Lotniskowiec lekki
Z Wikipedii
Lotniskowiec lekki to wyróżniana niekiedy odmiana lotniskowców o mniejszej wyporności i wymiarach od standardowych lotniskowców używanych w danym okresie czasu. Zazwyczaj przenoszą one od 1/2 do 3/4 ilości samolotów zabieranych na pokład przez lotniskowce o pełnych wymiarach. Klasa ta wyróżniana była oficjalnie tylko w niektórych krajach, przede wszystkim w USA. Opisowo natomiast lotniskowcami lekkimi nazywa się niektóre lotniskowce na podstawie ich cech w porównaniu z innymi, przede wszystkim liczebności grupy lotniczej bądź typu przenoszonych samolotów. Terminologia ta jednak nie jest stosowana powszechnie i brak jest jednoznacznych kryteriów rozgraniczających. Lotniskowców lekkich nie należy mylić z inną odmianą tych okrętów która była używana w okresie II wojny światowej - lotniskowcami eskortowymi.
W środkowym okresie II wojny światowej Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych wcieliła do służby szereg okrętów tej klasy poczynając od typu Independence bazującego na kadłubach lekkich krążowników typu Cleveland. W odróżnieniu od zwykłych lotniskowców o symbolu CV, zaklasyfikowano je jako lekkie lotniskowce o symbolu CVL. Były one jednak konstrukcjami uważanymi za nieudane, z krótkim, wąskim pokładem lotniczym i wysokim, "ostrym" kształtem kadłuba. Nie miały one dobrych właściwości morskich i powstałe w tym samym okresie czasu lotniskowce eskortowe były dużo bardziej udane. W późniejszym okresie wojny powstał ulepszony typ tych okrętów Saipan, ale dwa okręty tego typu, "Saipan" i "Wright" zostały zbudowane dopiero po wojnie i po krótkiej służbie jako lotniskowce zostały przebudowane na okręty dowodzenia.
Podczas II wojny światowej Wielka Brytania zbudowała jeden lekki lotniskowiec "Unicorn" i podjęła budowę kilkunastu jednostek typów Colossus i Majestic, zaprojektowanych na podstawie doświadczeń wojennych, lecz jedynie kilka z nich weszło do służby przed zakończeniem wojny. Po wojnie część z nich została sprzedana za granicę, do kilku państw.
Za lekkie lotniskowce w okresie II wojny światowej można było uznać jednostki wyporności standardowej poniżej 15 000 ton i zabierające poniżej 40 samolotów, jednakże liczne lotniskowce "pełnowymiarowe", zwłaszcza starsze, zabierały podobną lub mniejszą ilość samolotów, a z kolei istniały lotniskowce tej wielkości przenoszące ponad 40-50 samolotów.
Za lekkie można uznać liczne lotniskowce japońskie okresu II wojny światowej (aczkolwiek nie klasyfikowane w ten sposób): "Ryujo", "Zuiho", "Shoho", "Ryuho", "Chitose", "Chiyoda", należące do różnych typów i przenoszące po ok. 30 samolotów.
Do lotniskowców lekkich zalicza się na ogół lotniskowce przystosowane do bazowania samolotów krótkiego i pionowego startu i lądowania (V/STOL).
Niektóre opracowania za lekki uważają współczesny francuski lotniskowiec "Charles de Gaulle", choć jest to nieuzasadnione, gdyż mający 40 000 ton wyporności okręt o napędzie atomowym jest większy od wszystkich innych okrętów na świecie z wyjątkiem amerykańskich "super-lotniskowców" (jak Nimitz czy Enterprise i rosyjskiego krążownika lotniczego "Admirał Kuzniecow", a nadto bazują na nim samoloty przenoszące broń atomową.
Spis treści |
[edytuj] Lista lekkich lotniskowców
[edytuj] Argentyna
- ARA Independencia - jeden okręt (brytyjski typ Colossus)
- ARA Vienticino de Mayo - jeden okręt (typ Colossus)
[edytuj] Australia
- HMAS Sydney - jeden okręt (brytyjski typ Majestic)
- HMAS Vengeance - jeden okręt (brytyjski typ Colossus)
- HMAS Melbourne - jeden okręt (brytyjski typ Majestic)
[edytuj] Brazylia
- NAeL Minas Gerais - jeden okręt (typ Colossus)
- NAeL São Paulo - jeden okręt (francuski typ Clemenceau)
[edytuj] Francja
- typ Lafeyette - dwa okręty (amerykański typ Independence)
- FS Arromanches - jeden okręt (typ Colossus)
[edytuj] Holandia
- HMNLS Karel Doorman II - jeden okręt (brytyjski typ Colossus)
[edytuj] Indie
- INS Vikrant - jeden okręt (angielski typ Majestic)
[edytuj] Kanada
- HMCS Warrior - jeden okręt (brytyjski typ Colossus)
- HMCS Magnificent - jeden okręt (brytyjski typ Majestic)
- HMCS Bonaventure - jeden okręt (brytyjski typ Majestic)
[edytuj] Stany Zjednoczone
- typ Independence - dziewięć okrętów
- typ Saipan - dwa okręty
[edytuj] Wielka Brytania
- typ Centaur - cztery okręty
- typ Colossus - osiem okrętów
- typ Majestic - pięć okrętów
- typ Invincible - trzy okręty
