Beskid Wyspowy

Z Wikipedii

Beskid Wyspowy
Megaregion	Region Karpacki
Prowincja	Karpaty Zachodnie
Podprowincja	Zewnętrzne Karpaty Zachodnie
Makroregion	Beskidy Zachodnie
Mezoregion	Beskid Wyspowy
Zajmowane jednostki administracyjne	Polska: - woj. małopolskie

Beskid Wyspowy (513.49) to część Beskidów Zachodnich położona pomiędzy doliną Skawy a Kotliną Sądecką. Cechą charakterystyczną jest występowanie licznych, izolowanych masywów górujących nad śródgórskimi dolinami rzecznymi.

Charakterystyczną cechą Beskidu Wyspowego jest "wyrastanie" odosobnionych, wyspowo wznoszących się szczytów z typowo podgórskiego, sfalowanego łagodnymi garbami krajobrazu. Szczyty te mają strome, czasem nawet bardzo spadziste stoki, wierzchowina jednak z reguły jest płaska i wylesiona. Beskid Wyspowy jest krainą łączącą w sobie cechy podgórskie z górskimi. Góry nie łączą się tu w zasadzie w długie pasma, lecz tworzą jakby szereg wysp otoczonych głębokimi i szerokimi dolinami. Wyjątek stanowią trzy krótkie pasemka: Łososińskie, Ostrej i Ciecienia. Głębokie doliny rzeczne, które oddzielają poszczególne szczyty górskie, od dawien dawna wykorzystywane były jako trakty komunikacyjne. Dzisiaj biegną nimi drogi, łączące poszczególne miejscowości tego regionu. Rzeki i potoki tego regionu należą do dorzecza Dunajca i Raby - prawobrzeżnych dopływów Wisły. Z wyspowym charakterem szczytów otoczonych głębokimi i szerokimi dolinami związana jest jeszcze jedna ważna cecha Beskidu Wyspowego "morza mgieł". Zjawisko tzw. inwersji temperatury polega na odwróceniu warunków termicznych, czyli zamiast spadku temperatury wraz z wzrostem wysokości n.p.m., co jest cechą charakterystyczną górskiego klimatu mamy coś zupełnie odwrotnego. Temperatura w obniżeniach górskich (doliny, kotliny) jest niższa (nawet do kilkunastu stopni) niż na szczytach gór i właśnie wtedy możemy obserwować "morza mgieł" - wtedy to odosobnione wyspowe szczyty wyrastają z mgły jak wyspy na morzu. Zjawisko inwersji występuje najintensywniej we wschodnich rejonach Beskidu Wyspowego, zwłaszcza na pograniczu z Kotliną Sądecką.

Właśnie stąd wzięła się nazwa Beskid Wyspowy, którą wymyślił Kazimierz Sosnowski, wybitny nauczyciel w sądeckim gimnazjum. Nocując wraz z młodzieżą na Ćwilinie, rankiem ujrzał wspaniały widok - morze mgieł w dolinach, ponad które wystawały tylko szczyty górskie, wyżej tylko błękitne niebo i słońce. Mieli wrażenie, jakby przebywali na wyspie pośród bezkresnego morza.

Górale zamieszkujący obszar Beskidu Wyspowego zwani są góralami łąckimi.

Spis treści 1 Najwyższe szczyty 2 Ważniejsze przełęcze 3 Schroniska turystyczne 4 Linki zewnętrzne

[edytuj] Najwyższe szczyty

• Mogielica 1170 m n.p.m.
• Ćwilin 1072 m n.p.m.
• Jasień 1062 m n.p.m.
• Modyń 1029 m n.p.m.
• Luboń Wielki 1022 m n.p.m.
• Krzystonów 1012 m n.p.m.
• Śnieżnica 1006 m n.p.m.
• Szczebel 977 m n.p.m.
• Lubogoszcz 967 m n.p.m.
• Łopień 951 m n.p.m.
• Cichoń 929 m n.p.m
• Ostra 928 m n.p.m.
• Jaworz 921 m n.p.m.
• Hala 912 m n.p.m.
• Sałasz Wschodni 909 m n.p.m.

Z podszczytowej polany góry Jaworz można zobaczyć piękną panoramę Zalewu Rożnowskiego, Tatr oraz łunę Krakowa-Nowej Huty.

[edytuj] Ważniejsze przełęcze

• przełęcz Glisne,
• przełęcz Gruszowiec,
• Przełęcz Jaworzyce,
• przełęcz Ostra-Cichoń,
• przełęcz Przysłop,
• przełęcz Widoma-Rozdziele,
• Przełęcz Rydza-Śmigłego (Chyszówki),
• Przełęcz Słopnicka,
• Przełęcz Wierzbanowska.

[edytuj] Schroniska turystyczne

• Schronisko na Śnieżnicy
• Schronisko na Luboniu Wielkim

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Granice Beskidu Wyspowego
• Strona o Beskidzie Wyspowym