Malina moroszka
Z Wikipedii
| Malina moroszka | |||||||||||||||||||||||||||||
 Malina moroszka |
|||||||||||||||||||||||||||||
| Systematyka wg Reveala | |||||||||||||||||||||||||||||
| Domena | jądrowce | ||||||||||||||||||||||||||||
| Królestwo | rośliny | ||||||||||||||||||||||||||||
| Podkrólestwo | naczyniowe | ||||||||||||||||||||||||||||
| Nadgromada | nasienne | ||||||||||||||||||||||||||||
| Gromada | okrytonasienne | ||||||||||||||||||||||||||||
| Klasa | Rosopsida | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rząd | różowce | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzina | różowate | ||||||||||||||||||||||||||||
| Rodzaj | jezyna, malina | ||||||||||||||||||||||||||||
| Podrodzaj | Anoplobatus | ||||||||||||||||||||||||||||
| Nazwa systematyczna | |||||||||||||||||||||||||||||
| Rubus chamaemorus L. | |||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||||||||||||
 Galeria zdjęć i grafik |
|||||||||||||||||||||||||||||
.gif/240px-Horizontal_rule_line_(black-blue).gif){kind=small}
Malina moroszka (moroszka) Rubus chamaemorus L. – gatunek rośliny zielnej z rodziny różowatych (Rosaceae Juss.). Roślina strefy borealno–arktycznej Euroazji i Ameryki Północnej, w Polsce bardzo rzadka. Ma kilka rozproszonych stanowiskach na Pomorzu, Warmii i Mazurach oraz w Sudetach (Karkonoszach), relikt epoki lodowcowej. W Skandynawii występuje powszechnie.
Spis treści |
[edytuj] Morfologia
- Pokrój
- Tworzy podziemne kłącza, z których wyrastają dwuletnie pędy (w pierwszym roku płone). Mają wys. 10–30 cm i są gołe (bez kolców i szczecinek).
- Liście
- Na dole łodygi łuskowate, wyżej pojedyncze, sercowatonerkowate, niepodzielne, najczęściej 5-klapowe, brzegiem drobno piłkowane o zanikowych przylistkach.
- Kwiaty
- Roślina dwupienna o białych lub różowych kwiatach na wyprostowanych szypułkach. Kwiaty żeńskie, mniejsze o kilku słupkach i szczątkowych pręcikach, męskie o wielu pręcikach i nielicznych słupkach.
- Owoce
- Owoc pozorny złożony z kilku pestkowców, początkowo czerwony, dojrzały pomarańczowy. "Owoce" jadalne, ale nieco cierpkie. W warunkach krajowych rzadko dojrzewają. Dzięki sporej zawartości kwasu benzoesowego – naturalnego konserwantu – owoce moroszki można dość długo przechowywać w stanie świeżym. Niegdyś myśliwi w Arktyce stosowali je jako lekarstwo na szkorbut.
[edytuj] Ekologia
Rośnie w górach – piętro kosodrzewiny, na niżu – torfowiska wysokie i bory bagienne. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla All. Oxycocco-Empetrion, Ass. Empetro-Trichophoretum austriaci[1].
[edytuj] Zagrożenia i ochrona
Roślina objęta jest ścisłą ochroną gatunkową. Informacje o stopniu zagrożenia na podstawie:
- Polskiej Czerwonej Księgi Roślin – gatunek zagrożony (kategoria zagrożenia EN)[2].
- Czerwonej listy roślin i grzybów Polski – gatunek narażony na wymarcie (kategoria zagrożenia V)[3].
[edytuj] Zastosowanie
W Skandynawii przetwory (dżemy, wina) z maliny moroszki nazywane "multe" lub "molte" (Norwegia}, "hjortron" {Szwecja}, "lakka" {Finlandia} są narodowym przysmakiem.
Przypisy
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa: Polska Czerwona Księga Roślin. Kraków: IB PAN, 2001. ISBN 83-85444-85-8.
- ↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kazimierz Zarzycki. Kraków: IB PAN, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
