Korczak Ziółkowski
Z Wikipedii
Korczak Ziółkowski (ur. 6 września 1908 w Bostonie, zm. 20 października 1982 w Crazy Horse w Dakocie Południowej) – amerykański rzeźbiarz polskiego pochodzenia.
Osierocony w drugim roku życia był wychowankiem kilku domów dziecka. Jakkolwiek nigdy nie ukończył szkoły artystycznej, od najmłodszych lat przejawiał duży talent rzeźbiarski. Po ukończeniu technikum podjął pracę w stoczni, gdzie zaczął rzeźbić w drewnie, co uczyniło zeń cenionego twórcę mebli artystycznych. Jego pierwszą rzeźbą w marmurze było popiersie sponsorującego go bostońskiego sędziego Fredericka P. Cabota.
W 1932 przeprowadził się do Hartford w stanie Connecticut, gdzie zaczął rzeźbić zawodowo. Już wkrótce sprzedawał swoje prace w Bostonie, Nowym Jorku i na obszarach Nowej Anglii. W 1939 rzeźbiarz Gutzon Borglum zaproponował mu stanowisko asystenta przy tworzenia monumentalnego dzieła - Głów Prezydentów w ścianie góry Mount Rushmore w Górach Czarnych w Dakocie Południowej. W tym samym roku jego marmurowe popiersie Paderewskiego zdobyło pierwszą nagrodę na Wystawie Światowej w Nowym Jorku.
Podczas prac na Mount Rushmore zgłosiło się doń kilku wodzów indiańskiego szczepu Lakota z zapytaniem, czy nie podjąłby się stworzenia pomnika honorującego Indian. Wódz Henry Standing Bear napisał doń: My, wodzowie, chcielibyśmy by biały człowiek wiedział, że czerwony człowiek też ma swoich herosów.
Ziółkowski natychmiast przystąpił do planowania pomnika Szalonego Konia, na który Indianie przeznaczyli 200-metrową skałę w Górach Czarnych. Korczak wykupił suchą górę i okoliczny teren od rządu USA w zamian za inną swoją posiadłość. Projekt wkrótce był przygotowany, ale zaczęła się wojna. Ziółkowski wstąpił na ochotnika do armii amerykańskiej, ale został ranny w Normandii podczas lądowania na plaży Omaha i wrócił do USA.
W 1947 przeniósł się na stałe w Góry Czarne i rozpoczął tworzenie największej rzeźby świata (ukończona będzie miała 180 m wysokości i 210 długości, w samej głowie wodza mogłyby się zmieścić wszystkie głowy prezydentów z Mount Rushmore). 3 czerwca 1948 dokonano pierwszej kontrolowanej eksplozji dynamitu. W 1950 Ziółkowski ożenił się z Ruth Ross, entuzjastką sztuki, która została wcześniej jego asystentką. Prace przy pomniku przebiegały wolno, bowiem Ziółkowski odmówił przyjęcia dotacji państwowych w myśl indiańskiej zasady, że Góry Czarne nie są na sprzedaż. Pieniądze zbiera prywatna fundacja (Crazy Horse Memorial Fundation), a kasę zasilają wpływy z biletów wstępu.
Ziółkowski zmagał się z rzeźbą aż do 1982, kiedy to zmarł nagle na zawał serca w miejscu pracy. Został pochowany u stóp pomnika. Po jego śmierci prace kontynuuje wdowa i siedmioro spośród dziesięciorga dzieci.
