Kazuistyka

Z Wikipedii

Kazuistyka (łac. casus oznacza przypadek)

[edytuj] Znaczenie potoczne

Potocznie kazuistyka to rozumowanie sofistyczne, słuszne tylko pozornie, bardzo naciągane, "z hakiem". Kazuistyką nazywa się też czasami (najczęściej w medycynie, choć nie tylko) omówienie jakiegoś problemu przy użyciu szczegółowych przykładów, np. istnieje książka Jerzego Sochy i Józefa Ryżko pod tytułem "Kazuistyka Gastroenterologiczna U Dzieci", albo książka pana Krzyżowskiego pt. "Kazuistyka psychiatryczna".

[edytuj] Prawo

W prawie mianem kazuistyki określa się jedną z metod formułowania zasad i przepisów, polegająca w większym stopniu na przewidywaniu szczegółowych przypadków niż na wyznaczaniu i wytyczaniu uniwersalnych zasad.

[edytuj] Religia

W katolicyzmie kazuistyka była tradycją, sposobem myślenia, szczególnie rozpowszechnionym przez jezuitów, nazywaną także gradacją grzechów. Kazuiści chcieli wyznaczyć ścisłą granicę pomiędzy grzechem ciężkim, a grzechem lekkim, z którego nie trzeba się spowiadać. Kazuiści zakładali również, że grzech w zasadzie nie był nim zawsze... Jeżeli np. ktoś mówił Nie zrobiłem tego, a tak naprawdę to zrobił, jednak w myśli dopowiedział sobie zanim się urodziłem to nie popełniał grzechu kłamstwa.

Inne przykłady:

• Sędziemu nie wolno brać pieniędzy za wymierzanie sprawiedliwości - chyba że przyjął je tylko jako oznakę szczodrobliwości, nie musi wszakże oddawać ich, jeśli wziął je za wyrok niesprawiedliwy;
• "Nie mamy obowiązku dotrzymywać przyrzeczeń, jeśli nie mieliśmy takiej intencji od samego początku" - o. Escobar;
• Posiadanie pieniędzy jest prawowite, nawet jeśli uzyskane one zostały sposobami tak niegodziwymi jak cudzołóstwo czy morderstwo

Teologia powstała na kazuistyce nazywana jest semipelagiańską, albo też łatwego chrześcijaństwa, czy szerokich bram raju. W opozycji do kazuistyków pozostawali janseniści.