Muammar al-Kadafi

Z Wikipedii

Pułkownik Muammar al-Kadafi, ar. معمر القذافي; inne wersje nazwiska: Gaddafi, Qadhdhafi (ur. 13 września 1942 w Syrcie w Libii) - libijski polityk, przywódca Libii, sprawujący władzę dyktatorską jako tzw. Przywódca Rewolucji 1 Września.

Syn Beduina, wędrownego hodowcy wielbłądów. W młodości zafascynował się postacią i ideologią egipskiego prezydenta Nasera, co ukształtowało jego poglądy. W 1963 ukończył Uniwersytet Libijski, w 1965 Akademię Wojskową w Bengazi. Stanął na czele Związku Wolnych Oficerów. 1 września 1969 w wyniku przewrotu wojskowego odsunął od władzy króla Idrisa I. Został naczelnym dowódcą sił zbrojnych oraz przewodniczącym Rady rewolucji - nowo utworzonego rządu Libii. Ponadto w latach 1970-1972 szef rządu, a w 1977-1979 głowa państwa. Od 1979 zrezygnował z tej funkcji, ale de facto jest pierwszą osobą w państwie.

Kadafi w 1970 zlikwidował w swoim kraju amerykańskie i brytyjskie bazy wojskowe, wydalił miejscowe włoskie i żydowskie społeczności, a w 1973 dokonał nacjonalizacji przemysłu naftowego należącego do zachodnich inwestorów. Kadafi prowadził bardzo aktywną politykę zagraniczną wymierzoną przeciwko wpływom USA i Izraela oraz wspieraniem Organizacji Wyzwolenia Palestyny, nie stroniąc od wspierania terroryzmu. W wyniku pogarszających się stosunków z Egiptem nawiązał ścisłą współpracę z ZSRR. Od połowy lat 90. Kadafi prowadzi bardziej umiarkowaną politykę.

Kadafi jest autorem oryginalnej teorii rozwoju społecznego oraz systemu ustrojowego "ludowej, bezpośredniej demokracji", którą zawarł w Al-Kitab al-achdar (Zielonej książce, opublikowanej (1976) i wyrażonej w libijskiej konstytucji z 1977 roku. System ten określany jest jako dżamahirija (dosł. przedstawicielstwo ludu) i opiera się na konferencjach i komitetach ludowych. W praktyce system ma autorytarny charakter. Ideologia rządów Kadafiego łączy nacjonalizm arabski z "islamskim socjalizmem" z rozbudowanym systemem opieki społecznej i oświaty. Deklarując islamski charakter państwa i zachowując pewne elementy szariatu (zakaz używania alkoholu i hazardu) jednocześnie kładzie nacisk na równouprawnienie kobiet.

Jednym z siedmiu synów Kadafiego jest Saif al-Islam al-Kadafi.

[edytuj] Bibliografia

• Marek M. Dziekan, Pisarze muzułmańscy VII-XX w. Mały słownik, ISBN 83-7192-201-9, Warszawa 2003, s. 73-74.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Strona oficjalna