bratu swemu Janowi i jego synowi Michałowi ziemie: Frydman, Niedzicę, Kacwin i Frankową. W dokumencie jest mowa o Niedzicy i Kacwinie jako wioskach już istniejących, natomiast Frydman i Frankowa są opisane jako miejsca przygotowane pod założenie osiedli. Jeszcze na początku XIV w. Ziemia położona na północny zachód od Magury pokryta była lasami. Wiadomość o tym czerpiemy z dokumentu odnoszącego się do Rużbach - W 1303 Henryk, sołtys z Podolinca, zawiera umowę z siostrą swoją Hildegundą i jej mężem Henrykiem w sprawie objęcia sołectwa w Rużbachach i rozciągnięcia kolonizacji na dalsze lasy naprzeciwko Czorsztyna. Sołtys podoliniecki nazywa lasy dziedzictwem swoim.
[edytuj] Zarys historyczny
Nazwa miejscowości Kacwin wywodzi się od niemieckiego Katzwinkel, co oznacza Koci Zakątek. Nieopodal wsi znajduje się wzgórze, które kacwinianie nazywają Koci Zomek, Udokumentowana historia 84-łano-wej wsi (dla porównania: Niedzica 60 łanów, Frydman 60 łanów) lokowanej na prawie niemieckim sięga I poł. XIV w. (1320 r.), kiedy to Kokosz Berzewiczy, właściciel obszaru Magury Spiskiej, dokonał sprzedaży wsi swemu bratu Janowi. Wieś dzieliła koleje losu Polskiego Spisza, znajdującego się w rękach możnych rodów węgierskich - Berzewiczych, Horwathów i Salamonów. Jednak po I wojnie światowej Kacwin pozostaje w granicach państwa polskiego. Natomiast w latach 1939-1945 wieś zostaje włączona do Słowacji, by na powrót być przywrócona Polsce po zakończeniu działań wojennych. Kacwin pozostawał przez bardzo długi czas własnością panów klucza dunajeckiego, którzy około 1400 r. ufundowali w miejscowości kościół p. w. Wszystkich Świętych. W 1431 r. świątynia została sprofanowana przez husytów, oblegających wówczas spiskie miejscowości. Natomiast w XVII w. wieś, uzależniona od religii wyznawanej przez panów na zamku Dunajec, znalazła się pod wpływem prądów protestanckich. Kościół kacwiński pozostawał w rękach luteranów prawdopodobnie do roku 1666, gdyż właśnie wtedy we wsi pojawił się katolicki kapłan Bartłomiej Rozmus[1]. Zachowane z tego okresu księgi metrykalne (z 1679 r.) podają łacińską nazwę miejscowości: Kacvinensis lub Kaczvinkensis. Ostatni taki zapis pojawia się jeszcze w roku 1919 (wpisu dokonał ks. Pataky).
[edytuj] Atrakcje turystyczne
- zimą w Kacwinie funkcjonuje otwarty w 2006 wyciąg narciarski;
- dawne spichlerze, młyn sprzed dwustu lat;
- XV wieczny zabytkowy kościół, zabytkowe kaplice;
- jedyne zachowane w Polsce "Sypańce" czyli miejsca do przechowywania zboża;
- wodospady;
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne
Przypisy
- ↑ A. Skorupa Zabytkowe kościoły Polskiego Spisza, Kraków 2001, s. 44