Kalcyneuryna

Z Wikipedii

Kalcyneuryna (Cn, ang. calcineurin) - białko enzymatyczne o aktywności fosfatazy białkowej serynowo-treoninowej, nazywane też fosfatazą białkową 2B (PP2B).

Spis treści

1 Budowa
2 Funkcje
3 Przypisy
4 Linki zewnętrzne

[edytuj] Budowa

Aktywność kalcyneuryny regulowana jest przez jony wapnia i kalmodulinę. Białko tworzy heterodimery, zbudowane z podjednostki katalitycznej (kalcyneuryna A, CnA) i regulatorowej (kalcyneuryna B, CnB). Podjednostka katalityczna o masie cząsteczkowej około 60 kD zawiera N-końcową domenę katalityczną, centralne domeny stanowiące miejsce wiązania podjednostki regulatorowej i kalmoduliny, a na C-końcu znajduje się domena autoinhibitorowa. Podjednostka B kalcyneuryny ma masę cząsteczkową około 20 kD i budową zbliżona jest do kalmoduliny; zawiera cztery miejsca wiążące jony wapnia Ca²⁺ ^[1].

[edytuj] Funkcje

Kalcyneuryna funkcjonuje w komórkach jako element szlaku sygnalizacyjnego prowadzącego do aktywacji komórek T. Rozpoznanie antygenu przez kompleks receptora komórek T (TCR/CD3) prowadzi do aktywacji fosfolipazy C, która hydrolizuje bisfosforan fosfatydyloinozytolu (PIP2) do diacyloglicerolu i trifosforanu inozytolu (IP3). IP3 uwalnia z retikulum endoplazmatycznego jony Ca²⁺, które są wiązane przez kalmodulinę i podjednostkę regulatorową kalcyneuryny. Utworzenie kompleksu kalcyneuryna-kalmodulina-Ca²⁺ powoduje uaktywnienie fosfatazy^[2].
Zidentyfikowano wiele białek komórek T będących substratami kalcyneuryny i defosforylowanych przez ten enzym. Defosforylacja białka przez kalcyneurynę może mieć zarówno hamujący, jak i aktywujacy wpływ na aktywność tych białek. Hamująco kalcyneuryna działa na receptory trifosforanu inozytolu w błonie retikulum endoplazmatycznego^[3], na kinazę zależną od cykliny 4^[4] i na czynnik transkrypcyjny Elk-1^[5]. Kalcyneuryna aktywuje proapoptotyczne białko BAD^[6], czynniki transkrypcyjne MEF2 ^[7] i NFAT. Działając synergistycznie z kinazą białkową C aktywuje kinazy JNK^[8] i IKK^[9].

Przypisy

↑ Baksh, S, Burakoff, SJ. The role of calcineurin in lymphocyte activation. Semin Immunol. 12, 4, 405-415. 2000. PMID 10995587.
↑ Klee, CB, Ren, H, Wang, X. Regulation of the calmodulin-stimulated protein phosphatase, calcineurin. J Biol Chem. 273, 22, 13367-13370. PMID 9593662.
↑ Cameron, AM, Steiner, JP, Roskams, AJ, Ali, SM, Ronnett, GV, Snyder, SH. Calcineurin associated with the inositol 1,4,5-trisphosphate receptor-FKBP12 complex modulates Ca2+ flux. Cell. 83, 3, 463-472. 1995. PMID 8521476.
↑ Baksh, S, DeCaprio, JA, Burakoff, SJ. Calcineurin regulation of the mammalian G0/G1 checkpoint element, cyclin dependent kinase 4. Oncogene. 19, 24, 2820-2827. 2000. PMID 10851085.
↑ Sugimoto, T, Stewart, S, Guan, KL. The calcium/calmodulin-dependent protein phosphatase calcineurin is the major Elk-1 phosphatase. J Biol Chem. 272, 47, 29415-29418. 1997. PMID 9367995.
↑ Wang, HG, Pathan, N, Ethell, IM, Krajewski, S, Yamaguchi, Y, Shibasaki, F, McKeon, F, Bobo, T, Franke, TF, Reed, JC. Ca2+-induced apoptosis through calcineurin dephosphorylation of BAD. Science. 284, 5412, 339-343. 1999. PMID 10195903.
↑ Blaeser, F, Ho, N, Prywes, R, Chatila, TA. Ca(2+)-dependent gene expression mediated by MEF2 transcription factors. J Biol Chem. 275, 1, 197-209. 2000. PMID 10617605.
↑ Werlen, G, Jacinto, E, Xia, Y, Karin, M. Calcineurin preferentially synergizes with PKC-theta to activate JNK and IL-2 promoter in T lymphocytes. EMBO J. 17, 11, 3101-3111. 1998. PMID 9606192.
↑ Trushin, SA, Pennington, KN, Algeciras-Schimnich, A, Paya, CV. Protein kinase C and calcineurin synergize to activate IkappaB kinase and NF-kappaB in T lymphocytes. J Biol Chem. 274, 33, 22923-22931. 1999. PMID 10438457.