Kajukenbo

Z Wikipedii

'Kajukenbo jest systemem walki wręcz, łączącym elementy karate, judo, jiu-jitsu, kenpo i wushu. Opracowano go w 1947 roku w Oahu na Hawajach.

Nazwa systemu pochodzi od początków nazw stylów, które weszły w skład kajukenbo: ka ("karate"), ju ("judo, jiu-jitsu"), ken ("kenpo"), bo ("boks (chiński i amerykański)").

[edytuj] Historia kajukenbo

W roku 1947 w Oahu na Hawajach, w Osadzie Palama (Palama Settlement), pięciu mistrzów sztuk walki: sijo ("założyciel szkoły") Adriano Emperado, Joe Holck, Peter Young Yil Choo, Clarence Chang i Frank Ordonez, zawarli układ, żeby połączyć swoje sztuki walki w jeden system skuteczny na ulicy. Nazwali się oni Stowarzyszeniem Czarnego Pasa (Black Belt Society) i byli specjalistami od następujących systemów:

• kenpo i escrima (Adriano Emperado),
• judo (Joe Holck),
• karate, zwane z koreańska tangsudo (Peter Choo),
• wushu, to znaczy chiński boks (Clarence Chang),
• jiu-jitsu (Frank Ordonez).

Opracowali oni kajukenbo w celu przeciwstawienia się lokalnej przestępczości, jak również aby umożliwić miejscowym obronę przed marynarzami floty wojennej USA, którzy po pijanemu wszczynali bójki.

Gdy wybuchła wojna w Korei, Joe Holck, Peter Choo, Frank Ordonez i Clarence Chang zostali powołani do wojska, pozostawiając Adrianowi Emperado troskę o system. Sijo Emperado i jego brat Joe, przedstawili oficjalnie kajukenbo, otwierając Palama Settlement School w roku 1950. Celem założycieli było uniknąć porażki na ulicy, więc trening musiał być realistyczny i adepci walczyli w pełnym kontakcie. Wkrótce liczba adeptów znacznie zmalała. Tych kilku, którzy pozostali, w przyszłości stało się znanymi ekspertami w sztukach walki. Byli to m.in. Sid Asuncion, Aleju Reyes, Joe Halbuna, Charles Gaylord i Tony Ramos. Sztuka stopniowo zyskiwała na popularności i wkrótce Emperado prowadził grupę 12 szkół kajukenbo na Hawajach. Charles Gaylord, Tony Ramos i Aleju Reyes, którzy otrzymali czarne pasy od Emperado, przenieśli kajukenbo na kontynent amerykański w roku 1960. Każdy z nich otworzył swoją własną szkołę w Kalifornii. W roku 1969, Tony Ramos ćwiczył i wymieniał koncepcje i metody z Bruce'm Lee. Aleju Reyes zmarł w roku 1977, a Tony Ramos zmarł na Hawajach w roku 1999. Charles Gaylord od tamtego czasu pracował nad systemem i opracował tzw. metodę Gaylorda. Jest on prezydentem Związku Kajukenbo w Ameryce (Kajukenbo Association of America) i uzyskał w spadku kontynuowanie sztuki swego sijo.

W roku 1959, sijo Emperado dodawał techniki wushu do kajukenbo, zmieniając swą sztukę w płynną kombinację twardych i miękkich technik. Od tamtego czasu, Kajukenbo stało się podstawą dla wielu ulepszeń, stylem ciągle otwartym na ewolucję, gotowym na przyjęcie tego, co skuteczne.

[edytuj] Kajukenbo obecnie

Obecnie kajukenbo ma więcej chwytów niż inne szkoły kenpo. Obejmuje dźwignie na stawy, ciosy poniżej pasa i ataki za pomocą kombinacji. Choć ma pewne aspekty współzawodnictwa, skupia się głównie na realności i praktyczności. Ogólnie, praktycy kajukenbo uważają, że nawet nieuczciwe, wstrętne i ohydne akcje, jak uderzenia w oczy lub w części płciowe, mogą być dozwolone, o ile pomagają obronić się przed agresorem na ulicy.

Trening zwraca specjalną uwagę na wytrzymałość i siłę specjalną. Chociaż w poszczególnych szkołach może on się różnić, zwykle się ćwiczy na workach lub z użyciem rękawic. Doświadczeni adepci zwykle spędzają nieco czasu bez sprzętu ochronnego, żeby wprawić się do realnej walki.

Większość szkół unika niepraktycznych, widowiskowych ruchów i sztuczek. Programy nauczania zawierają kontrataki przeciw ciosom pięścią, nożem, pałką, broni palnej i chwytom.

Chociaż odmiany kajukenbo mają wspólne podstawy, jest dużo miejsca na wariacje. Cztery style, na których opiera się kajukebo, są różne. Jest więc niemożliwe wcielić je w całości, i pewna specjalizacja jest nieunikniona. Otwartość prowadzi do zachęcenia szkół do wcielania innych sztuk (jak filipińska escrima i japońskie aikido), w ich praktykę.

Pewne szkoły kajukenbo podkreślają rolę 26 form (kata), które dzielą się na 13 "pinyan" (zwanych niekiedy "układami Palama" (ang. Palama sets)), i 13 "koncentracji". Każda z tych "koncentracji" ma swoją nazwę, i tak np. pierwsza jest nazywana "uderzenie żurawia/pazur tygrysa". Nazwa każdej "koncentracji" opisuje szczególne ruch. Na przykład, "koncentracja" pierwsza zawiera uderzenie żurawia i pazur tygrysa. Układy te włączono do kajukenbo, żeby pomóc adeptowi doskonalić umiejętności. Każdy ruch w tych układach ma swoje znaczenie. Np. pierwszy ruch w układzie "pinyan 1" jest prawym uderzeniem na zewnątrz podczas przechodzenia do lewej pozycji tylnej (backward inflection stance). Ten ruch może być zastosowany do zablokowania uderzenia pięścią. Układy te również koncentrują się na walce z kilkoma przeciwnikami.

W niektórych szkołach kajukenbo, ważną rolę odgrywa tzw. modlitwa kajukenbo (ang. Kajukenbo Prayer), napisana przez Franka Ordoneza, choć większość szkół jest pozbawiona jakiegokolwiek mistycyzmu. Kończy się zajęcia odwołując się do trzech elementów kajukenbo: ducha, umysłu i ciała (każdy ma swój własny znakiem rękami). Potem, ćwiczący i instruktorzy w podobny sposób otwierają swe ręce, żeby przedstawić pokój, potem skłaniają swoje głowy w geście szacunku. Stylizowane pozdrowienie kajukenbo jest również częścią zwyczajów wielu szkół: adepci pozdrawiają flagę USA i swych instruktorów, by pokazać szacunek. Adepci i instruktorzy w identyczny sposób pozdrawiają zawodników z czarnymi pasami, gdy wchodzą na salę treningową.

[edytuj] Hierarchia pasów w kajukenbo

Hierarchia rang różni się bardzo w zależności od szkoły. Najbardziej powszechna kolejność pasów jest następująca: biały, żółty, pomarańczowy, czerwony, niebieski, zielony, brązowy, tzw. uczniowski czarny, po którym następują różnego stopnia czarne pasy. Pewne szkoły mają "pośrednie" pasy, na których widnieją białe lub czarne paski, przebiegające przez środek pasa. Stopnie czarnych pasów i tytuły także się różnią. Tytuły nadawane posiadaczom czarnych pasów mają chińskie pochodzenie:

• Sijo (po chińsku: "legendarny lub historyczny mistrz"), będąc najwyższym stopniem, oznacza założyciela szkoły. Nosi go Adriano Emperado.
• Sigung ("wielki ojciec") oznacza nauczyciela nauczycieli - od 6 stopnia mistrzowskiego.
• Sifu ("ojciec") oznacza nauczyciela - od 3 do 5 stopnia mistrzowskiego.
• Sibak ("starszy brat") oznacza asystenta nauczyciela - osobę pomagającą w nauczaniu - do 3 stopnia mistrzowskiego.

Posiadaczy czarnych pasów ósmego stopnia tytułuje się też "profesorami", dziewiąty stopień to "wielki mistrz" (ang. grandmaster).