Krzyż Oświęcimski
Z Wikipedii
 |
Wersja nadawana po 1989 roku z napisem "RP" |
Krzyż Oświęcimski – polskie odznaczenie państwowe.
Krzyż Oświęcimski został ustanowiony ustawą z dnia 14 marca 1985 roku jako wyraz hołdu dla osób więzionych w hitlerowskich obozach koncentracyjnych za udział w walce o wyzwolenie Polski spod okupacji niemieckiej, działalność patriotyczną, rewolucyjną i postępową, z powodu przynależności narodowej lub rasowej oraz z innych przyczyn politycznych, w hołdzie dla ich męczeństwa i odwagi. Nazwa odznaczenia pochodzi od obozu koncentracyjnego Auschwitz (którego polska nazwa Oświęcim była w okresie PRL symbolem męczeństwa ludności polskiej w obozach koncentracyjnych).
[edytuj] Zasady nadawania
Krzyż Oświęcimski był nadawany obywatelom polskim, mógł być również nadawany osobom, które były więzione jako obywatele polscy, a w chwili nadania posiadają obywatelstwo innego państwa, oraz w szczególnych przypadkach także obywatelom innych państw, więzionym z przyczyn politycznych, zwłaszcza uczestnikom obozowego ruchu oporu. Krzyż mógł być nadany pośmiertnie.
Krzyż Oświęcimski nadawała Rada Państwa na wniosek:
- Związku Bojowników o Wolność i Demokrację – w odniesieniu do członków związku
- Prezesa Urzędu do Spraw Kombatantów – w odniesieniu do innych osób
- Ministra Spraw Zagranicznych – w odniesieniu do obywateli polskich stale przebywających za granicą oraz obywateli innych państw
Z dniem 8 maja 1999 nadawanie Krzyża Oświęcimskiego uznano za zakończone (ustawą z 16 października 1992).
[edytuj] Opis odznaki
Odznaką Krzyża Oświęcimskiego jest krzyż równoramienny, prosty o wymiarach 42 x 42 mm, srebrzony, oksydowany. Na awersie krzyża w części środkowej znajduje się kompozycja trójkąta czerwonego z literą P (naszywki stosowanej w niemieckich obozach koncentracyjnych dla Polaków) na tle drutów kolczastych i dwóch słupów. Na poziomych ramionach jest napis 1939 – 1945. Na rewersie umieszczony jest napis w czterech wierszach: PRL / WIĘŹNIOM / HITLEROWSKICH / OBOZÓW KONCENTRACYJNYCH. Po 1989 roku na rewersie zamiast napisu PRL umieszczono napis RP.
Wstążka krzyża ma szerokość 40 mm, z jedenastoma pionowymi paskami w kolorach jasnopopielatych i niebieskich (w kolorach "pasiaków" - ubiorów więźniów).
Krzyż Oświęcimski w kolejności polskich odznaczeń noszono na lewej stronie piersi po Krzyżu Partyzanckim, od 1992 - po aktualnych odznaczeniach państwowych.
