Komunikacja interpersonalna
Z Wikipedii
Komunikacja to wymiana informacji między jej uczestnikami. Nośnikami danych mogą być słowa (komunikacja werbalna), gesty, teksty, obrazy, dźwięki czy też sygnały elektryczne albo fale radiowe. Ważne jest, aby były one zrozumiałe dla nadawcy i odbiorcy.
Spis treści |
[edytuj] Model komunikacji dwustronnej
Proces komunikacji przebiega według następującego modelu:
nadawca > kodowanie > kanał komunikacji > dekodowanie > odbiorca
Do aktu komunikacji dojdzie jedynie wtedy, gdy spełnione zostaną następujące warunki:
- informacja zostanie przekazana w języku zrozumiałym dla obu komunikujących się stron,
- zaistnieje skuteczny nośnik tej informacji,
- przekaz pozostanie czysty od zniekształceń przez czynniki zewnętrzne (tzw. szum),
- przekaz spotka się z odbiorem,
- informacja w założeniu będzie przeznaczona dla danego odbiorcy.
[edytuj] Bariery w komunikacji społecznej
[edytuj] Bariery komunikacyjne
Czynniki, które utrudniają zrozumienie przekazu zawartego w wypowiedzi (o charakterze fizycznym i psychologicznym).
- utrudnienia percepcyjne
- wybiórczość uwagi
- brak umiejętności decentracji (przyjęcie perspektywy rozmówcy)
- różnice kulturowe
- stereotypy (chętniej słuchamy osób o wysokim statusie społecznym)
- samopoczucie
komunikacja równoległa-rozmówcy prowadzą równocześnie dwa wątki rozmowy, nie słuchając siebie nawzajem
[edytuj] Bariery utrudniające słuchanie
Nie słuchamy, gdy stosujemy:
- 1. filtrowanie – słuchamy wybiórczo, filtrujemy informacje
- 2. porównywanie – oceniamy czy porównujemy siebie z rozmówcą
- 3. skojarzenia – treść wypowiedzi rozmówcy wywołuje skojarzenie, w które się zagłębiamy
- 4. przygotowywanie odpowiedzi – myślimy, co za chwilę odpowiedzieć, choć staramy się wyglądać na zainteresowanych
- 5. domyślanie się – usiłujemy zgadnąć, co rozmówca ma "naprawdę" na myśli
- 6. osądzanie – w trakcie rozmowy osądzamy i reagujemy schematycznie
- 7. utożsamienie się – cokolwiek mówi rozmówca, odnosimy do własnego życia i osądzamy w kontekście własnych doświadczeń
- 8. udzielanie rad – słuchamy tylko początku, szukając rady dla rozmówcy
- 9. sprzeciwianie się
- a. gaszenie – wygłaszamy sarkastyczne uwagi, które zniechęcają rozmówcę do kontynuowania rozmowy
- b. dyskontowanie – słyszymy komplement i wyliczamy wszystko co może obniżyć jego wartość
- 10. przekonanie o swojej racji – podnosimy głos, atakujemy, by obronić własne stanowisko; przejawia się w tym niezdolność do przyjmowania krytyki, i brak zgody na inny punkt widzenia
- 11. zmiana toru – obracamy wypowiedź rozmówcy w żart lub zmieniamy temat
- 12. zjednywanie – słuchamy na tyle by nie zgubić wątku, ale tak naprawdę w ogóle się nie angażujemy
[edytuj] Zakłócenia komunikacji w rodzinie
Komunikacja z bliskimi – gdy zależy nam na relacji nie zawsze możemy bezpośrednio wyrażać myśli, uczucia i potrzeby.
Stosujemy:
- 1. zaprzeczanie
- Przykład: Nie obchodzi mnie to. Kto się złości? Ja?
- 2. usunięcie – usuwamy część komunikatu
- Przykład: Nigdy tego nie naprawię! zamiast: Nie widzisz jak się męczę? Wyraź współczucie i domyśl się, że napiłbym się kawy.
- 3. ekspresję zastępczą
- 4. niespójne komunikaty – różnica w komunikacie werbalnym, niewerbalnym i tym, co rzeczywiście mamy do powiedzenia
[edytuj] Cztery kroki skutecznego słuchania
- 1. aktywne słuchanie
-
- parafrazowanie (definiowanie) swoimi słowami tego, co druga osoba do nas mówi
- precyzowanie przez zadawanie pytań
- informacja zwrotna – dzielenie się odczuciami i doświadczeniami bez osądzania (natychmiast, szczerze i wspierająco)
-
- 2. słuchanie empatyczne – słuchanie z nastawieniem na zrozumienie emocji rozmówcy
- 3. słuchanie otwarte – nie ocenia się rozmówcy, by osądy nie zasłaniały nam naszego rozmówcy
- 4. słuchanie świadome – zwracanie uwagi na integrację słów i emocji
Zobacz też:
