Komunizm wojenny

Z Wikipedii

Komunizm wojenny - nazwa pierwszego okresu istnienia Rosji radzieckiej, w czasie wojny domowej oraz interwencji w latach 1918-1921, a zwłaszcza realizowanej wtedy polityki gospodarczej.

Polityka ta zakładała pełną mobilizację środków ludności dla wojny, obowiązkowe nieopłacone dostawy żywności w postaci konfiskaty tzw. nadwyżek, monopolizacja produkcji (przedsiębiorstwa zostały upaństwowione oraz podporządkowane państwowym głównym zarządom - tzw. gławkizm), utrata znaczenia pieniądza poprzez hiperinflację oraz zastąpienie rynku poprzez scentralizowaną dystrybucję towarów, powszechny obowiązek pracy (utworzono skoszarowane tzw. armie pracy).

Komunizm wojenny był pierwszą próbą ustanowienia tzw. gospodarki planowej, która wbrew oczekiwaniom bolszewików nie była w stanie zlikwidować chaosu gospodarczego, do którego doprowadziła polityka Rządu Tymczasowego oraz zatrzymać drastycznego spadku produkcji przemysłowej i rolnej. Bolszewicy nie zdołali ocalić od śmierci z głodu (a także np. z braku paliw) milionów ludzi. Niemożność kierowania gospodarką rodzącego się dopiero państwa sowieckiego oraz powstanie w Kronsztadzie zmusiły władze do przywrócenia na około 8 lat gospodarki rynkowej (tzw. NEP).