Kapliczka Bulandy
Z Wikipedii
Kapliczka Bulandy – kapliczka na Polanie Jaworzyna Kamienicka na Jaworzynie Kamienickiej - drugim co do wysokości szczycie Gorców. Ufundowana została w 1904 r. przez najsłynniejszego gorczańskiego bacę – Tomasza Chlipałę, zwanego Bulandą, który na tej polanie przez ponad 50 lat zajmował się pasterstwem, wypasając owce i woły. Ponadto był znanym znachorem, leczył ludzi i zwierzęta, uważano go też za czarodzieja.
Istnieje wiele ludowych przekazów o tej kapliczce. Według jednego z nich Bulanda zobaczył podczas snu liczne dusze pokutujące za grzechy, które błądzą po górach i nie mają gdzie kolan ugiąć, by przyklęknąć przed poświęconym miejscem. Dla nich ufundował kapliczkę. Inna wersja mówi, że Bulanda postawił kapliczkę w miejscu, gdzie znalazł skarb, a pod kapliczką ukrył swoją czarodziejską księgę. Strzegą jej jadowite węże. Istotnie Bulanda, gdy zmarł, jak podają przekazy w wieku 100 lat, był bogaty, jak na miejscowe warunki, ale dochód przyniosło mu głównie pasterstwo. Według innej jeszcze wersji zmarła wcześniej córka Bulandy prosiła ojca we śnie, by wybudował kapliczkę na polanie, wykorzystując miejscowe materiały: kamienie i piasek i źródlaną wodę z potoku Kamienica obok przełęczy Borek.
Kapliczka znajduje się w górnym rogu jednej z najpiękniejszych gorczańskich polan. Obok ławki dla turystów. Pięknie prezentuje się stąd pobliski Kudłoń i Gorc, rozległe widoki na Beskid Sądecki i Wyspowy. Przy szlaku turystycznym na skraju polany tablica informacyjna z panoramą szczytów, które stąd widać. Obok kapliczki, na zachodnią stronę żółty szlak (15 min.) prowadzący przez las do największej gorczańskiej jaskini – Zbójnickiej Jamy, z którą związane jest wiele legend.
Kapliczka jest najstarszym zabytkiem sakralnym w Gorczańskim Parku Narodowym. W 1996 r. licząca sobie wtedy 92 lata kapliczka została odnowiona przez pracowników GPN i spadkobiercę Tomasza Chlipały.
- Szlaki turystyczne
– zielony od Polany Gabrowskiej Dużej przez Jaworzynę Kamienicką i Polanę Przysłop na Gorc.
- Źródła
- S. Flizak, Bulanda – ostatni czarodziej gorczański. Wierchy t. XXVI, s 194-195.
- Góry Polski. W-wa. Kraków: Wyd. Kluszczyński, 2006. ISBN 83-7447-041-0.
- Tablica informacyjna na Polanie Jaworzyna Kamienicka
