Lepiężnik różowy

Z Wikipedii

Lepiężnik różowy
Systematyka wg Reveala
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Rząd	astrowce
Rodzina	astrowate
Rodzaj	lepiężnik
Gatunek	lepiężnik różowy
Nazwa systematyczna
Petasites hybridus (L.) Gaertn., B. Mey. & Scherb.
Synonimy
Petasites officinalis Moench
Galeria zdjęć i grafik

Lepiężnik różowy (Petasites hybridus) – gatunek roślin wieloletnich z rodziny astrowatych. Występuje w całej Polsce jako pospolita roślina, ale szczególnie często spotykany jest w pasmie Karpat.

[edytuj] Charakterystyka

Część podziemna

Posiada duże, walcowate i zgrubiałe kłącze o nieprzyjemnym zapachu.

Łodyga

Ma grubą, mięsistą łodygę kwiatostanową, na której skrętolegle wyrastają na wiosnę bezogonkowe, lancetowate, różowe łuski, które podczas rozwoju rośliny stopniowo zielenieją, przekształcając się w małe liście. Czerwonawa łodyga jest zawsze pojedyncza i prosto wzniesiona.

Liście

Oprócz niewielkich liści łodygowych, lepiężnik wytwarza też liście odziomkowe wyrastające bezpośrednio z kłącza. Olbrzymie te liście rozwijają się dopiero po przekwitnięciu kwiatów. Osiągają średnicę kilkadziesiąt centymetrów. Liście te, podobnie jak liście lepiężnika białego Petasites albus, są największymi liśćmi wśród roślin dziko rosnących w Polsce. Osiągają średnicę nawet 60 cm. Mają długie ogonki, wyrastające z kłącza pionowo lub ukośnie do góry. Ich blaszka liściowa o sercowato-nerkowatym kształcie jest nierówno ząbkowana i na dolnej powierzchni u młodych liści pokryta gęstym, krótkim kutnerem. Wydzielają charakterystyczny, nieprzyjemny zapach. Często mają powygryzane przez ślimaki różnej wielkości dziury.

Kwiaty

Jest to jedna z najwcześniej kwitnących wiosną roślin. Już w marcu można dostrzec wyłaniające się z gruntu grube pąki tej rośliny. Zakwita jeszcze przed rozwojem liści. Drobne kwiaty zebrane są w koszyczki, a te w grona na szczycie łodygi.

Występuje niepełna dwupienność. Mianowicie na niektórych okazach występują głównie kwiaty żeńskie, a na niektórych dominują kwiaty męskie. Kwiaty żeńskie składają się tylko ze słupka o długiej szyjce, oraz z puchu (powstałego z przekształconego okwiatu). Kwiaty męskie mają koronę z 5 płatkami, zrośniętymi dołem w rurkę, pręciki zrośnięte w rurkę, oraz niepłodny słupek. Koszyczki z przewagą kwiatów żeńskich są większe (średnica ok. 1 cm) od koszyczków z przewagą kwiatów męskich, które mają średnicę ok. 0,5 cm. Jasnoróżowe kwiaty, podobnie jak liście, wydzielają słabą woń.

Owoc

Niełupki o długości 6 – 8 mm, wyposażone w białożółty puch, umożliwiający przenoszenie ich przez wiatr, nieraz na dalekie odległości.

Biotop

Zasiedla bardzo różnorodne środowiska. Najbujniej i najobficiej jednak rozwija się w wilgotnych zaroślach nadrzecznych, nad brzegami potoków, w rowach, wąwozach. W niektórych miejscach tworzy duże, jednogatunkowe skupiska. Lubi gleby próchniczne, okresowo podmakające. Jest hemikryptofitem i wskaźnikiem dobrze natlenionych wód. Jest rośliną charakterystyczną dla Ass. Phalarido-Petasitetum hybridi.

[edytuj] Ciekawostki

• W Średniowieczu używano go do leczenia epilepsji, dżumy i różnych chorób zwierząt domowych
• Soku z kłącza używano do leczenia ran

[edytuj] Bibliografia